به گزارش پایگاه خبری ربیع،یک بار داور بازی با استفاده از کمک داور ویدئویی به رونالدو کارت زرد داد و بار دیگر پنالتی تساوی بخش تیم ملی کشورمان را به ما هدیه کرد. چند ماه پیش بود که هیئت بین المللی فوتبال با اکثریت آرای نمایندگان کشورهای عضو در زوریخ در خصوص استفاده از این سیستم تکنولوژی داوری فوتبال در بازی ها به نتیجه رسید تا در جریان مسابقات جام جهانی از این تکنولوژی جدید داوری استفاده شود. اما این سیستم ویدئویی که موافقان و مخالفان خود را دارد و برای اولین بار در جام جهانی ۲۰۱۸ مورد استفاده قرار گرفته چیست؟
تکنولوژی VAR در جام جهانی چیست؟
تکنولوژی VAR یا Video Assistant Referees یا کمک داور ویدئویی که این روزها نام آن را زیاد می‌شنویم در واقع یک فناوری دیجیتال جدید مورد استفاده از ورزش فوتبال است که طی آن در صحنه های حساس کار تصمیم گیری داوران با بازبینی صحنه توسط این سیستم تسهیل شود. در واقع این سیستم به نوعی کمک داور پنجمی که تیمی پشت آن قرار دارد و در تعامل با دیگر داوران و تیم بازبینی صحنه های بازیست. این سیستم کمک داوری به همه زوایای بازی از طریق دوربینهای مختلفی که دسترسی دارد و می‌تواند هر لحظه که داور اول بخواهد صحنه ها را برای او مجددا پخش کند.
مسلما جام جهانی رویداد بزرگی است و اندکی اشتباه در داوری می تواند سرنوشت تیم ها را عوض کند. مواردی که در جام های گذشته همانند اتفاقی که برای تیم انگلیس روی داد و توپی که از خط عبور نکرده بود و به اشتباه گل تشخیص داده شد و در نهایت موجب حذف این تیم شد، سبب شد که فیفا روی به روشهای دیگر چون داور خط و استفاده از سنسور در توپ فوتبال بیفتد. در نهایت نیز سیستم ویدئو چک همانند دیگر ورزشهایی چون والیبال، تحت نام VAR به فوتبال ورود پیدا کرد. تکنولوژی کمک داور ویدیویی (VAR)، با بهره بردن از فیلم های بازی (به صورت زنده) و همچنین هدست، به داوران امکان اجرای بهتر قوانین فوتبال و همچنین کاهش اشتباهات داوری را می دهد. این سیستم در حال حاضر، از سوی فیفا در برخی لیگ های بزرگ بزرگ فوتبال اروپا و مسابقات بین‌المللی به صورت آزمایشی مورد استفاده قرار می گیرد. با این وجود، هنوز بسیاری از مربیان و بازیکنان و مدیران ورزشی، نسبت به این تکنولوژی تردید دارند. این فن آوری فقط برای صحنه‌های تعیین کننده و تاثیرگذار مانند گل , پنالتی، اخراج و جریمه کردن اشتباهی یک بازیکن به جای بازیکن خطا کار مورد استفاده قرار می گیرد. داور می‌تواند در حین بازی و به صورت مستقیم از کمک داوران ویدیویی در خواست بازبینی صحنه را داشته باشد.
این سیستم چگونه کار میکند؟
سیستم کمک داور ویدئویی علاوه بر دوربین های سیستم تصمیم گیری به هر زاویه از زمین دسترسی دارد و برای بازی هایی که بیش از ۱۲ زاویه از بازی را توسط دوربین پوشش می دهند، می تواند دو دستگاه VAR مورد استفاده قرار گیرد. نکته مهم در استفاده از این سیستم این است که این کمک داوران پشت این سیستم که در اتاقک خود حضور دارند، به آنچه پخش کننده های تلویزیونی نشان می‌دهد بی توجه هستند و خودشان باید بازی را از زوایای مختلف که دوربینهای حاضر در ورزشگاه ان را پوشش می‌دهند، پیگیری کنند. این کار سبب می‌شود که آنها بازی را از زاویه ای ببینند که شاید توسط داور مورد غفلت واقع شده است و در مواردی که نیاز به استفاده از کارت زرد و قرمز هست بهتر بتوانند تصمیم گیری کنند.
