نفیسه اله دادی
استعفای حریری را میتوان پیامی از طرف عربستان سعودی به بازیگران تأثیرگذار منطقهای و بینالمللی در عرصه لبنان و طرفهای مخالف داخلی از جمله حزبالله دانست.
تحولات اخیر منطقه خاورمیانه به هم گره خوردهاند یا اینکه همزمانی این اتفاقات، اتفاقی است؟
دوستی و برادری عربستان و آمریکا، سفر سعد حریری به عربستان، رفتوآمدهای پنهانی عربستان به اسرائیل و بالعکس، حمایت اسرائیل از استقلالطلبی کردستان عراق و اینک استعفای سعد حریری.
به نظر میرسد همه این کنشها و واکنشها به گونهای به یکدیگر ارتباط دارند؛ گویا عربستان بازیگر یا عروسک خیمهشببازی این تنشهاست؛ چرا که عربستان به هر دری میزند نمیتواند جلوی پیشرفتها و محبوبیت ایران را بگیرد؛ نه در عراق، نه سوریه و نه در بحران قطر، عربستان نتوانست تصمیم و عمل مؤثر از خود بروز دهد و این یعنی ناکامی بزرگ در خاورمیانه.
پس بعید نیست که دست به تحریک حریری بزند تا بتواند روابط مثبت ایران و لبنان را با چالش مواجه و از این فرصت بهرهبرداری کند. در همین جهت روزنامه صهیونیستی احرونوت در واکنشی تأملبرانگیز به استعفای «سعد حریری» نوشت: «متن استعفای حریری را سعودیها نوشتهاند» و این کار، به افزایش تنش میان ایران و عربستان منجر میشود.
روزنامه یدیعوت احرونوت سخنان «سعد حریری»، نخستوزیر مستعفی لبنان، را درباره امکان ترورش، بهانهجویی
خواند.
یدیعوت احرونوت ادامه داد: «اینکه سعد حریری از ریاض استعفای خود را اعلام کند، اتفاق عجیبی نیست؛ زیرا سعودیها ارباب او هستند.»
از سوی دیگر «ثامر السبهان»، وزیر مشاور امور خلیج فارس در عربستان سعودی، در واکنش به استعفای «سعد الحریری» مدعی شد نقشی در این استعفا نداشته و اقدامی در جهت تحریک و ترغیب الحریری به این کار انجام نداده است.
السبهان بیان کرد: برای مقابله با ایران نیازی به خاک کشورهای دیگر نداریم و میتوانیم در زمین خود ایران با او رودرو شویم.
السبهان همچنین در گفتوگو با شبکه «LBC» تصریح کرد: از همه تصمیمات و موضعگیریهای الحریری حمایت میکنیم و خواستار ثبات برای لبنان هستیم.
ولی جای هیچ شکی نیست که عربستان، مسبب اصلی استعفای سعد حریری بوده است؛ چرا که عربستان به دنبال جای پایی برای خود است و این خلأ حکومتی، بهترین فرصت را برای وی مهیا میکند که با ایجاد اختلاف داخی سیاست «تفرقه بینداز و حکومت کن» را اجرایی کند.
استعفای حریری را میتوان پیامی از طرف عربستان سعودی به بازیگران تأثیرگذار منطقهای و بینالمللی در عرصه لبنان و طرفهای مخالف داخلی از جمله حزبالله دانست تا به آنها بگوید که قادر به کنترل اوضاع در لبنان است.
نباید فراموش کرد یکی از اهداف سعودی از واداشتن حریری به استعفا، اعمال فشار بر تهران و حزبالله و محور مقاومت جهت تغییر معادلات منطقهای و تغییر کفه موازنهها به سود خود این بار از لبنان است؛ به ویژه آنکه تلاشهای آنها پس از شکست در سوریه و عراق، در کردستان نیز با طرح جدایی این منطقه از دولت مرکزی بغداد با ناکامی تلخ مواجه شد.
دیگر پیامد استعفای حریری، فشارهای سیاسی و مالی بر لبنان است. اگرچه استعفای حریری تقابل و تنش بین عربستان و مقاومت حزبالله را تشدید میکند، اما این تقابل هیچگاه به رویارویی نظامی منجر نخواهد شد؛ اما فشارهای سیاسی و مالی بر روند امور جاری در لبنان تأثیر منفی میگذارد و شرایط سختی را در آینده برای این کشور رقم میزند؛ از جمله اینکه این استعفا به معنای باطل شدن و لغو تمام توافقات صورتگرفته در عرصه سیاسی لبنان بین گروه و جریانی لبنانی بوده که منتهی به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و تشکیل دولت در این کشور شده است.
عربستان به کمک حامیانش (اسرائیل و آمریکا) به دنبال ایجاد ناآرامی و تنش در منطقه و بهویژه با همپیمانان ایران است؛ اما گذشته سیاستورزی عربستان نشان میدهد که عربستان در این راه هم نمیتواند به مطلوبش برسد؛ زیرا عربستان در جنگ یمن هم درگیری بینتیجه داشته است.