به گزارش پایگاه خبری ربیع، رهبر معظم انقلاب در دیدار اخیر هیات دولت در هشتم شهریورماه تاکید کردند و حرکت در جهت کاهش تورم را به عنوان مطالبه‌ای با اهمیت لازم دانستند. این در حالی است که عنوان اول نامگذاری سال مهار تورم بود و انتظار می‌رفت در پنج ماهه اول سال اقدام‌های اساسی در این راستا صورت گیرد اما رشد تورم در همین چند ماه سبب شد تا غباری باشد بر سایر اقدامات مثبت دولت که ضعفی اساسی به شمار می‌رود. مهار تورم مطالبه‌ای است که تحقق آن نیازمند کار شبانه روزی و جهادی است که تحقق آن بقیه تلاشهای دولت را برای مردم ملموس خواهد نمود اما اگر این مهم محقق نشود تمامی زحمات دیگر در پرده‌ای از غبار قرار گرفته و غیر قابل لمس خواهد بود.
نامگذاری سال برای این است که با شناخت و برنامه به جنگ موانع برویم و یکی پس از دیگری آنها را از سرراه رشد و تعالی و پیشرفت برداریم. لازمه برداشتن موانع، شناخت دقیق از آنها و ریشه‌های به وجود آمدن آنهاست؟ اگر درد را شناختیم و منشآ آن را یافتیم راه درمان را خواهیم یافت! امسال که به نام مهار تورم، رشد تولید نامیده شده است را باید باشناخت دقیق عوامل تورم زا و موانع تولید آغاز کنیم و با زدودن عوامل شناخته شده شعار را تحقق بخشیم؟ سؤال اینست که آیا دولت عوامل تورم زا را شناخته است؟ چرا که لازمه مهار تورم شناخت دقیق اینگونه عوامل است؟ این نامگذاری اهمیت پرداختن به آن را متذکر می‌شود زیرا، تورم پدیده‌ایی است که می‌تواند آثار زیان باری را به دنبال داشته باشد که مهم‌ترین اثر آن توزیعی است؟ به نحوی که به نفع گروه‌های پردرآمد و به ضرر گروه‌های فقیر و کم‌درآمد و حقوق‌بگیر است. زیرا تورم به افراد دارای درآمدهای پولی ثابت، ضرر می‌زند و از قدرت خرید اقتصادی آنها می‌کاهد و در مقابل، به نفع اغلب کسانی تمام می‌شود که درآمدهای پولی متغیر دارند. از طرفی هزینه‌های عمومی دولت را افزایش داده و در نتیجه دولت را مجبور به کسب درآمد بیشتر یا استقراض از بانک مرکزی می‌کند که در هر دو حالت ضربات جبران‌ناپذیری را به اقتصاد کشور وارد می‌کند و تورم را بیشتر می‌کند! با توجه به اعلام و تاکید مقام معظم رهبری تورم باید مهار شود و راه برای رشد تولید هموار گردد که البته حل معضل تورم در کشور کار خیلی پیچیده‌ای نیست و کافی است ریشه‌های تورم، که قابل شناسایی نیز هستند، به گونه‌ای از میان برداشته شوند والا اگر امری نشدنی بود هرگز به عنوان شعار سال انتخاب و مطرح نمی‌شد؟ این مسئولانند که باید چاره اندیشی کنند و با استفاده از توانمندی‌های فراوان ملی و ظرفیت ارزشمند مردمی این کار مهم را به انجام رسانند. حال عوامل تورم زا کدام است و چگونه و از کجا آمده‌اند؟ مگر نه این است که فرمودند: خدا رحمت کند کسی را که به منشآ پدیده‌ها پی ببرد و وضعیتی که در آن قرار گرفته است را بشناسد و بداند به کجا خواهد رفت؟ شرایط ما به گونه‌ای است که اگر ریشه های تورم را بشناسیم و مانع زدایی کنیم آینده روشن و آرامش بخشی را در اقتصاد و دیگر ابعاد زندگی خواهیم داشت.
