به گزارش ربیع، از مواردی که در ارتباط با مدیران اتفاق می افتد اینست که افرادی به بهانه ای مثلا اعیاد یا در زمان بازگشت مدیر از سفرهای زیارتی و غیره سکه و یا کالایی را کادو کرده خدمت مدیر تقدیم می کنند این شیوه در همه زمانها و مکانها به نحوی از انحاء بوده، هنوز هم هست و آینده هم خواهد بود.
به خاطر دارم در سالهای اول انقلاب و در زمان حیات حضرت امام همایشی بر گذار شده بود که در آن همایش جناب قرائتی یکی از سخنرانان بودند ایشان نکته ای را در این رابطه گفتند که خیلی زیباست گفتند اگر میخواهی بدانی آنچه را برای یک مدیر می بری هدیه است یا رشوه توجه کن که اگر در مسیر بودی و خبر عزل او را از اخبار رادیو شنیدی هنوز هم می بری؟
اگر راه را ادامه می دهی هدیه قبول ولی اگر بر میگردی شک نکن که رشوه است که اصولا هدیه به مدیران ظاهر خوبی ندارد و واقعیت هم شما اگر با او کاری نداشته باشی اصلا سراغ او نمیروی که بخواهی هدیه و پیش کش ببری؟
ببینیم پیامبر(ص) چه می فرمایند رسول اللّه صلى اللّه علیه و آله پیرامون هدیه می فرمایند: الهَدِیَّهُ على ثَلاثَهِ أوجُهٍ: هَدِیَّهُ مُکافاهٍ، وهَدِیَّهُ مُصانَعَهٍ، وهَدِیَّهٌ للّهِ عز و جل. هدیه بر سه گونه است: هدیه جبرانى، هدیه رشوهاى [و تملّقآمیز]، و هدیه به خاطر خداوند عز و جل. (کافی ج ۵ ص ۱۴۱ ح ۱ ) آن حضرت هدیه به کارگزاران حکومت را خیانت به حکومت دانسته می فرمودند: هَدایا العُمّالِ غُلولٌ. هدایایى که به کارگزارانْ پیشکش مىشود، خیانت است. (کنز العمال ج ۶ ص ۱۱۱ ح ۱۵۰۶۷) پیامبر خدا صلى اللّه علیه و آله قبح این عمل را آنچنان فراوان می داند که آن را حرام بر می شمرد:هَدایا العُمّالِ حَرامٌ کُلُّها. هدایایى که به کارگزاران داده مىشود، همگى حرام است. (کنز العمال ج ۶ ص ۱۱۲ ح ۱۵۰۶۸)
ابو حمید ساعدى می گوید پیامبر صلى اللّه علیه و آله مردى از بنى اسد به نام ابن اتْبیّه را مأمور جمعآورى زکات کرد. چون اموال زکات را آورد، گفت: این براى شماست و این هم به خود من، هدیه شده است.
پیامبر صلى اللّه علیه و آله بر منبر ایستاد … و پس از حمد و ثناى خداوند، فرمود:
ما بالُ العامِلِ نَبعَثُهُ، فَیأتی فَیقولُ: هذا لَکَ و هذا لِی؟! فهَلّا جَلَسَ فی بَیتِ أبِیهِ وامِّهِ فیَنظُرَ أیُهدى لَهُ أم لا؟ والّذی نَفسی بِیَدِهِ لا یَأتی بشیءٍ إلّا جاءَ بهِ یَومَ القِیامَهِ یَحمِلُهُ على رَقَبَتِهِ
” چه شده است که کارگزار را مىفرستیم و وقتى مىآید، مىگوید: این، از آنِ توست و این، از آنِ من؟! چرا در خانه پدر و مادرش نمىنشیند تا ببیند آیا باز هم براى او هدیه مىآورند یا نه؟! سوگند به آن که جان من در دست اوست، [آن کارگزار] هیچ چیز بر نمى دارد، مگر این که روز قیامت، آن را بر دوش خود خواهد کشید . (صحیح البخاری ج ۶ ص ۲۶۲۴ ح ۶۷۵۳)
پیامبر خدا صلى اللّه علیه و آله هدیه به حاکم و کارگزار را از مصادیق رشوه دانسته به امام على علیه السلام می گفتند:
یاعلیُّ، إنَّ القَومَ سَیُفْتَنونَ بأموالِهِم، ویَمُنُّونَ بدِینِهِم على ربِّهِم، ویَتَمَنَّونَ رَحمَتَهُ، ویَأمَنُونَ سَطوَتَهُ، ویَستَحِلُّونَ حَرامَهُ بالشُّبُهاتِ الکاذِبَهِ، والأهواءِ السّاهِیَهِ، فیَستَحِلُّونَ الخَمرَ بالنَّبیذِ، والسُّحتَ بالهَدِیَّهِ، والرِّبا بالبَیعِ.
اى على! به زودى، مسلمانان به اموالشان آزمایش مىشوند و به خاطر دیندارى شان، بر خدا منّت مىنهند و آرزوى رحمت او را مىکنند و از خشم او آسودهخاطر مىشوند و با شبهه هاى دروغین و هوسهاى غفلت زا، حرام او را حلال مىشمارند. پس شراب را به نام نبیذ، و رشوه را به نام هدیه و ربا را به نام خرید و فروش، حلال مىکنند. (نهج البلاغه خطبه ۱۵۶) واقعیت همین است چرا که شما دیروز هم این کسی که امروز مدیر شده را می شناختی و با او شلام علیک هم داشتی و مناسبت زیادی هم داشت اما هیچ هدیه نبردی و به روی خود نیاوردی! اما امروز که مدیر شده تیپی می زنی و کادویی می خری و بسویش می روی آیا این هدیه است؟ دیروز پدرش مرد شما یک فاتحه خالی نرفتی امروز نوه عمه اش مرده چون مدیر است تاج گل و مداح و حضور و پیام تبریک و …این چیست؟ هدیه یا رشوه؟
انتهای پیام/