به گزارش پایگاه خبری ربیع، دادستان تهران دو روز پیش خبر دستگیری متهمان مرتبط با یک پرونده جاسوسی را اعلام کرد. به گفته وی این افراد در قالب اجرای پروژه‌های علمی و زیست‌محیطی اطلاعات طبقه‌‌بندی در حوزه‌‌های استراتژیک جمع می‌‌کردند.
بررسی‌ها حاکی از دستگیری تعدادی از اعضای هیئت امنای مؤسسه حیات‌وحش میراث پارسیان هستند. یکی از آنها، مراد طاهباز، تاجر و فعال محیط‌زیست دو تابعیتی ایرانی- آمریکایی است که با روی کار آمدن معصومه ابتکار، از آبان ۱۳۹۲ به‌عنوان یکی از شرکای پروژه حفاظت از یوز شناخته شد. وی یک تاجر بین‌المللی است که علاوه بر ساختوساز در کشورهای آمریکا و اسرائیل، مدیریت و توسعه قمارخانه در آمریکا را هم در کارنامه فعالیت‌های خود دارد.
کاووس سیدامامی که از وی به‌عنوان مدیرعامل مؤسسه پارسیان، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه «امام صادق» یاد می‌شود؛ از دیگر بازداشتی‌ها بود و فرزندش که از فعالان حوزه موسیقی راک است، در اینستاگرام خود خبر داد که پدرش شب شنبه در زندان خودکشی کرده است. کتاب «اخلاق و محیط‌زیست: رهیافتی اسلامی» آخرین کتاب سیدامامی بود که توسط انتشارات دانشگاه امام صادق(ع) در سال ۱۳۸۹ منتشر شد.
هومن جوکار، خزانه‌دار و مدیر پروژه یوز آسیایی و همسر او به نام نیلوفر بیانی که مشاور سابق سازمان ملل در زمینه محیط‌زیست بود و دو نفر دیگر از همکارانش در میراث پارسیان جزو سایر بازداشت‌شدگان بودند. سپیده کاشانی، امیرحسین خالقی، سام رجبی و طاهر قدیریان نیز جزو سایر دستگیرشدگان هستند.
مؤسسه «حیات‌وحش میراث پارسیان» هم در طول فعالیت خود در ایران همواره به ارتباط با سازمان محیط‌زیست خصوصاً در دوران معصومه ابتکار و استفاده از رانت دولتی متهم بوده و حتی گفته می‌شود جابه‌جایی ابتکار از سوی روحانی نیز به دلیل همین موضوع بوده است.
در وب‌سایت مؤسسه میراث پارسیان آمده که این مؤسسه براى کمک به حفظ طبیعت و حیات‌وحش ایران و جلوگیرى از نابودى جانوران این کشور و زیستگاه‌هاى آنها تشکیل شده است.
در این میان اما خبر بازداشت کاوه مدنی، معاون آموزش سازمان حفاظت محیط‌زیست که به نظر می‌رسد مرتبط با این بازداشت‌ها باشد، حائز اهمیت است.
وی ۳۶ ساله و استاد سابق تحلیل سامانه و سیاست‌گذاری دانشگاه «امپریال کالج» لندن است. او در «دانشگاه فلوریدای مرکزی» در امریکا هم درس داده و جوایز متعددی در زمینه مهندسی عمران کسب کرده است.
دولت یازدهم او را دعوت به کار کرد تا به جنگ بحران آب برود؛ همان بحرانی که کاوه مدنی سال‌ها در قامت فعال محیط‌زیست در مورد آن هشدار داد و حالا خودش احتمالاً دچار یک بحران شده، بحران فرصت‌طلبی‌ای که مقام‌های قضایی آن را به‌عنوان همکاری با بیگانگان کشف کرده‌اند.
همین بود که زود در رسانه‌ها جلب توجه کرد. خبرنگارانی که همیشه دنبال طرح موفقیت ایرانی‌های خارج از کشور هستند، به او جایگاهی برای ارائه نظراتش در نشریات داخلی دادند. سخنرانی‌های جسورانه‌اش خیلی زود بین محیط‌‌زیستی‌ها آشنا شد. واژه ورشکستگی آب را احتمالاً او بود که بار اول باب کرد؛ به ویژه پس از سخنرانی «تد» که در جزیره کیش ارائه داد.
مدنی می‌گفت ایران از «سندرم توهم توسعه» رنج می‌برد و این از قبل از انقلاب و از زمان بالا رفتن قیمت نفت هم وجود داشته، اما بعد از انقلاب شدت گرفته است. او ایران را با کشورهایی مثل چین، امارات و قطر مقایسه می‌کرد که همه هم و غم خود را صرف ساختوساز کرده‌اند؛ بهترین کارشناسان خارجی را آوردند و پول هم داشتند و مثل ما، تحریم هم نبودند، اما این توهم و این فهم غلط از توسعه باعث شد شهرهایی بسازند که هنوز چیزی نشده، ترافیک دارد و آلودگی دارد.
مدنی به‌طور همزمان، هم در برخی رسانه‌های خارجی شناخته می‌شد و هم در ایران. تلویزیون «الجزیره» انگلیسی مستندی به کارگردانی «گلاره دارابی» در مورد بحران آب ایران ساخت و کاوه مدنی چهره اصلی آن شد.
در دولت اول روحانی، از مدنی دعوت شد تا مسئولیت برگزاری اولین کنفرانس بین‌المللی ایران را درباره تغییرات اقلیمی برعهده بگیرد. روحانی که دوباره انتخاب شد، مدنی به معاونت مهمی در سازمان محیط‌زیست منصوب شد تا چمدان‌هایش را ببندد و عازم ایران شود.
دستگیری این افراد از طرف قوه‌قضائیه تدریجی بوده و سه هفته زمان برده است. به گفته مسئولان قضایی این بازداشتی‌های محیط‌زیستی ممکن است ابعاد دیگری هم داشته باشد. آنچه به نظر می‌رسد این است که ظاهراً محیط‌زیست، جدیدترین پروژه نفوذ و جاسوسی شده است.
*علیرضا سزاوار