به گزارش پایگاه خبری ربیع، به نقل از ایمنا، عاملی که تک تک افراد جامعه در به وقوع پیوستن هرچه بهتر آن نقشی بسیار پررنگ دارد. حال فرهنگ همچون نردبانی است که قابلیت صعود و نزول دارد و برای آنکه بتوان پلههای صعود را به راحتی پشت سر بگذاریم علاوه بر همراهی مردم یک جامعه به عناصر دیگر همچون نهادهای خلاق و مسئولیت پذیر احتیاج است تا به این حرکت جمعی سمتوسو دهد.
فعالیتهای شهرداری به عنوان یک نهاد مهم شهری همچون خون در رگهای شهرها جاری است که در صورت آنکه مسئولان لایقی در آن قرار گیرند نه تنها در حوزههای کاربردی و عمرانی بلکه از طریق توجه به فرهنگ و هنر، روح مردم را هم در نظر میگیرند و در راستای ارتقای روحیه مثبت برآن اثر گذارند.
لذا در صورتی که این نهاد اصلی به عرصه فرهنگ و هنر توجه کند نسلهای آینده را نیز وامدار خود میکند. حال کتاب عاملی است که تا کنون در انتقال فرهنگ مسئولیت بزرگی را در قبال جامعه ایرانی به دوش کشیده است و نقش پررنگی در انتقال فرهنگ غنی ایرانی_آسیایی از هزاران سال پیش تا به امروز داشته است.
در این راستا شهرداری منطقه ۴ اصفهان به پیگیری رد هنرمندان و نویسندگان، افراد گمنام اما شاخص این منطقه سعی در شناساندن ابعاد ارزشمند و پنهان آن را داشته است. لذا با تشویق هنرمندان و نویسندگان تاکنون توانسته است در ارتقای فرهنگ ملی میهنی حرکت شایانی انجام دهد.
در مجموعه کتابهای بازشناسی هویت محلههای منطقه ۴ که به همت اداره فرهنگی اجتماعی منطقه ۴ تهیه و تدوین شده است ایجاد علاقه به محله از طریق نگاشتن کتابهایی که به معرفی تاریخ و پیشینه محله و ساکنین آن بپردازد، میسر میشود چراکه میتواند افراد را به تفکر در پاسداشت آنچه اکنون دراختیار دارند وادار کند.
نفیسه واعظ شهرستانی پژوهشگر و استاد دانشگاه در کتاب «گنجینههای تاریخی و سیر توسعه شهری در محله شهرستان» از سیر تاریخی پل شهرستان و تپه اشرف مینویسد و قصرها و باغهای تخریب شده همچون مناره شهرستان، قصر مغیره، باغها و مسجد جامع را معرفی میکند. همچنین در این کتاب ضمن تعیین محل دقیق این مکانهای تاریخی از وجوب اکتشافات علمی در تپه سارویه که باعث گشودن گرههای تاریخی ناشناخته دورانهای گذشته میشود سخن میگوید.
در بخش دیگری از این کتاب خاندانهای مؤثر و مفاخر ورزشی، علمی، مذهبی و ایثارگران محله شهرستان معرفی شده است که با گشتی در محلهها از آن چکه در گذشته وجود داشته است و اکنون دیگر در دست نیست میگوید و در پایان این کتاب تاریخی پیشنهاداتی از سوی نویسنده آن پیرامون ایجاد و افزایش بعد گردشگری منطقه ۴ ارائه شده است.
دومین کتاب از مجموعه کتابهای بازشناسی هویت محلههای منطقه ۴ «آئینهای مردمی به روایت تصویر» نام دارد که این کتاب شامل مجموعه عکسهایی با هدف رونق بخشیدن به حیات فرهنگی محلهها و ارتقا کیفیت شهر با توجه به ماین محلات با همراهی خود اهالی آنها تهیه شده است که از این محلات میتوان به محلههای زوان، پینارت، شهرستان، کلمان، کردآباد و کلمه خواران اشاره کرد.
این مجموعه نگاشته شده متشکل ازتصاویری که از بازسازی خاطرات و تجارب مشترک اهالی، یادآوری سرمایهها و داراییهای محلی که در نهایت به حفظ پیشینه تاریخی محلهها و بازشناسی فرهنگ محلی و علاقه به مکان منتج میشود، است.
آئینهای مختلف قدیمی محلات منطقه چهار بازسازی و ثبت شد
محمدرضا مؤمنی سرپرست عکاسان کتاب فرهنگ عامه مردم منطقه چهار در حاشیه گردهمایی بزرگ شهروندان منطقه چهار اصفهان پیرامون کتاب فرهنگ عامه مردم منطقه چهار به روایت تصویر، اظهار کرد: پروژه عکاسی از آداب و رسوم و فرهنگ عامه مردم محلات منطقه چهار اصفهان، از اردیبهشت ماه سال جاری و بنا به درخواست معاونت فرهنگی شهرداری منطقه چهار اصفهان و تا اواخر شهریور طول کشید.