سیستم کمک داور ویدئویی علاوه بر دوربین های سیستم تصمیم گیری به هر زاویه از زمین دسترسی دارد و برای بازی هایی که بیش از ۱۲ زاویه از بازی را توسط دوربین پوشش می دهند، می تواند دو دستگاه VAR مورد استفاده قرار گیرد. نکته مهم در استفاده از این سیستم این است که این کمک داوران پشت این سیستم که در اتاقک خود حضور دارند، به آنچه پخش کننده های تلویزیونی نشان می‌دهد بی توجه هستند و خودشان باید بازی را از زوایای مختلف که دوربینهای حاضر در ورزشگاه ان را پوشش می‌دهند، پیگیری کنند. این کار سبب می‌شود که آنها بازی را از زاویه ای ببینند که شاید توسط داور مورد غفلت واقع شده است و در مواردی که نیاز به استفاده از کارت زرد و قرمز هست بهتر بتوانند تصمیم گیری کنند.کمک داور ویدئویی در چه زمان هایی مورد استفاده قرار می‌گیرد؟
این نکته بسیار مهم است که نباید در هر صحنه ای از این سیستم استفاده کند. تنها در صورتی که صحنه ای دارای ابهام است باید از آن استفاده کرد و مواردی که واضح است باید خود داور بلافاصله تصمیم گیری کند. در صورت نیاز داور می‌تواند از نظر دیگر کمک داوران نیز استفاده کند و یا اینکه خودش به تنهایی تصمیم بگیرد. داور در این مواقع نمی‌تواند بگوید که من در خصوص این دچار شک هستم و به من کمک کنید. بلکه خود داوران ابتدا باید تصمیم خود را بگیرند و در صورت نیاز به سیستم VAR ان را در تصمیمات خود درگیر کنند.
چه مواردی شامل استفاده از VAR می‌شوند؟
به گفته سایت فیفا این تکنولوژی داوری در فوتبال، تنها در چهار حالت ابهام در گل شدن، تصمیم در خصوص پنالتی و دریافت کارت زرد یا قرمز و همچنین تشخیص بازیکن خطا کاراستفاده می کنند. بدین ترتیب که داور با کمک سیستم ویدئو چک می‌تواند تشخیص دهد که آیا توپ از خط دروازه عبور کرده یا خیر. همچنین در مواردی که خطا منجر به پنالتی می‌شود یا خیر (همانند بازی دیشب ایران – پرتغال که در نهایت پنالتی به نفع ایران گرفته شد) نیز داور می‌تواند از این کمک ویدئویی بهره ببرد. شناسایی بازیکن خاطی و دادن کارت جریمه به او نیز یکی دیگر از کاربردهای VAR است.
VAR چگونه کار میکند؟
فرض کنید خطایی در زمین بازی رخ داده است. در مرحله اول داور در مورد تصمیم گیری در زمینه این صحنه دچار شک و تردید است، به همین جهت یا از VAR درخواست کمک میکند یا تیم VAR به او پیشنهاد می‌دهند که برای بررسی صحنه از آن استفاده کند.
در مرحله دوم فیلم ویدئویی صحنه بازی توسط داوران مورد بررسی مجدد قرار می‌گیرد و تیم VAR از طریق هدست در تصمیم گیری داور او را راهنمایی می کنند. در مرحله بعدی نیز داور خود صحنه را بازبینی کرده و تصمیم نهایی خود را اعلام کرده و آن را اجرا میکند.