به گزارش پایگاه خبری ربیع، یکی از دغدغههای اصلی در حوزه جمعیت، بحث افزایش جمعیت و وضعیت کشور در حوزه فرزندآوری است. کارشناسان معتقدند که کاهش موالید در ایران یک هشدار جدی جمعیتی است.
نرخ موالید در کشور مدتهاست که به نقطه بحرانی رسیده و حتی به سمت منفی حرکت میکند. در مقابل زنگ پیری جمعیت به صدا درآمده است.
طبق برآوردها ایران در سال ۱۴۲۰ جز سومین کشور پیر جهان محسوب میشود و اتفاق هولناکی رقم میخورد.
بحران جمعیت میتواند ساختارهای اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی جامعه متأثر کند.
توجه به نرخ موالید در هر کشوری از اهمیت ویژهای برخوردار است زیرا میتوان قدرت یک کشور را در جمعیت جوان آن سنجید. زمانی که جمعیت یک کشور کاهش پیدا کند به طبع نیروی کار و در نتیجه اقتصاد آن کشور به خطر می افتد.
برای همین حاکمیت هر کشوری باید به نرخ موالیدش توجه کند و جامعه را به سمت فرزندآوری سوق دهد.
در کشور ما از ازدواجهایی که سالانه صورت میگیرد بسیاری از زوجین به فرزند آوری تمایلی ندارند. همچنین برخی از زوجین به یک فرزند و نهایتاً دو فرزند بسنده میکنند.
یکی از عوامل شکل گیری این مسئله تغییرات فرهنگی در جامعه است. فردگرایی، کاهش اهمیت مادری، ترویج لذت جویی و… از اثرات این تغییر می باشد.
همچنین تغییرات ساختاری در جامعه نیز بر شکل گیری این بحران دخیل هستند.
امروزه با گسترش شهرنشینی و اشتغال بانوان در اکثر مواقع به دلیل شرایط اقتصادی زن برای حفظ شغل خود و خانواده، ترجیح میدهد شغل خود را حفظ کند.
از طرفی هزینههای سرسام آور فرزندآوری از قبیل خرید وسایل نوزاد، پوشک، شیرخشک و مهد باعث شده انگیزه افراد برای فرزندآوری کاهش پیدا کند.
مشکلات اقتصادی و افزایش تورم نیز بر شدت این بحران دامن زده است.
همچنین به طور ریشه ای یکی از مسائلی که باعث کاهش ارزش فرزند آوری شد سیاست اشتباهی بود که در دهه ۷۰ ایجاد شد. در آن زمان با تبلیغات زوجین را به داشتن ۲ فرزند تشویق میکردند و فرزند چهارم به بعد را از برخی خدمات مانند داشتن کوپن محروم میکردند. همین سیاست اشتباه باعث شد رشد جمعیت روند نزولی به خود گیرد و در سالهای اخیر بیشتر به چشم بخورد.
ناامیدی و یاس جامعه نسبت به آینده هم باعث شده زوجین تمایلی به فرزند آوری نداشته باشند.
با توجه به ایجاد این ابر بحران در کشور مسئولان به فکر چاره اندیشی افتادند و قانونی را در این رابطه وضع کردند.بر این اساس حدود یکسال از تصویب قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت میگذرد. این قانون صدها مشوق برای فرزندآوری دارد و از قوانین بسیار جامع و خوبی است که اگر به طور کامل اجرا شود میتواند تأثیر مثبتی در افزایش ازدواجها و جوانی جمعیت در کشور داشته باشد و پاسخگوی بسیاری از دغدغههای اصلی جوانان در امر فرزندآوری باشد.
باتوجه به وضعیت موالید در کشور راهکارهای اصلی برای عبور از بحران جمعیت حمایت اقتصادی از خانوادهها و ترویج فرهنگ فرزندآوری در جامعه است.
حمایت اقتصادی از خانوادهها از طریق ارائه تسهیلات بانکی از قبیل وام فرزندآوری، وام مسکن و…فراهم میشود که پس از تصویب قانون حمایت از خانواده و جوانی به اجرا درآمده ولی بسیاری از افراد با سنگ اندازی بانکها برای دریافت این نوع تسهیلات روبرو هستند.
همچنین دولت میتواند با رایگان شدن زایمان، درمان ناباروری، ارائه پوشش بیمهای جامعه را به سمت فرزند آوری تشویق کن که این امر نیز در قانون جوانی جمعیت آورده شده است .ناگفته نماند وزارت بهداشت، راه و شهرسازی و شورای عالی بیمه در اجرای این قانون نقش بسیار زیادی بر عهده دارند.
اشاعه فرهنگ فرزندآوری نیز از طریق رسانه ملی همچون تلویزیون، رادیو در قالب برنامهها و سریالها ایجاد میشود همچنین، شبکههای اجتماعی، دانشگاهها و. افراد مشهور و پرطرفدار در جامعه میتوانند در ترویج این فرهنگ نقش موثری ایفا کنند.
حال وظیفه همه دستگاها در قبال بحران جمعیت بسیار سنگین است و باید با جدیت برای حل این مسئله قدم بردارند و مجلس شورای اسلامی و سازمان بازرسی کل کشور در اجرای دقیق قانون جوانی جمعیت به وظیفه خود عمل کنند.
به خاطر داشته باشیم زمان در حال گذر است و اگر با سرعت عمل اقدامات گفته شده انجام نشود کشور در زوال جمعیتی فرو میرود.
نجمه کریمیان