به گزارش پایگاه خبری ربیع، به نقل از پایگاه تحلیلی مصداق/ حال که در یادداشت قبل، ماهیّت وجود دشمن و اهمیّت شناخت و ضرورت دشمن شناسی تبیین شد، باید نحوه مواجهه و نوع مقابله با آن ترسیم شود. لذا در این مقوله، مرزبندی با دشمنان، جزو کلید واژههای محوری است که توسط رهبر معظم انقلاب بارها به ویژه در ماه های اخیر بیان شده است. در این بین، اهمیّت مرز و مرزبندی با دیگران به ویژه دشمنان، در شرایط حساس مانند فتنه، اختلاف و جنگ، اهمیّت صدچندانی به خود میگیرد.
لذا رهبر معظم انقلاب شناخت دوست و دشمن را در شرایط فتنه، بسیار مهم دانستند و فرمودند: «در حوادثِ فتنهگون، شناخت عرصه دشوار است، شناخت اطراف قصه دشوار است، شناخت مهاجم و مدافع دشوار است، شناخت ظالم و مظلوم دشوار است، شناخت دشمن و دوست دشوار است… » (۱)
در این بین شناخت دشمن جزو مقدمات و الزامات مرزبندی با دشمنان تلقی می شود: «یکى از کارهاى مهم در عمل نظامى، شناسائى است؛ شناسائى از نزدیک، که زمین را بروند ببینند دشمن کجاست، چه جورى است، مواضعش چگونه است، عوارضش چگونه است، تا بفهمند چه کار باید بکنند. اگر کسى این شناسائى را نداشته باشد، میدان را نشناسد، دشمن را گم بکند، یک وقت مىبینید که دارد خمپارهاش را، توپخانهاش را آتش میکند به طرفى، که اتفاقاً این طرف، طرفِ دوست است، نه طرفِ دشمن». (۲)
مرز یک مفهوم عام دارد که میتوان به یک حدّ و خط مشخص که میان دو محدوده مجزا کشیده شده است تا تفاوتهای آن دو به خوبی درک شود. این مرز میتواند یک خط فرضی باشد که به صورت قراردادی میان دو فرد یا جامعه شکل بگیرد و یا یک مرز و محدود ملموس و فیزیکی است که قابل مشاهده خواهد بود. این مسأله پیرامون مرزهای غیرملموس و معنوی، شرایط و پیچیدگی های بیشتری دارد که باید واکاوی بهتری نسبت به آن صورت گیرد. برای نمونه، میان دو جایگاه دینداری و بیدین(کفر)، مرزهای بسیار مشخصی وجود دارد که افراد نمیتوانند به راحتی از محده ایمان و کفر عبور کنند. زیرا مرزها و محدودهی مشخص با شاخص ها و علائم متعددی وجود دارد که بین فرد و جامعه ایمانی با افراد و جوامع کفر و بی دینی مشخص شده است. به حدّی این مرز بین اسلام و کفر، دقیق تعریف شده و عبور از محدوده اسلام و ورود به دنیای فکری کفر، مذموم شمرده شده است که فرد مسلمان بعد از ورود به دنیای کفر، مرتد محسوب میشود.
رهبر معظم انقلاب نیز این مرز و خط فاصل میان خود با دشمن را اینگونه بیان میدارند: « خط درگیری با دشمن را مشخص کنیم. گاهی هست که یک نفری در لباس خودی است، امّا حنجرهی او سخن دشمن را تکرار میکند! خب، او را باید نصیحت کرد؛ اگر با نصیحت عمل نکرد، انسان با او باید حد و مرز تعریف کند: خط فاصل.» (۳)
لذا درک مفهوم، جایگاه و کارکرد مرزهای مختلف در زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی امری مهم تلقی میشود که افراد باید مرزهای مختلف، مادی، جغرافیایی، معنوی، فکری و فرهنگی را به خوبی درک کند و جوانب و عواقب عدم توجه به آن را بداند. در یک مثال ساده، اگر رانندهای محدودهی طرح ترافیک که در برخی شهرهای بزرگ ترسیم شده است را نداند و از مرزهای آن عبور کند و وارد محدوده مورد نظر شود، جریمه خواهد شد و عواقب مختص به خود را دارد.
رهبر انقلاب، در تبیین انواع مرز و لزوم مرزبندی با دشمن بنابر تعبیر قرآن کریم پیرامون اسوه بودن حضرت ابراهیم علیه السلام بیان می دارند که: «وظیفهای که همیشه باید مورد نظرمان باشد بخصوص امروز، وظیفهی مرزبندی صحیح و صریح با جبههی دشمن است؛ مرزبندی. آیهی شریفه می فرماید: قَد کانَت لَکُم اُسوَهٌ حَسَنَهٌ فی اِبراهیمَ وَ الَّذینَ مَعَهُ اِذ قالوا لِقَومِهِم اِنّا بُرَءآؤُا مِنکُم وَ مِمّا تَعبُدونَ مِن دونِ الله کَفَرنا بِکُم وَ بَدا بَینَنا وَ بَینَکُمُ العَداوَهُ وَالبَغضآءُ [ابداً] حَتّی تُؤمِنوا بِاللهِ وَحدَه. قرآن فقط تاریخ نگفته، تصریح میکند که این اسوهی حسنهای است برای شما – قَد کانَت لَکُم اُسوَهٌ حَسَنَهٌ فی اِبراهیم – یعنی باید اینجوری باشید، مرزبندی باید بکنید. … مثل مرز جغرافیایی؛ در مرز جغرافیایی شما بین کشور خودتان و کشورهای اطرافتان مرز معین می کنید؛ معنای این مرز این نیست که شما نمیروید آنجا، آنها نمیآیند اینجا؛ معنای این مرز این است که هر رفت و آمدی منضبط خواهد بود. معلوم باشد کِی میرویم، چه کسی میرود، چهجور می رود؛ چه کسی میآید، کِی میآید، چهجور میآید، چرا میآید؛ مرزبندی در مرزهای جغرافیایی اینجور است؛ در مرزهای عقیدتی هم همینجور است. در همین آیهی شریفه، بعد از آنکه خدای متعال این اسوهی حسنه را و عمل ابراهیم را بیان میفرماید، بعد میفرماید: اِلّا قَولَ ابراهیمَ لِاَبیهِ لَاَستَغفِرَنَّ لَک؛ (۴) یعنی این مرزبندی، مانع این نیست که ابراهیم به پدرش بگوید که من به تو ترحم میکنم، برای تو استغفار میکنم؛ اینها همه هست.» (۵)
۱- بخشی از بیانات رهبر انقلاب در دیدار اعضای مجلس خبرگان رهبری ۱۳۸۸/۰۷/۰۲
۲- بخشی از بیانات رهبر انقلاب در دیدار اعضای مجلس خبرگان رهبری ۱۳۸۸/۰۵/۰۵
۳- بخشی از بیانات رهبر در دیدار بسیجیان استان خراسان شمالی ۱۳۹۱/۰۷/۲۴
۴- قرآن کریم، سوره مبارکه الممتحنه، آیه ۴.
۵- بخشی از بیانات رهبر انقلاب در دیدار اعضای مجلس خبرگان رهبری ۱۳۸۲/۱۲/۱۵