تردیدی نیست که شناخت عوامل مؤثر بر بروز تورم و راهکارهای مقابله با آن نه‌تنها به آرامش اقتصادی و گسترش عدالت اجتماعی در جامعه منجر می‌شود، بلکه گامی مهم در زمینه ثبات اقتصادی و ایجاد شرایط مناسب برای رشد تولید و توسعه پایدار خواهد بود. اما تورم چیست؟ عبارت از، تناسب نداشتن حجم پول در گردش، با عرضهٔ خدمات و کالاهاست. تقریباً تمام اقتصاددانان بر این نکته توافق دارند که تورم پایدار و درازمدت، ریشه‌ای جز عرضهٔ پول و افزایش نقدینگی ندارد. هر چه میزان تورم بیشتر شود، قدرت خرید یک واحد پول کم‌تر می‌گردد که متاسفانه ما سال هاست گرفتار آن شده ایم؟ بطوریکه خلق پول می شود؟ نقدینگی افزایش می یابد اما چاره ای برای محو پول و محو آثار این نقدینگی نمی شود؟
یکی از ریشه‌های تورم نبود تعادل میان درآمدها و هزینه‌های دولت است. به این ترتیب که وقتی هزینه‌های دولت از درآمدهای آن در بودجه سالانه بیشتر باشد، دولت با کسری بودجه مواجه می‌شود. اگر دولت برای حل مشکل کسری بودجه اقدام به استقراض از بانک مرکزی یا فروش درآمدهای ارزی (مثلاً حاصل از فروش نفت) به بانک مرکزی کند، پایه پولی و به دنبال آن نقدینگی کل در اقتصاد افزایش می‌یابد که این افزایش نقدینگی آثار تورمی به دنبال خواهد داشت. شاید بخش اعظم تورم های سال های گذشته ناشی از این سیاست اشتباه بود که اکنون گریبان مردم را گرفته و مردم مجبور به دست و پنجه نرم کردن با آن هستند اما به نتیجه ای نمی رسند؟! افزایش قیمت‌ها و همچنین اجرای برخی سیاست‌های دولت در زمینه اشتغالزایی و تسهیلات مختلف دیگری که بار بر جریان پولی کشور می شود و عملا با استقراض از بانک مرکزی و در نتیجه افزایش نقدینگی در کشور صورت می‌گیرد از دیگر دلایل افزایش و ریشه‌های تورم در کشور هستند. بطوریکه از مهم ترین علل افزایش نرخ رشد شاخص قیمت مصرف کننده در سال های اخیر را می توان رشد پایه پولی و نقدینگی و البته افزایش نرخ ارز دانست. بنابراین یکی از عموامل مخربی که به تورم دامن می زند و بسیار هم تاثیر گذار است افزایش نرخ ارز است که دولت هم مارد می شود اما نتیجه اش در نهایت منفی است؟! همچنین کسری بودجه از عوامل اصلی ایجاد تورم است و تورم به دلیل فزونی رشد پول نسبت به رشد تولید افزایش می‌یابد؛ و مهم‌تر از کسری بودجه نحوه تأمین کسری توسط دولت است که به همین مقدار بسنده می کنیم. برای کنترل تورم چه باید کرد؟
برای کنترل تورم باید این پرسش را مطرح کرد که چرا خلق پول صورت می‌گیرد ولی محو پول خیر؟ بازپرداخت نشدن تسهیلات بانکی را می‌توان منشأ تورم دانست؛ اگر بازپرداخت این تسهیلات معوق نشود، خلق پول با محو پول به تعادل می‌رسد و مشکلی به وجود نمی‌آورد اما هنوز هستند کسانی که نسبت به بازپرداخت کل تسهیلات خود اقدام نکرده اند؟ چرا؟ امسال باید در راستای تحقق شعار سال در جهت محو پول اقدام اساسی صورت گیرد که یک اقدام اساسی وادار نمودن باز پرداخت تسهیلاتی است که تاخیر زیادی داشته و در جاهای تورم زا از آن استفاده می کنند؟ پس، پیش به سوی مهار تورم و رشد تولید و آینده ای بهتر و درخشان، انشاالله
مظفر حاجیان