به گزارش پایگاه خبری ربیع، به نقل از فارس، مجید گیاهچی دبیر شورای مشورتی هنرهای نمایشی درباره حضور هنرجویان در تئاتر عنوان کرد: این روزها با گسترش تماشاخانه‌های خصوصی و تغییر مناسبات تولید تئاتر، که فرصت‌ها و تهدیدات متعددی ایجاد کرده، مجالی هم پیش آمده تا کارهای هنرجویان در پایان هر دوره آموزش ، فرصت و مجال محک خوردن به شکل نسبتا حرفه‌ای پیدا کند.
دبیر شورای مشورتی هنرهای نمایشی در ادامه افزود: پیش‌تر گاهی و به‌ندرت فرصت اجراهایی محدود و خارج از مناسبات اجرای حرفه‌ای تئاتر (بدون تبلیغات، فروش بلیت، به‌کارگیری تجهیزات و امکانات و عوامل فنی و هنری و …، در سالن‌های غیرحرفه‌ای محلات) را کارهای هنرجویان می‌یافت.
وی با بیان اینکه اطمینان ندارد اما تصور می‌کند نخستین کسی که در سال‌های اخیر چنین موضوع و ریسکی را تجربه کرد، مدرس با سابقه تئاتر، میکائیل شهرستانی بود، افزود: اخیرا به تماشای نمایش «شهرت» نخستین کار شهروز دل افکار در مقام کارگردان و نخستین تجربه حضور هنرجویانش روی صحنه نشستم. البته در تمام سال‌های پیش و پس از انقلاب، بهره‌گیری از علاقمندان و بازیگران تازه‌کار و هنرجویان و دانشجویان جوان در نقش‌های کوچک و مکمل و گاه حتی بزرگ و اصلی، در کنار استفاده از بازیگران حرفه‌ای، مرسوم بوده و هست.
نخستین کسی که در سال‌های اخیر تئاتر هنرجویان را تجربه کرد، مدرس با سابقه تئاتر،میکائیل شهرستانی بود
گیاهچی همچنین اظهار داشت: اجرای تئاترهای دانشجویی یا دانشگاهی، که تمام شاکله گروه بازیگران را دانشجویان تشکیل می‌داده‌اند، به‌خصوص در سالن‌هایی چون تالار مولوی، که از اساس برای چنین تجربیاتی ایجاد شد، وجود داشته و مسبوق به سابقه است. شاید یکی از مهم‌ترین نمونه‌های موفق این نوع اجراها، نمایش آنتیگون به‌کارگردانی علی رفیعی باشد که در سال ۱۳۵۴، با دانشجویان دانشگاه تهران بر صحنه رفت و تعدادی از دانشجویانی که در آن نمایش ایفای نقش کردند، همچون رضا کیانیان، تانیا جوهری، شهلا میربختیار، مهدی میامی و … بعدها از بازیگران شاخص تئاتر و تصویر شدند.
وی اظهار داشت: به جز استفاده از دانشجویان، به‌کارگیری هنرجویانی که به هر حال دوره کوتاه‌تری را برای آموزش‌های عملی و نه عموماً نظری، گذرانده‌اند در نقش‌های اصلی نمایش‌ها و سپردن تمامی نقش‌ها، تنها به آنان و اجرای نمایشی در چهارچوب مناسبات حرفه‌ای، با تبلیغات و فروش بلیت و … در پایان یک دوره آموزشی، تازگی دارد.
گیاهچی در این باره توضیح داد: البته لازم است در همین آغاز به آن توجهی بسیار جدی و با وسواسی مضاعف انجام بشود، چرا که در عین فرصتی که با معرفی چهره‌های تازه ایجاد می‌کند، در صورت اکتفا کردن به همین یک دلیل برای نمایش عمومی و برخوردار نبودن از کیفیات مناسب، چون هر نمایش دیگری، امکان ایجاد بی‌اعتمادی و یاس و تردید و نهایتاً تقلیل تماشاگران تئاتر در مواجهه با نمایش‌های فاقد کیفیت، به‌عنوان یک تهدید جدی، همیشه وجود دارد که عوامل رشد و کاهش تماشاگران تئاتر، می‌تواند موضوعی استراتژیک برای این هنر و هنرمندانش قلمداد بشود.
نمایش‌های هنرجویی به مرور از کیفیت و مختصات قابل توجهی با طیف گسترده مخاطبان برخوردار می‌شود
وی با اشاره به تجربیات نخستین چنین اقدامی و اهمیت تازه و شجاعانه بودن این ریسک و نمایش توانایی بازیگران مبتنی در اجرای نمایش در مواجه با تماشاگران، اظهار داشت: به نظر می‌رسد به مرور این نوع نمایش‌ها دارد از کیفیت و مختصات قابل توجه تری برای طیف گسترده تر از مخاطبان برخوردار می‌شود. هر چند با افزایش میزان تمرینات و دیگر توجهات لازم از جمله امور مکمل بازیگری چون طراحی صحنه تا لباس و گریم و … امکان ارتقای بیشتری هم دارد.
