به گزارش پایگاه خبری ربیع، بر اساس آمارهای وزارت بهداشت مصرف سرانه نوشابه در ایران حدود ۴۲ لیتر در سال است، در حالی که این میزان در کشورهای دیگر حدود ۱۱ تا ۱۲ لیتر است. این آمار به این معنی است که هر ایرانی در سال تا چهار برابر متوسط جهانی نوشابه‌های گازدار مصرف می‌کند. همین هم شده تا ایرانیان مقام اول مصرف نوشابه در دنیا را به نام خود کنند. گفته می‌شود نخستین کسی که صنعت نوشابه‌سازی را به ایران آورد، شخصی بود به نام میرزای تونی. کارخانه این شخص به اسم آلپاین بعدها ورشکسته شد و کسی به اسم میرهاشم آرین آن را خرید و با سرمایه‌گذاری برادران ساهاکیان، از سرمایه‌داران معروف تبریزی، قراردادی برای تولید نوشابه با کمپانی کوکاکولا منعقد شد. این کارخانه بزرگ‌ترین کارخانه تولید نوشابه غیر الکلی بود. با این حال شرکت زمزم نخستین نوشابه‌ساز موفق ایرانی است. این شرکت ابتدا نمی‌توانست نوشابه‌هایش را بفروشد؛ چرا که نوشابه به ذائقه ایرانیان نمی‌خورد؛ هر چند که قبل از آن هم ایرانیان برای خوش‌طعم کردن آب از افزودنی‌های طبیعی مثل لیمو، آلبالو، زرشک و … استفاده می‌کردند. در نهایت شرکت تولیدکننده نوشابه با توزیع رایگان این نوشابه‌ها جای خودش را در میان مردم باز کرد. با ورود به دهه ۵۰ شمسی، نوشابه دیگر در میان ایرانیان محبوب شده بود؛ تا جایی که در سال ۱۳۵۶ تولید نوشابه در سطح کشور به حدود ۱.۷ میلیارد و این عدد در سال ۱۳۶۲ به ۲.۶ میلیارد بطری رسیده بود. حالا گفته می‌شود ایران رتبه اول مصرف نوشابه در دنیا را دارد.
در سال‌های گذشته وزارت بهداشت تلاش‌هایی برای کاهش مصرف این کالای آسیب‌رسان کرده که بیشتر آنها در قالب منع یا محدودیت تبلیغات خلاصه شده است؛ چرا که گفته می‌شود تولید نوشابه و سیگار، به‌عنوان کالاهای به‌شدت آسیب‌رسان و مضر، اجتناب‌ناپذیر است و تنها می‌توان تبلیغات آن را کاهش داد. آبان‌ماه سال گذشته سازمان غذا و دارو اعلام کرد که قند نوشابه‌ها تا ۱۰ درصد کاهش پیدا کرده و قرار است پس از اقدامات کارشناسی، قند نوشابه‌ها از میزانی که حالا هست، کمتر شود اما فعلاً خبری از تولید این نوشیدنی‌های کم‌ضرر نیست.
نوشیدنی‌های کافئین‌دار، ویتامین‌ها و مواد معدنی بدن را می‌سوزانند، پوسیدگی دندان ایجاد می‌کنند و خطر ابتلا به پوکی استخوان را سه تا چهار برابر بالا می‌برند. آمارها نشان می‌دهد ایرانیان ۲۰۰ میلیون دندان پوسیده دارند. شاخص سلامت دهان کودکان ایرانی در سال‌های ۸۷ تا ۹۷ نشان داده که هر کودک ۵ ساله ایرانی، حداقل ۵ دندان شیری پوسیده، کشیده‌شده یا ترمیم‌شده دارد. در حالی که این شاخص در برخی از کشورها، بین یک تا یک و نیم دندان است.
از آن طرف هم به گفته رئیس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران، حدود ۳۰ درصد جمعیت کشور مبتلا به پوکی استخوان‌اند و شیوع آن در میان مردان و زنان بالای ۵۰ سال در حال افزایش است. این اما تمام ماجرا نیست. قند موجود در این نوشیدنی آمار ابتلا به دیابت را هم بالا می‌برد.
وزارت بهداشت اعلام کرده ۱۱ درصد ایرانیان بالای ۲۵ سال، مبتلا به دیابت نوع دو هستند که ۸۵ درصدشان چاق‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد از سه دهه قبل، موجی از بیماری دیابت نوع دو در دنیا شروع شده و این اتفاق در ایران هم افتاده است. همه اینها در حالی است که ایران بر اساس تعهداتی که دارد باید رشد بیماری دیابت را تا سال ۱۴۰۴ متوقف کند. هر قوطی نوشابه گازدار معادل ۱۰ قاشق شکر، ۱۵۰-۲۰۰ کالری و ۵۵-۳۰ میلی‌گرم کافیین دارد و پر از رنگ‌های مصنوعی است. همه اینها در حالی است که گفته می‌شود مصرف روزانه قند و شکر نباید از روزی ۲۵ گرم یا ۵ قاشق مرباخوری بیشتر باشد. این مقدار شکر، کالری و مواد افزودنی مضر، در یک محصول که هیچ ارزش غذایی ندارد، نگران‌کننده است. وشابه‌های گازدار حاوی اسیدفسفریک، قند و کافیین‌اند. اسیدفسفریک، نوشابه را اسیدی می‌کند و باعث می‌شود کلسیم از استخوان‌ها دفع شود، این ماده منجر به کاهش توانایی بدن در استفاده از کلسیم می‌شود و پوکی استخوان و سستی دندان‌ها را به همراه می‌آورد. مضرات قند هم که برای همه آشکار است، قند میزان انسولین خون را بالا می‌برد، سبب افزایش فشار خون و کلسترول می‌شود و ما را به بیماری‌های قلبی، دیابت، افزایش وزن و پیری زودرس مبتلا می‌کند.
اما با وجود همه این مضرات نوشایه همچنان محبوب‌ترین نوشیدنی ایرانی‌هاست و مصرف سرانه آن سال به سال افزوده می‌شود. حتی گرانی‌های یک سال اخیر که قیمت نوشابه را به دو برابر افزایش داده هم تاثیری در کاهش مصرف این نوشیدنی مضر نداشته است و همچنان نوشابه ارزان‌ترین و در دسترس ترین نوشیدنی کشور است. اینکه نوشابه به صورت مستقیم یا غیر مستقیم در چند دهه اخیر باعث مرگ چند ایرانی شده به درستی مشخص نیست اما آمار بالای مرگ بر اثر بیماری‌های قلبی و دیابت می‌تواند نشانه‌ای از این باشد که نوشابه سلامت مردم ما را نشانه گرفته است.