وی ادامه داد: در طول پروژه ۱۲ عکاس با من همکاری میکردند و تلاش کردیم که در انجام این پروژه تعامل نزدیکی با مردم داشته باشیم و فرهنگ و آداب و سنن را توسط مردم مورد بازسازی قرار دادیم و به تصویر کشیدیم.
این عکاس اصفهانی درباره آئینهای مختلفی که توسط تیم عکاسی کتاب فرهنگ عامه مردم منطقه چهار به روایت تصویر در قاب تصویر آمدند، افزود: آئینهای مختلفی از جمله طبقکشان، شبهای چله، بازارچههای میوه، حنابندان، مراسمهای آئینی از جمله برنامههایی بود که بازسازی و از آن عکاسی شده است.
وی درباره لزوم ثبت تاریخ شفاهی گفت: اگر نسل گذشته بروند هیچ چیز از آداب و رسوم آنها برای آیندگان نمیماند مگر آنکه تاریخ شفاهی و آداب و رسوم گذشتگان ثبت و ضبط شده باشد چراکه ثبت فرهنگ عامه از این نظر مورد توجه است.
سومین کتاب به نام فرهنگ عامه کهن محلههای اصفهان حاصل گفتوگوهایی با اهالی محلههای زوان، پینارت، رکن الدوله، شهرستان، سلیمی، کلمان، کردآباد و کلمه خواران است.
این مجموعه را میتوان تاریخ شفاهی این محلهها نامید که اهالی منطقه از خاطرات و آداب کار، جشن و سرور، بازیها، سوگواریها و قصههای خود در گذشته سخن گفتهاند که گاه با هم مشترک هستند و نشان از فضا و سبک زندگی مشترک قدیم محلهها میدهد.در این نوشته تاریخی آداب کار و تحصیل و ازدواج افراد همچون قصهها و ضربالمثلها بیان شده که گویش اصفهانی را در ضربالمثلها، قصهها و شعرها میتوان دید و البته با راویان آنها میتوان سفری به گذشتههای نه چندان دور در خانهها، باغها و حاشیه رودخانه زاینده رود کرد.
پتانسیل توریستی محلات منطقه چهار اصفهان
همچنبن سلیمه خانی، نویسنده کتاب فرهنگ عامه کهن محلههای منطقه چهار در حاشیه گردهمایی بزرگ شهروندان منطقه چهار اصفهان با اشاره به همکاری شهرداری منطقه چهار در تألیف و تدوین این کتاب، اظهار کرد: با توجه به اینکه موضوع پایاننامه من پیرامون فرهنگ عامه و فولکلور مردم اصفهان بود به این موضوع به عنوان یک کار تخصصی پرداختیم و با توجه به علاقهمندی شهرداری منطقه چهار، نخستین منطقه که ما به شناسایی فرهنگ عامه مردم آن را انجان دادیم منطقه چهار اصفهان بود.
وی در ارتباط با انگیزه خود برای تدوین کتاب فرهنگ عامه کهن محلههای منطقه چهار افزود: از آنجایی که بسیاری از این فرهنگها و رسومات در حال فراموشی هستند و نسل جدید از رسومات گذشتگان خود هیچ اطلاعی ندارد، ما بر آن شدیم که این فرهنگها را ثبت و ضبط و احیا کنیم تا مردم این محلات یک پیشینه مکتوبی از محلههای خود در اختیار داشته باشند و رسومات خود را فراموش نکنند.
خانی با اشاره به اشتیاق مردم برای احیای آداب و سنن ریشهدار خود، بیان کرد: در طول کار مردم اشتیاق و علاقه فراوانی نسبت به این تحقیقات نشان دادند و حتی چند تنور قدیمی در طی این تحقیقات احیا و آثاری مربوط به دوره صفویه نیز کشف شد و اکنون مردم به ارزش آثار و فرهنگ گرانبهای محله خود پی بردهاند.
وی با اشاره به پتانسیل توریستی این محلات، افزود: این محلات پتانسیل بالایی از لحاظ توریستی دارند و میتوان آنها را به عنوان محلههای توریستی و گردشگری اصفهان معرفی کنیم. همچنین برخی خوراکها و غذاهایی در این محلهها ریاج است که میتواند به عنوان جاذبههای توریستی در نظر گرفته شود که بایستی به این پتانسیلها و ظرفیتها توجه ویژهای صورت گیرد.
یادمان باشد که افراد جامعه امروزی هویت خود را وامدار گذشتگان هستند و ما نیز چراغ راهی برای آیندگانمان هستیم پس چه خوب است تلاشهایی از این دست را برای زندگی آیندگان چندبرابر کنیم تا بتوانند با چنین فرهنگ غنی با افتخار زندگی کنند.