به گزارش پایگاه خبری ربیع، دشمن طرحهای مکارانه دارد ولی شما هیچگونه برنامه جهت خنثی سازی طرحهای آنان ندارید، به محدوده‌های تحت اختیار شما حمله می‌کنند و آنها را تصرف می‌کنند و شما ناراحت نمی‌شوید، دشمن در مبارزه با شما به خواب نمی‌رود ولی شما در غفلت و فراموشکاری هستید به خدا سوگند چنین افراد (بی برنامه و بی تفاوت و غافل) شکست خورده و مغلوبند. (نهج البلاغه صبحی صالح، خطبه ۳۴) این فرمایش مولای متقیان علی علیه السلام است که باید آویزه گوش ما مسلمانان باشد تا کمترین خسارت از ناحیه دشمن بر ما وارد شود و بر همین اساس است که امام خامنه‌ای اینهمه بر دشمن شناسی و ضرورت آن تاکید می‌ورزند.
دشمن شناسی یکی از توصیه‌های مؤکد و مکرری است که رهبر معظم انقلاب اسلامی و در مناسبت‌های مخلف بر آن تاکید فرموده‌اند و این دلیل بزرگی بر اهمیت آن است زیرا اگر دشمن را نشناسیم به شدت آسیب پذیر خواهیم بود و شناخت دشمن می‌تواند ما را از گزند او مصون نماید. اهمیت دشمن‌شناسی در امور سیاسی و امنیتی از آن جهت است که با شناسایی دشمن یا حتی ظرفیت و پتانسیل‌های آن می‌توان از خطرات پیشگیری نموده و از خسارتهای غیر قابل جبران جانی و مالی جلوگیری کرد. همچنین می‌توان در برابر اقدامات و تهدیدات امنیتی احتمالی مکانیسم‌های مقابله‌ای برای خنثی نمودن آسیب‌ها در نظر گرفت.
تردیدی نیست که در روابط بین‌المللی دشمن‌شناسی به دلیل تأثیرات زیادی که بر روابط دوجانبه و چندجانبه دارد، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با شناسایی دشمن، می‌توان از دوستی با کشورهای متخاصم جلوگیری و روابط خود را با کشورهای دوست، بهبود بخشید؛ روابطی که می‌تواند آینده سیاسی و حتی اجتماعی و اقتصادی کشور را تحت تأثیر قرار دهد.
مقام معظم رهبری در مورد دشمن‌شناسی معتقدند که این اصطلاح برای توصیف روابط بین کشورها و نظام‌های سیاسی به کار می‌رود. در سطح ملی، دشمن‌شناسی به معنای شناسایی و مقابله با عوامل داخلی و خارجی است که به منافع دشمنان و به ضرر امنیت، خودکفایی و استقلال کشور عمل می‌کنند. دشمن‌شناسی باید براساس حقایق و شواهد قوی صورت گیرد و باید با دقت و تحلیل با دشمنان و اقدامات آنان برخورد کرد. از طرفی دشمن‌شناسی نباید به یک سطحی‌بینی تبدیل شود که خود را با عزم برای مقابله با دشمنان پرورش داده و به بی‌عقلانه بودن و اقدامات نامناسب منجر شود. چنانچه در دیدار اخیربا کارگزاران حج فرمودند؛ اگر قرار باشد که هر جمعیتی، هر ملتی فقط به خودشان، به مسائل کشور خودشان به مسائل شهر خودشان بپردازند به آنها فقط تکیه کنند و اهمیت بدهند؛ هَلَکُوا؛ از بین می‌روند.
همچنین فرمودند: اگر شما ندانید در دنیا چه می‌گذرد، ضعیف می‌شوید. هَلَکُوا، تعبیر امام صادق علیه‌السلام. «وَ خَرِبَتِ الْبِلَاد» همان کشور خودتان منطقه مورد نظر خودتان هم نابود می‌شود، خراب می‌شود. «وَ سَقَطَ الْجَلَب»، جلب یعنی درآمد؛ درآمدهای ملّی‌تان هم کاهش می‌یابد.
دقت کنیم علی علیه السلام فرموده‌اند: «اکبر الاعداء اخفاهم مکیده» بزرگ‌ترین دشمنان کسانی هستند که حیله‌های خصمانه خود را مخفی‌تر می‌کنند. (مستدرک نهج البلاغه، ص ۱۵۹) خیلی باید مراقب بود حتی در روابطی که جدیداً برقرار شده زیرکی و نگاه به پشت قضایا خیلی مهم است که دشمن در این دوره چه اقدامی دارد؟ مخصوصاً دشمن‌های مخفی! آن‌هایی که دشمنی خود را آشکار نمی‌کنند و از پشت خنجر می‌زنند حالا هم داخلی هم خارجی می‌تواند باشد؟ نیز فرمودند در هیچ شرایطی دشمن را ضعیف نشمارید چرا که غفلت آور است! علی جانمان فرموده‌اند: «لا تستصغرن عدوا وان ضعف» دشمن را ضعیف نشمرید هر چند از نظر ظاهر ضعیف شده باشد. (غرر الحکم، ص ۳۳۳)
و نکته مهم اینکه فرمودند: «ولکن الحذر کل الحذر من عدوک بعد صلحه فان العدو قارب لیتغفل فخذ بالحزم و اتهم فی ذلک حسن الظن» و از دشمنت بعد از آن که از در صلح و آشتی درآمد سخت بترس، زیرا او چه بسا بوسیله صلح نزدیک می‌شود تا از شیوه غافلگیری استفاده کند، پس احتیاط و دقت را پیشه کن و در چنین مواردی زود باور و خوش گمان مباش. (نهج البلاغه، نامه ۵۳)
امروز و در این دنیای پیچیده‌ای که در آن قرار داریم دشمن شناسی یک وظیفه بزرگ و عمومی است. باید رفتار دشمن و حتی کسانی که ظاهر فریبنده دارند اما دشمنند و دشمنی خود را مخفی می‌کنند و کسانی که با تمام توان وارد عمل شدند و با دشمنان ملت ما در فرازهایی همراهی داشتند را به دقت و با ظرافت زیر نظر داشت و مراقب بود که از ناحیه‌ای زهر خود را بر پیکر کشور و ملت وارد نکنند! در عین حال باید با هوشیاری کامل و هر چه میسر بود دامنه دشمنی‌ها را محدود نمود و رعایت احترام متقابل حساسیت‌های دیگران را کاهش داد که البته عمیقاً به دشمن شناسی توجه دائمی مهم و ارزشمند خواهد بود.
مظفر حاجیان