به گزارش ربیع به نقل از کیمیای وطن، از عوامل ایجاد جامعه قانون مند، قانون گرایی رهبران و مسؤولان را می توان نام برد. قانون پذیری رهبران نقش محوری در گرایش مردم به قانون دارد. علی (ع) فرمودند: (الناس بامرائهم اشبه منهم بآبائهم) در جامعه دینی که رهبری آن را رهبران دینی بر عهده دارند و مردم از آنان الگو می پذیرند، قانون مندی آنان از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
از این رو معصومین (علیهم السلام) برای فراخوانی مردم به قانون پذیری، خود خاضع ترین انسانها در برابر قوانین الهی بودند پیامبر اسلام (ص) و حضرت علی (ع) که موفق به تشکیل جامعه قانون مند شدند، خود بیشتر از دیگران به قوانین احترام می گذاشتند. بی تردید یکی از علل موفقیت پیامبر (ص) در گسترش فرهنگ و تمدن اسلامی، قانون پذیری او بود.
تعبد به قوانین الهی از محوری ترین اصول در سنت پیامبر (ص) می باشد. پیامبر در آخرین وداع تمام صحابه را جمع کرد… فرمود: ایها الناس، هرکس را که من زده باشم باید برخیزد و مرا قصاص کند و اگر ستم نموده و قصوری به عرض وی رسانده باشم اینک به عرض من باید قصاص کند و اگر مال وی برده باشم، اینک حق خود را باز ستاند… در این میان یک نفر برخاسته سه درهم از پیامبر مطالبه کرد و او فورا آن را ادا کرد.»
ائمه (علیهم السلام) نیز به قانون گرایی پیامبر (ص) اشاره کرده اند. محمد بن قیس از امام باقر (ع) نقل کرده است که آن حضرت فرمود: برای ام سلمه همسر پیامبر کنیزکی بود، وی از اموال قبیله ای دزدی کرد. او را برای قصاص نزد پیامبر (ص) آوردند; ام سلمه برای شفاعت از وی به آن حضرت سخن گفت: پیامبر فرمود: «ای ام سلمه این حدی از حدود خداوند است که ضایع نمی گردد، پس دست کنیز را قطع کرد.» پیامبر (ص) به عنوان رهبر قانون گرا و عادل، عملا اثبات نمود که برای ایجاد جامعه ضابطه پذیر، باید رهبران آن قانون مندترین انسانها باشند.
پیامبرصلی الله علیه وآله حافظ قانون بود؛ نمیگذاشت قانون نقض بشود، چه توسط خودش و چه توسط دیگران. خودش هم محکوم قوانین بود، وقتی که در جنگ بنیقریظه، مردهای خائن آن قبیله به قتل رسیدند و بقیه اسیر شدند و اموال و ثروت بنیقریظه را آوردند، چند نفر از امّهات مومنین – همانند زینب بنت جحش، عایشه و حفصه – به پیامبرصلی الله علیه وآله عرض کردند که: یا رسول الله! این همه طلا و این همه ثروت از یهود به دست آمده است، انتظار داریم که مقداری از آن را در اختیار ما بگذاری!
پیامبر اکرمصلی الله علیه وآله با اینکه به آنها محبت داشت و نسبت به آنها بسیار خوش رفتار بود، ولی حاضر نشد به خواسته آنها عمل کند.
پیامبر فرمود: اگر میخواهید با من زندگی کنید، زندگی زاهدانه است. تخطّی از قانون ممکن نیست.
اگر پیامبر میخواست از آن ثروتها به همسران خود بدهد، مسلمانان هم حرفی نداشتند، لیکن او حاضر نشد. بعد که زیاد اصرار کردند، پیامبرصلی الله علیه وآله با آنها حالت کنارهگیری به خود گرفت؛ یک ماه از زنان خودش دوری کرد که از او چنان توقعی کردند.( محمد راز آفرینش ص ۲۲۳)
پیامبر خدا صلى اللّه علیه و آله می فرمود:
ساعَهٌ مِن إمامٍ عَدلٍ أفضَلُ مِن عِبادَهِ سَبعینَ سَنَهً، وحَدٌّ یُقامُ للّه فِی الأَرضِ أفضَلُ مِن مَطَرِ أرَبعینَ صَباحا.
یک ساعت حکمرانى پیشواى عدالتپیشه، از عبادت هفتاد سال، برتر است، و حدّى که براى خدا در زمین جارى مىگردد، [برکتش] از بارندگىِاقتصاد چهل روز، افزونتر است. (کافی ج ۷ ص ۱۷۵ ح ۸)
پیامبر در اجرای عدالت و احکام اسلام، هرگز مماشات و سهل انگاری نفرمود و امروز بر مدیران جمهوری اسلامی است که از سیره نبوی الگو گرفته و قانونمند باشند وبه عدالت رفتار کنند، این قانونمندی و رعایت عدلت باید برای مردم ملموس و مشهود باشد تا همراهی مردم با حکومت تقویت و افزایش یابد.
محمد حاجیان
انتهای پیام/