به گزارش پایگاه خبری ربیع، اسماعیل میرفخررجایی متولد ۲۰ فروردین ۱۳۴۳تهران و ساکن اصفهان و دارای مدرک دیپلم است. از چهارم دبستان در سالهای ۵۵-۱۳۵۴ به همراه خانواده به اصفهان آمده و در این شهر ساکن شده است.
میرفخررجایی می گوید: «از کودکی در خانوادهای بزرگ شدم که با چرم و کارهای چرمی سروکار داشتیم. پدرم در حرفه محصولات چرم صنعتی فعالیت میکرد و اما من از سال ۷۰ کم کم به جنبه هنری کار با چرم علاقهمند شدم و به ساخت کیف و کفش و لباس به شیوه هنری و دستدوز پرداختم. او میگوید زمانی برای آموزش دیدن نزد استاد خوشنویسزاده رفته، اما ایشان بهعلت کهولت سن، آموزش به میرفخررجایی را به پسرش محول کرده و خوشنویسزاده پسر هم او را نپذیرفته است. در نهایت میرفخررجایی با همکاری غلامحسین آقارخ در کار کردن روی چرم تبحر یافته است.»
خلق آثارهنری بی نظیر با عنوان معرق چرم
فعالیت من در جوانی به دوخت لباسهای چرم محدود میشد. این کار را بدون آموزش دیدن انجام میدادم. در روزهای سرد سال، لباسهای چرمی اعم از کت و کاپشن، فروش خوبی داشت، اما فروش این لباسها با آغاز فصل گرما به تعداد محدودی میرسید. بیکاری روزهای گرم سال، بهخصوص تابستان باعث شد تا فکر جدیدی به ذهنم خطور کند. دوخت کمربند، کیف و جلد کتاب و روکش اسلحه. فروش این اجناس هم وابسته به فصل و موقعیت خاصی در سال نبود. کارهای من در آن سالها، شامل کمربند، جلیقه، کوسن و ستِ دامن و کاپشن، جلد چاقو، فشنگ، تفنگ و کیف و کفش بود. علاوه بر اینها، تولید جعبه نفیس قرآن و جلد کتاب از چرم هم بازار خودش را داشت. دوخت خردهچرمها استاد را به یک نام برای کاری میرساند که تا به حال شخصی قادر به انجام آن نبوده است؛ معرقچرم. او این نام را در مراجعه به اداره صنایعدستی استان اصفهان اعلام میکند و از آن پس تولید آثار هنری بی نظیر با عنوان معرق چرم توسط او آغاز می شود.
هنر سوخت و معرق چرم منحصر به ایران است
«معرق چرم» نوعی تزئین چندتکهای اشیا با چرم است که در آن قطعات مطابق با قسمتبندیهای طرح از لایه ای هم ضخامت، کنار هم چیده میشوند. این ابداع توسط سازمان میراث فرهنگی کشور به ثبت رسیده و همچنین نشان اصالت از “یونسکو” را دریافت کرده است.
این رشته هنری یک رشته جدید است و شخصاً چند سال است که مشغول به کار در این حوزه هستم و با ثبت این ابداع اکنون این هنر جزء رشته های صنایع دستی محسوب می شود، اما هنوز در بین مردم ناشناخته است، دغدغه امروزه من شناساندن این هنر به عامه مردم کشورم است.
نکته قابل ذکر اینکه هنر سوخت و معرق چرم منحصر به ایران است زیرا توسط خود ما ابداع شده و هیچ رقیبی ندارد و حتی محصولاتی شبیه این هنر در کشورهای مختلف وجود ندارد.
طرحهایی الهام گرفته از نقاشی و معماری اصفهان
از آنجایی که اصفهان، مهد فرهنگ و هنر و دربردارنده مهمترین آثار جاودان معماری اسلامی و آثار تاریخی بی رقیب است آثار من الهام گرفته از این هنرها، معماری و نقاشی به کار رفته در آن می باشد. اما برای تولید محصولات تولیدشده با هنر معرقچرم، نظر مشتری و کاربردی بودن محصول در درجه اول اهمیت قرار دارد.
مددجویان زندان فرزندان من هستند
فعالیت اصلی من اکنون آموزش به ۱۰۰ نفر از مددجویان زندان مرکزی استان اصفهان در یک کارگاه ۶۰۰ متری است. من احساس میکنم این مددجویان فرزندان من هستند و در محیط کار رابطه صمیمانه ای بین من و آنها برقرار است. در حال حاضر کار معرق چرم بین مددجویان زندان اصفهان بهصورت تخصصی انجام می شود.
