به گزارش «پایگاه خبری تحلیلی ربیع»؛ اصفهان یکی از مهمترین کلانشهرهای ایران، امروز در نقطهای حساس از تاریخ خود ایستاده، نقطهای که در آن مجموعهای از بحرانهای زیستمحیطی و مدیریتی آینده این شهر را با تهدیدی جدی روبهرو کرده است. آنچه روزگاری اصفهان را به «نصف جهان» شهره میکرد، از رودخانهای زنده و پرآب گرفته تا طبیعتی پویا و چشماندازهای پایدار، اکنون زیر سایه مشکلاتی همچون خشکی زایندهرود، فرونشست زمین، کاهش شدید منابع آب و آلودگی فزاینده هوا قرار گرفته است.
این چالشها در اصفهان شرایطی را پدید آورده که به گفته متخصصان، آیندهای نگرانکنندهتر از وضعیت فعلی را رقم میزند.
خشکی طولانیمدت زایندهرود و تالاب گاوخونی، نه تنها اکوسیستم منطقه را از بین برده بلکه ریزگردهای ناشی از بسترهای خشکشده، سلامت هزاران شهروند را در معرض خطری روزافزون قرار داده است. همزمان، افت شدید سطح آبهای زیرزمینی و فرونشست زمین، زیرساختهای شهری و روستایی را تهدید میکند و نشانهای روشن از پایان ظرفیتهای طبیعی اصفهان به شمار میرود.
در چنین شرایطی تأکید کارشناسان و پژوهشگران بر اصلاح فوری سیاستهای مدیریتی، توجه به دانشهای نوین و اجرای طرحهای علمی برای احیای محیطزیست بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد و اگر امروز تصمیمات درست و مبتنی بر واقعیت اتخاذ نشود، چشمانداز اصفهان در دهههای آینده میتواند به شهری غیرقابلسکونت و فاقد پایداری تبدیل شود، اما همچنان امید آن میرود که با برنامهریزی اصولی و دوری از فشارهای غیرکارشناسی، مسیر بازگشت به تعادل برای این شهر تاریخی هموار شود.
کاهش تخصیص آب اصفهان از ۸۱۰ به ۴۰۰ میلیون مترمکعب
حمیدرضا صفوی، معاون پژوهشی دانشگاه صنعتی اصفهان در گفتوگو با کیمیای وطن چالشهایی همچون فرونشست زمین، آلودگی هوا، کمبود آب و خشکی زایندهرود را از بحرانهای جدی اصفهان برشمرد و با تاکید بر توجه به هشدارهای محیطزیستی اظهار کرد: آینده اصفهان به تصمیمات امروز بستگی دارد و بحرانی که هماکنون در این استان با آن مواجه هستیم در صورتی که رفع نشود، این شهر را از دست خواهیم داد.
وی با اشاره به سوءمدیریت در منابع آبی و توسعه صنایع افزود: در حالی که برای این وضعیت تصمیمات درستی گرفته نشود، اصفهان طی ۱۰ تا ۲۰ سال آینده به شهری غیرقابل سکونت تبدیل خواهد شد.
صفوی با بیان اینکه تالاب گاوخونی طی سالهای ۷۲ تا ۱۴۰۳ بدون آب مانده است، گفت: درخصوص موضوع حقابه اصفهان و رهاسازی آب برای پاییندست متاسفانه تصمیمات درستی تاکنون گرفته نشده و نتیجه آن بحران آب در تالاب است.
وی در ادامه افزود: در حال حاضر ریزگردهای ناشی از خشکی رودخانه و تالاب، تهدید مستقیمی برای سلامت مردم شده و در این خصوص هشدارها را باید جدی گرفت.
معاون پژوهشی دانشگاه صنعتی اصفهان با تاکید بر اینکه حق اصفهان نباید نادیده گرفته شود و این در حالی است که در برنامه بودجه چندین هزار میلیارد تومان اعتبار برای توسعه چهارمحال و بختیاری در نظر گرفته شده است، گفت: در برنامه ۱۴۰۷ وزارت نیرو مقرر شده تا میزان آب تخصیصی به استان را از ۸۱۰ میلیون متر مکعب به ۴۰۰ میلیون متر مکعب کاهش دهند و این در حالی است که مصرف آب اصفهان اکنون حدود یک میلیون و۵۷۶ مترمکعب است.
صفوی با اشاره به وجود صنایع آلاینده در این کلانشهر تصریح کرد: دود و گرمای خروجی نیروگاهها دمای ابرها را بالا برده و موجب میشود، بارش بهجای مرکز اصفهان در شمال و شرق اتفاق بیفتد و این یکی از عوامل مهم کاهش بارندگی در مرکز اصفهان است.
وی با بیان اینکه صنایعی که از غرب کشور به اصفهان آورده شده، راندمان اقتصادی و زیستمحیطی نداشته و با اشاره به بیش از ۱۰۰ واحد سنگبری با مصرف بسیار بالای آب، همچنین کورههای آجرپزی گفت: همه این موارد نه تنها برای اصفهان منفعتی ندارد بلکه تخریب خاک و آلودگی هوا را نیز به همراه خواهد داشت.
این پژوهشگر با اشاره به شمال و شرق اصفهان و افت سطح آبهای زیرزمینی خاطرنشان کرد: در حال حاضر آبخوانها کارکرد خود را از دست دادهاند که نتیجه آن برهنه شدن مناطق وسیعی از خاک و مستعد ریزگرد شده است.
صفوی تاکید کرد: توان محیطزیستی اصفهان دیگر ظرفیت تصمیمات اشتباه را ندارد و باید به سمت دانشبنیان شدن و احیای محیطزیست حرکت کند، بنابراین اگر طرح جامع اصفهان بر پایه علم و به دور از فشارهای سیاسی پیش برود، میتوان امید داشت که اصفهان ۱۴۲۰ شهری قابلسکونت و دارای آیندهای روشنتر باشد.
ریحانه راهپیما