نجمه کریمیان

به گزارش پایگاه خبری ربیع، چهاردهم آبان ماه در تقویم کشور به عنوان روز فرهنگ عمومی نامگذاری شده است. به مناسبت این روز نگاهی به حال و احوال فرهنگ عمومی در جامعه می‌اندازیم. فرهنگ اینگونه تعریف می‌شود که مجموعه‌ای از رفتارها، عقاید، هنجارهایی است که در جامعه وجود دارد که ترکیبی از رعایت قوانین و عادت‌های درست اجتماعی است. ما ایرانی‌ها از پیشینه فرهنگی غنی‌ای برخوردار هستیم و از بسیاری جهات و از نظر فرهنگی در دنیا شناخته شده‌ایم. به عنوان نمونه مهمان نوازی، احترام به بزرگترها، وقت شناسی، خوش قولی، رعایت حریم شخصی، …بخشی از فرهنگ عمومی ما ایرانیان محسوب می‌شود. از طرفی فرهنگ عمومی ما تلفیقی از فرهنگ ایرانی اسلامی است.

در ارتباط با شکل گیری فرهنگ در وجود هر فردی باید بیان کرد که در وهله اول در درون خانواده شکل می‌گیرد. پس از آن در جامعه از جمله فضای آموزشی و …. پدیدار می‌شود. زمانی که خانواده‌ها از فرهنگ عمومی به دور باشند طبیعتاً فرزندان نیز آن را رعایت نکرده و عدم تحقق این امر ناهنجاری‌ها را بوجود می‌آورد. اما نکته‌ای که امروزه نسبت به فرهنگ عمومی در جامعه وجود دارد اینکه حال و اوضاع کنونی فرهنگ عمومی چندان خوشایند نیست و برخی از بخش‌های آن در معرض نابودی و فراموشی قرار دارد. دلیل این امر را می توان در تغییرات اجتماعی و گسترش فضای مجازی و تأثیر آن بر افراد و …یافت. به همین دلیل وضعیت فرهنگی نابسامان است.

از طرفی وضعیت بغرنج فرهنگی در تمام ابعاد فرهنگ عمومی رخنه کرده و شاهد بروز نشانه‌های بیمارگونه در فرهنگ عمومی جامعه هستیم که هیچ تناسبی با فرهنگ ایرانی اسلامی ندارد. یکی از مصادیق فرهنگ عمومی سبک زندگی است که به دلیل گسترش تکنولوژی و اینترنت از جمع گرایی به فرد گرایی تبدیل شده و بسیاری از سنت‌ها و رفتارها را دستخوش تغییر داده است. بدین ترتیب افراد در لاک خود فرو رفته و خود را می‌بینند نه دیگران را.احترام به بزرگترها، صله رحم، انفاق، خیر خواهی و خیر رسانی و …رنگ باخته است و در نظر برخی چندان معنا و مفهمومی ندارد.

از نظر رعایت حقوق دیگران، حفظ حریم شخصی، فرهنگ صحیح رانندگی و …. نیز درجا زده‌ایم و مثل گذشته رعایت نمی‌کنیم.

توجه به ظاهر و مد و نگاه افراطی به مسئله ظاهر سازی و توجه افراطی به ظاهر بدن و افزایش بیشمار عمل‌های زیبایی در جامعه نیز رفته رفته فرهنگ عمومی را دچار تغییر داده و در نتیجه در جامعه دغدغه‌های بدنی و ظاهر افراد به اوج رسیده و سطحی نگری رواج پیدا کرده است.

نمونه‌های دیگری نیز در ارتباط با وضعیت نابسامان فرهنگ عمومی وجود دارد که می‌توان به موضوع ازدواج و فرزندآوری اشاره کرد که دچار تغییر و تحول شده و آسیب‌هایی را نیز در پی داشته است. در مقابل نیز شاهد رعایت مصادیقی از فرهنگ عمومی در جامعه هستیم که می‌توان به رعایت حق تقدم، استفاده از حمل و نقل عمومی، حفظ محیط زیست و…اشاره نمود.

با این حال باید نه تنها به بهانه امروز که به عنوان روز فرهنگ عمومی نامگذاری شده بلکه در تمام طول سال نسبت به این موضوع مهم اجتماعی توجه نمود و طبق فرمایشات رهبر معظم انقلاب مبنی بر تأثیر آن در سرنوشت یک ملت از همین امروز با اقدامات فرهنگی ناهنجاری‌های ایجاد شده را برطرف کرده و گام اساسی برای تحقق فرهنگ عمومی ایرانی اسلامی در جامعه برداریم. لازم به ذکر است از طریق خانواده‌ها و فضای رسانه‌ای می‌توانیم به این هدف مهم دست یابیم. از طرفی همواره تاثیرات اقدامات فرهنگی دراز مدت است و در طول زمان آشکار می‌شود.

نجمه کریمیان