نمایشگاهها و دریافت نشان اصالت یونسکو سال ۲۰۱۲
در نمایشگاه جمعی بسیاری شرکت کرده ام. نمایشگاه اختصاصی هم سال گذشته در میراث فرهنگی تهران داشتم و نشان اصالت یونسکو سال ۲۰۱۲ را دریافت کردم. در نمایشگاههایی که شرکت کرده ام بیش از ۴۰ محصول از انواع میز کنسول و آیینه، میز وسط، جلد قران و کتاب، رحل، صندلی و اشیاء کاربردی متناسب با دکوراسیون منزل را به نمایش گذاشته ام. به شهرهای مشهد، تهران و تبریز صادرات این محصولات انجام می شود.
بهترین نوع چرم تولیدات داخل است
اقلیم ما به گونه ای است که بهترین نوع پوست را برای تهیه چرم داریم، حتی ترکیه و پاکستان چرم خام از ما خریداری می کنند. چرم مصرفی ما بیشتر از تولیدات داخل می باشد چرم نیمه ساز را خریداری کرده و سپس به دلخواه رنگ می کنیم و واردات چرم بسیار اندک می باشد.
راههای تشخیص چرم طبیعی از مصنوعی
جای موی چرم یکی از روشهای مهم تشخیص چرم طبیعی از چرم مصنوعی است. در چرم طبیعی شکل موها در جاهای مختلف بدن بسیار متفاوت است. اما چرم مصنوعی یک شکل و یکدست است.
روش دیگر تشخیص چرم طبیعی از مصنوعی بوی چرم است. چرم مصنوعی بوی خاصی ندارد بوی مواد نفتی یا بوی پلاستیک می دهد ولی چرم طبیعی حتی اگر دباغی شده باشد باز بوی خاص خودش را می دهد.
مشکلات موجود در صنایع دستی اصفهان
میرفخررجایی مشکلات در حوزه صنایع دستی را چنین بیان می کند:
- یکنواختی بازار و تولیدات صنایع دستی و تولید کارهای تکراری توسط هنرمندان و کاربردی نبودن آن
- از بین رفتن هنرهای قدیمی مثل پاپیه ماشه، زری بافی، فولادگری و طلاکوبی
- عدم کنترل بازار صنایع دستی توسط مسوولان و دولتمردان و رها شدن بازار به حال خود
- وابستگی بسیاری از هنرمندان و صنعتگران به دولت و عدم رشد و پیشرفت آنها
- نبود امکانات و تسهیلات برای هنرمندان (نداشتن بیمه و …)
- نبود نمایشگاه های داخلی رایگان و هزینه بر و زمانبر بودن نمایشگاههای خارجی
- رکود بازار داخلی به خاطر شرایط نامناسب اقتصادی حاکم
- نبود بازدیدکننده و گردشگر در صنایع دستی
- پایین بودن سطح آموزشها در صنایع دستی و عدم کنترل سازمانهای مربوطه بر آموزشها
- عدم آشنایی تولیدکنندگان صنایع دستی و هنرمندان با صادرات کالاها
- وجود مشکلاتی در زمینه نمایشگاه های خارجی: عدم آشنایی با زبان خارجی کشور مورد نظر برای بستن قراردادها، عدم آشنایی با سلایق و فرهنگ کشور مورد نظر و کالاهای مورد نیاز آنها
راهکارها برای حل مشکلات صنایع دستی
میر فخررجایی نوآوری در هنر، حمایت و بازاریابی بخش فروش، برپایی نمایشگاههای داخلی بیشتر و تسهیل نمایشگاه های خارجی، مطالعاتی در مورد سلایق و فرهنگ کشورهای دیگر و کالاهای مورد نیاز آنها توسط سازمان صنایع دستی کشور، احیای دوباره هنرهای قدیمی و نظارت بر روند تولید و فروش صنایع دستی توسط مسوولان، در نظر گرفتن تسهیلات و امکانات بیشتر برای هنرمندان از جمله بیمه هنرمندان را از مهمترین راهکارها برای حل مشکلات در صنایع دستی می داند.
علاقه و دلبستگی؛ شرط اصلی موفقیت
هنرجویان علاقه مند به این رشته باید خیلی صبور باشند و خود را آماده فراز و نشیب های این راه کنند زیرا کارکردن در این هنر سختی های خاص خودش را دارد. بهترین توصیه من این است که از انرژی جوانی شان استفاده کنند و نوآوری داشته باشند.
از نظر من اصلا بیکاری معنا ندارد، اگر در هر کاری استمرار باشد نتیجه خوبی هم قطعا حاصل می شود. اما نکته مهم و اصلی علاقه و دلبستگی به کار نیز شرط اصلی موفقیت است. من معتقدم که هنوز در ابتدای راه هستم. آرزویم این است که هنر معرقچرم بعد از من متوقف نشود.
انتهای پیام/