قال رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله و سلّم:
مَن جُرِحَ فی سَبیلِ اللّه جاءَ یومَ القِیامَهِ رِیحُهُ کرِیحِ المِسک ولَونُهُ لَونُ الزَّعفَرانِ، علَیهِ طابَعُ الشُّهَداءِ، ومَن سَألَ اللّه‌َ الشهادَهَ مُخلِصا أعطاهُ اللّه‌ُ أجرَ شَهیدٍ وإن ماتَ علی فِراشِهِ. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم فرمودند:هرکـه در راه خـدا مـجروح شـود، در روز قیامت در حالی می‌آید که بویش همچون بوی مشک باشد و رنگش مانند رنگ زعفران و نشان شهیدان بر اوست و هرکه از روی اخلاص شهادت را از خداوند بخواهد، خداوند اجر شهید به وی دهد هر چند در بسترش بمیرد. (منتخب میزان الحکمه: ۳۰۶)
امروز چهارم شعبان المعظم سالروز ولادت باسعادت حضرت ابوالفضل العباس (ع) است که به نام روز جانباز نامگذاری شده است. این روز را خدمت همه مسلمانان بویژه جانبازان عزیز تبریک و تهنیت عرض می کنیم. این روز متعلق به کسانی است که حکایت شگفت آفرینی آنها در میدان های عرفان و حماسه تکان دهنده بوده است. ملت ایران همیشه و در همه جا و در تاریخ بلندش قهرمانان نام آوری دارد که همواره به وجود آنان می بالد. اینان نام آوران عرصه جهاد وشهادت اند، یا صاحب نامان عرصه‌های ژرف و شگرف علم و عرفان و مذهب. جانبازان شیمیایی ما، گمنام ترین، مظلومترین و سربلند ترین قهرمانان جبهه‌های دفاع مقدس هستند وافتخار این است که هنوز راه همان است و مرد بسیار است خبر دهید که اهل نبرد و جانبازی بسیار است. حضرت ابوالفضل العباس علیه السلام، آموزگار بزرگ عشق و وفا، امیر ادب، الگوی بی بدیل شجاعت و مردانگی، رهروی راه رهبر، مجموعهٔ حسن و گلدسته ای در گلستان جان افزای دین است. آن بزرگوار، آن چنان دل ها را به تسخیر درآورده است که با گذشت بیش از چهارده قرن، هنوز همهٔ جانبازان آگاه جهان از شریعهٔ معرفت او، زلال وفا می نوشند و درس ادب می آموزند؛ و با یاد و نام اوست که امان نامه های یزیدی را پاره می کنند و از کاخ های زرّین و سفره‌های رنگین، چشم می پوشند. امروز بیش از هر زمانی انسان ها در همهٔ زمینه های وجودی، به شناخت قمر بنی هاشم نیاز دارند. نیاز به شناخت وجود کامل آن حضرت، ویژهٔ جانبازان نیست، بلکه نیاز همهٔ دلدادگان کوی دوست و آزاد مردان جهان است. عباس علیه السلام بصیرتی نافذ و ایمانی استوار داشت. او بزرگ مردی است که از دیروزش برای فردایش توشه گرفت و در راه امام زمانش جانبازی کرد. در عین حال باید گفت نخستین جانباز اسلام، وجود مبارک پیام آور مهر و دین، رسول امین، حضرت خاتم الانبیاء، محمد مصطفی صلی الله علیه و آله است؛ هم او که دندان‌های مبارکش را با پرتاب سنگ خشونت شکستند. در مرتبهٔ پس از آن، امیرمؤمنان، ولی خدا حضرت علی علیه السلام قرار دارد؛ بزرگ مردی که سراسر پیکرش، زخم دار دشمنان دین و دانش و عدالت بود. در مرتبهٔ دیگر، اسوهٔ زنان جهان، حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام قرار دارد؛ همان بانوی بهشتی که در خط ولایت و رهبری همواره جانبازی کرد و از هیچ کوششی فروگذار نکرد. همان شفیعهٔ روز جزا که هنوز تاریخ بر مقام عصمت و عفت وی رشک می برد و شرمندهٔ جفا و بی مهری های ناسپاسان نسبت به ساحت مقدس اوست. آری، عباس ابن علی و مام امامان حضرت فاطمه (س) در راه ولایت و امامت جانباز شدند و به شهادت رسیدند. امام خمینی (ره) جانبازان را مایهٔ افتخار و سربلندی ملت ایران دانسته اند. ایشان ارادت قلبی خویش را نسبت به این قشر فداکار و ایثارگر، این گونه ابراز می دارند: «سلام بر عزیزان ما که در راه عزّت اسلام و عظمت کشور اسلامی به پاخاستید و در راه دفاع از میهن، معلول و مجروح شدید و برای خودتان، مایهٔ افتخار و برای ملت بزرگ تان، مایهٔ سربلندی شدید. درود بر شما جانبازان و مصدومان که اعضا و سلامت خود را در راه اعتلای قرآن کریم از دست داده‌اید. ملت شریف و اسلام بزرگ هیچ گاه شما عزیزان را از یاد نمی برد.» نیز رهبر معظم انقلاب به مناسبت روز جانباز می فرمایند: یک‌وقت در مورد جانبازها فکر می‌کردم، که به نظرم رسید گاهی فضیلت آنها از شهدا هم بیشتر است. جانباز کسی است که بعد از آن‌که قسمتی از بدنش را در راه خدا داد و عضو یا اعضای شهیدی را با خودش همراه کرد و در بقیهٔ مدت زندگی و عمرش هم متقی و شکرگزار بود و عمل صالح انجام داد، خدای متعال در مورد این‌گونه از مجروحین جنگ در قرآن می‌فرماید: «الّذین استجابوا للَّه و الرّسول من بعد ما اصابهم القرح للّذین احسنوا منهم و اتّقوا اجر عظیم»(سخنرانی در مراسم بیعت گروه کثیری از جانبازان ۲۸/۰۴/۱۳۶۸)
آری، اسوهٔ جانبازان، حضرت ابوالفضل العباس علیه السلام، دفاع از ولایت را با قهرمانی های بی نظیر خود در رکاب سرور شهیدان جهان و در مدرسه ای به وسعت همهٔ زمان ها و مکان ها، به خداپرستان آموخت. هنگامی که امام حسین علیه السلام، بیعت خویش را از همراهان برمی دارد، عباس این پرچم دار سپاه اسلام برمی خیزد و فریاد حمایت از امامت را سر می دهد. این رفتار جانباز نینوا و الگوی سترگ دلیر مردان، به ما می آموزد که پروانه وار بر پیرامون وجود پرارزش ولایت پرواز کنیم؛ زیرا ولایت، ادامهٔ همان امامت است.
مظفر حاجیان