به گزارش پایگاه خبری ربیع، بزرگداشت حماسه عاشورا همراهی با حسینیان در هر دوره است چنانچه کل ارض کربلا و کل یوم عاشوراست! زیرا که ظالم در همه تاریخ و در جای جای کره زمین بوده و خواهد بود و محرم بزرگداشت رهروان حسینی و اعلام آمادگی با جبهه ظالم است. دهه محرم هر سال، بهانهای است برای بازشناسی حماسهٔ عاشورا که به علت بهره گیری از ماهیت ظلم ستیزانه در معنا بخشی مبارزات جوامع بشری علیه ظلم و ستم نقش به سزایی ایفا کرده است.
حصول این مهم، در بستر عدالت و اخلاق شکل میگیرد؛ یعنی واقع شدن هر چیزی در جای خود، اما به راستی معیار شناخت عدالت چیست؟ اینگونه است که عقلانیت و بهره گیری از حکمت، به عنوان پیش نیاز اجرای عدالت مورد توجه قرار میگیرد و از این رهگذر عقل سلیم و قلب سلیم امام، امت را به سوی اهداف روشن هدایت میکند و اینچنین عقلانیت دینی با محوریت عدالت، کار را به کاردان (انسان کامل) میسپارد زیرا انتخاب غیر کاردان، اولین و آخرین ظلم در تحقق مدینه فاضله محسوب میشود. همانگونه که معاویه بر خلاف پیمان صلح، یزید را به جانشینی برگزید که با مخالفت و عدم بیعت امام با حکومت ظالمانهٔ یزید همراه شد.
البته ریشهٔ ساختاری این مسأله از امتزاج عرفان متحجر، خشک و مناسکی اسلام اشرافی با عرفان اباحه گری اسلام اموی پدید آمد که در واقعهٔ عاشورا در مقابل اسلام نبوی قد علم کرد و در نهایت ظالمانهترین و خشنترین تصاویر را رقم زد که پیامدهای آن در فضای کنونی امت اسلامی، تحت عنوان جریانات تکفیری، دامنگیر جهان اسلام شده است.
این جاست که عمق این جمله سیدالشهدا علیه السلام که فرمود: «وَ عَلَی الاِسْلامِ، ألسَّلامُ إِذْ قَدْ بُلِیَتِ الاُمَّهُ بِراع مِثْلَ یَزِیدَ؛ زمانی که امت اسلامی گرفتار زمامداری مثل یزید شود، باید فاتحه اسلام را خواند». اوج کفر و شرک دشمنان اسلام و ظلم بزرگ یزیدیان در نفی عدالت، آشکار میگردد. البته قیام امام حسین علیه السلام، نابودی بنی امیه را به همراه داشت و به خوبی توانست اسلام را به مسیر اصلی خود بازگرداند.
از سوی دیگر باید دانست که ظلم از جهل ناشی میشود؛ جهلی که جامعه عصر امام حسین علیه السلام را فرا گرفت، لیکن نهضت حسینی، از باب قاعده حفظ نظام، صیانت از ساختار اجتماعی امت اسلامی، بر مدار عدالت طلبی و مبارزه با ظلم، آنان را از جهالت و گمراهی رهایی بخشید. لذا در زیارت معروف اربعین میخوانیم: «وَ بَذَلَ مُهْجَتَهُ فِیکَ لِیَسْتَنْقِذَ عِبَادَکَ مِنَ الْجَهَالَهِ وَ حَیْرَهِ الضَّلالَهِ؛ او (حسین) خون پاکش را در راه تو نثار کرد، تا بندگانت را از جهالت و حیرت گمراهی نجات دهد».
لذا داستان ظلم ستیزی در نهضت حسینی، داستان پیوند امت و امامت است که از عقل عاطفی و زندگی محوری امام نشأت میگیرد؛ از سوی دیگر تحقق مصلحت مردم و ارتقای ساحت مادی و معنوی امت اسلامی بر مبنای حفظ نظام اجتماعی؛ نظریهای ثابت و تغییر ناپذیر در نظام اسلامی خلق میکند که بر احکام و فروع دینی، حاکم و وارد است و در نهایت تقویت بنیاد امنیتی جامعه را رقم می زند.
