نجمه کریمیان

به گزارش «پایگاه خبری تحلیلی ربیع»؛در سال‌های اخیر، خشکسالی‌های پی‌درپی و کاهش شدید منابع آبی، کشور ما را با یکی از جدی‌ترین بحران‌های زیست‌محیطی روبه‌رو کرده است. آب که روزگاری منبعی فراوان و در دسترس به نظر می‌رسید، امروز به سرمایه‌ای حیاتی و محدود تبدیل شده است. در چنین شرایطی، فرهنگ صرفه‌جویی در مصرف آب دیگر یک انتخاب نیست، بلکه ضرورتی اجتماعی و ملی است که باید از سنین کودکی در ذهن افراد نهادینه شود.

فرهنگ‌سازی در زمینه صرفه‌جویی آب، پیش از هر چیز نیازمند آگاهی‌بخشی درست و مستمر است. بسیاری از مردم هنوز از ابعاد واقعی بحران آب و پیامدهای آن بر کشاورزی، سلامت، اقتصاد و آینده فرزندانشان آگاه نیستند. رسانه‌ها، شبکه‌های اجتماعی، صداوسیما و مطبوعات می‌توانند با تولید برنامه‌های آموزشی ساده، مستندهای کوتاه و پیام‌های تاثیرگذار، نقش مهمی در تغییر نگرش عمومی ایفا کنند. وقتی مردم بدانند هر قطره آب چه ارزش بالایی دارد، رفتارشان در مصرف آن نیز تغییر خواهد کرد.

یکی از مهم‌ترین راه‌های فرهنگ‌سازی، آموزش کودکان و دانش‌آموزان است. کودکان امروز، مدیران و تصمیم‌گیران فردای جامعه هستند. اگر صرفه‌جویی در مصرف آب از دوران پیش‌دبستانی و دبستان به صورت عملی آموزش داده شود، این رفتار به یک عادت پایدار تبدیل می‌شود. استفاده از داستان‌ها، شعرها، نقاشی، بازی‌های آموزشی و مسابقات مدرسه‌ای درباره آب می‌تواند مفاهیم پیچیده را به زبانی ساده و جذاب به کودکان منتقل کند. همچنین معلمان و مربیان با الگو بودن در رفتار خود، تأثیر عمیقی بر دانش‌آموزان خواهند داشت.

خانواده نیز نقش کلیدی در شکل‌گیری فرهنگ صرفه‌جویی دارد. کودکان بیش از آنکه به توصیه‌ها گوش دهند، از رفتار والدین تقلید می‌کنند. بستن شیر آب هنگام مسواک زدن، استفاده درست از ماشین لباسشویی، پرهیز از شست‌وشوی بی‌رویه حیاط و خودرو و تعمیر نشتی‌ها، نمونه‌هایی ساده اما مؤثر از آموزش غیرمستقیم در خانه است. وقتی این رفتارها به روال عادی زندگی تبدیل شود، فرهنگ صرفه‌جویی به نسل بعد منتقل خواهد شد.

در نهایت، عبور از بحران آب نیازمند همکاری همگانی و مسئولیت‌پذیری اجتماعی است. دولت، نهادهای آموزشی، رسانه‌ها و مردم باید دست به دست هم دهند تا فرهنگ مصرف درست آب در جامعه نهادینه شود. اگر امروز برای آموزش و فرهنگ‌سازی سرمایه‌گذاری کنیم، می‌توان امیدوار بود که فردا فرزندان ما در سرزمینی با منابع آبی پایدارتر زندگی کنند و بحران آب به تهدیدی جبران‌ناپذیر تبدیل نشود.

نجمه کریمیان