گیاهیچی با تأکید بر مغشوش و غیر قابل شناسایی و دقیق بودن برخی تعاریف و حد و مرزها در تئاتر ایران اظهار داشت: این نوع نمایش‌ها با حضور هنرجویان گاه به نمایش‌های حرفه‌ای هم تنه زده و حتی بهتر و برتر از آنها مورد استقبال قرار می‌گیرند. برای مثال یک نمونه بسیار موفق این نوع نمایش‌ها، اجرای نمایش فهرست به‌کارگردانی رضا ثروتی بود.
وی با اشاره به اینکه همین فروردین ۹۸ تعداد نسبتا قابل توجهی از این نمایش‌ها به شکلی روی صحنه هستند، افزود: تجربیات کارگردانانی همچون میکائیل شهرستانی و امیر دژاکام، که متاسفانه هنوز موفق به دیدن‌شان نشده‌ام و مهدی کوشکی که پس از اجراهای بسیار موفق نمایش سیزده در سال گذشته، این نمایش دیدنی را مجدداً بر صحنه آورده و خوشبختانه هم‌چنان با استقبال قابل‌توجهی روبه‌رو است و از جمله همین نمایش شهرت شهروز دل‌افکار، که هر دو را می‌توان از نمونه‌های نسبتاً موفق و قابل‌توجه این دسته نمایش‌ها برشمرد.
دبیر شورای مشورتی هنرهای نمایشی در این باره افزود: البته نمایش شهرت از جهتی دیگر هم قابل‌توجه و ویژه است و آن اینکه نه تنها بازیگران، نخستین حضور صحنه‌ای خود را تجربه می‌کنند، که خود شهروز دل‌افکار هم که از مدرسان خوب بازیگری و بازیگران بسیار توانمند تئاتر و تصویر است، برای نخستین بار کارگردانی تئاتر را تجربه می‌کند و حقیقتاً در نسبت با چنین شرایطی، کار قابل‌قبولی ارائه داده و نوید معرفی کارگردانی خوش‌قریحه، قابل‌اعتماد و باهوش و بازیگرانی توانمند به تئاتر ایران را می‌دهد.
موفقیتی که این روزها نمایش‌های با حضور هنرجویان کسب می‌کند، نمایش‌های با حضور سلبریتی‌ها و عوامل حرفه‌ای کسب نمی‌کنند!
وی همچنین با بیان اینکه برخلاف بسیاری از این نوع نمایش‌ها که نداشتن مهارت و تسلط قابل‌پیش‌بینی و گریزناپذیر بازیگران در آنها، عموماً آزارنده و کلیت نمایش کش‌دار و اندکی خسته‌کننده و نارسایی و فرودهای متعدد روبرو است، افزود: شهرت با ریتم و تمهیدات مناسب اندیشیده شده و در متن و کارگردانی، ابداً خسته‌کننده و کسالت‌بار نیست و حتی لحظات مفرح و خوشایندی را برای تماشاگرانش تدارک می‌بیند.
دبیر شورای مشورتی هنرهای نمایشی در بخش پایانی صحبت‌هایش اظهار داشت: همین‌که یک گروه ۱۰ نفره از هنرجویان در نخستین تجربه حضور بر صحنه و پس از تنها آموزش‌هایی مقدماتی و اولیه که به‌نظرم لازم است هم‌چنان‌که در این نمایش اتفاق می‌افتد، موفق می‌شوند تماشاگران را مکرراً بخندانند و تا انتهای نمایش با خود همراه کنند، موفقیتی کسب کرده و متأسفانه در بسیاری از نمایش‌های مدعی حرفه‌ای بودن حاصل نمی‌شود و این نشانه توفیق این تجربه و موفق بودنش است و تمامی نواقص و نارسایی‌های بازیگری و اجرا را مستحق تخفیف و اغماض جلوه می‌دهد.
گیاهچی با اشاره به اینکه برخی نمایش‌ها به دلیل شهرت و پدیده سلبریتی و توهمات به شدت رایج می‌شوند و مقبول علاقه مندان هنر قرار می‌گیرند، گفت: این نوع کارها در برابر چنین تهدید و خطر جدی و بسیار پرقدرت و بزرگی حفظ و صیانت می‌شوند و نباید از یاد ببرند که موضوع یادگیری و پیشرفت، موضوعی کوتاه‌مدت و مقطعی نیست و در هر بار حضور بر صحنه و تا پایان عمر هر هنرمند گسترش و امتداد و استمرار دارد و اگر رها نشوند و تئاتر را رها نکنند، می‌توان به باقی ماندن چند نام از این گروه اجرا در تئاتر و هنر ایران امیدوار بود که در صورت تحقق، دستاوردی بسیار بزرگ و قابل‌اعتنا و نهایت انتظار و چشم‌داشتی است که به انجام چنین نوع تجربه‌‌ها و کوشش‌هایی می‌توان داشت.
انتهای پیام/