این رویکرد کلیدی در فقاهت امام حسین (ع)، برخلاف نگاه فیلسوفان و عالمان علوم اجتماعی غرب است که با هدف تأمین سود و منفعت (پیشرفت)؛ پستی و رذالت و نابودی جوامع را دنبال کردند که رهآوردی جز وقوع جنگ جهانی اول و دوم و کشته شدن ۵۵ میلیون نفر به همراه نداشت؛ پدیدهای تلخ که از تئوری شوم فیلسوفان جنگ طلب غربی هم چون پوپر و کانت در ایجاد پیوند میان خشونت و پیشرفت نشأت گرفت.
لیکن نهضت امام حسین علیه السلام، مقولهای معرفتی و شهودی و سرشار از عشق و محبت است؛ لذا خانواده محوری، صلح گرایی و غایتمندی در زندگی، مهمترین شاخصهٔ نهضت حسینی است و براین اساس شاهدیم که آن حضرت به هیچ عنوان شروع کننده جنگ نبود و تا آخرین لحظه، به هدایتگری لشکر دشمن پرداخت و در غروب عاشورا و در حالی که همه یاران آن حضرت به شهادت رسیدند و در آن وضعیت خشم انسانی بسیار طبیعی مینمود، لیکن سیدالشهدا علیه السلام با کرامت و عزت جنگید؛ «فَقَدْ قاتَلَ کَریماً، وَقُتِلَ مَظْلُوماً؛ بزرگوارانه جنگید و مظلومانه کشته شد».
جنگ کریمانۀ آن حضرت منبعث از حریت و آزادگی و رهایی از درون است که پیروزی نظریۀ پیوند عینیت و ذهنیت (صلح عزتمندانه و دفاع ارزش مدارانه) بر عینیت گرایی خشن و جنگ محور لشگر عمر سعد را طنین انداز کرد و اینچنین جنگ کریمانۀ امام حسین علیه السلام در جهان جاوادنه شد و قلوب انسانهای آزاده را بیش از پیش به یکدیگر نزدیک ساخت، به نحوی که عشق به آن حضرت فرا زمانی و فرامکانی گردید و حماسۀ عاشورا، حلقۀ وصل عدالت خواهی و ظلم ستیزی در جوامع انسانی لقب گرفت.
این دستاورد مهم ارمغان «فقه الدفاع» امام حسین علیه السلام و ادیان توحیدی و حتی دیگر جوامع بشری، با زیبایی شناسی عاشورا از قبیل عاطفه ورزی و ایثارگری و ظلم ستیزی امام حسین (علیه السلام)، آینده روشن جهان را رقم زد.
تجلی آن را میتوان در خروش همۀ انسانهای آزاده در اجتماعهای بزرگ و کوچک عزاداریهای امام حسین علیه السلام در تاسوعا و عاشورا و اربعین مشاهده کرد که نمونههایی از تشکیل جبهۀ جهانی و صلح طلب برای مقابله با استکبار جهانی به ویژه مبارزه با شیطان بزرگ آمریکاست؛ جبهههایی که با نفی جهانی شدن برای جهانی سازی پیام امام حسین (علیه السلام) گام برمیدارد و اینک ماهیت ظلم ستیزانۀ آن در پیروی از نهضت حسینی در قالب موج فراگیر امت اسلامی برای اخراج آمریکا از منطقه و نابودی صهیونیسمهای ضد بشریت به شدت فعال شده که تحقق این مهم، شاه کلید خروج جهان اسلام از مشکلات و بحرانهای ناشی از اختلاف افکنی آمریکا و اسرائیل در جهان اسلام و زمینه ساز وحدت روز افزون امت اسلامی است.
مظفر حاجیان