مظفر حاجیان

به گزارش پایگاه خبری ربیع، چند روزی از بازگشایی مدارس می گذرد و فرزندان عزیز ایران اسلامی با نشاطی وصف انگیز پس از یکدوره دوری از کلاس و معلم به مدارس وارد شدند تا تحصیل سال جدید آغاز شود. اما این بازگشایی، موجبات نگرانی زیادی را برای بیشتر والدین به وجود آورده است؟ اکنون دغدغه خانواده‌ها چگونگی تامین هزینه‌های تحصیل فرزندشان است؟ برخی برای شهریه های نجومی چک های تقسیط داده‌اند و برخی قول و وعده پرداخت نقدی در ماههای مختلف! شهریه مدارس دولتی که با عنوان کمک به مدرسه اماا به اجبار و اکراه پرداخت شده و می شود و شهریه مدارس غیر انتفاعی و هیات امنایی وغیره که خب دریافت هزینه تحیلی طبیعی است اما نجومی آن غیر طبیعی و غیر قابل تامین برای اکثریت قریب به اتفاق اقشار جامعه؟ حالا بماند که با بودن مدارس اینچنینی همچنان عدالت آموزشی و تربیتی زیر سوال است که مقام معظم رهبری نیز هشدارش را فرمودنمد اما ظاهر در حال حاضر کمتر توجهی به این بی عدالتی شده و همچنان راه رشد علمی و تحصیلی برای پولداران بسیار باز است و خانواده‌های کم در آمد فرزندانشان از مواهب اینگونه مدارس محروم بوده و خواهند بود و این بی عدالتی بزرگ به نفع آینده کشور نخواهد بود. زیرا بیشتر کسانی که به کرسی های علمی و جایگاه‌های مدیزیتی دست خواهند یافت مرفهینی خواهند بود که درد عام جامعه را نخواهند فهمید؟! علاوه بر دغدغه شهریه اقساط سرویس‌های ایاب وذهاب که نجومی افزایش یافته نیز طرف دیگر است که آزار دهنده و فشار آور است؟ این دغدغه های جدی از نشاط خانواده‌ها در تحصیل فرزندان به شدت می کاهد چرا که تامین حدود ۵ تا ۵۰ و حتی ۷۰ میلیون تومان هزینه به ازای هر دانش آموز برای خانواده‌ها به شدت مشکل است؟ حالا اگر خانواده‌ای ۳ فرزند محصل داشته باشد چه فشاری را باید تحمل کند؟ اگر مستاجر هم باشد خدا می داند با حقوقهای پائین کارگری و کارمندی و سایر اقشار کم درآمد چگونه باید زندگی را سپری کند؟ جز اینکه معجزه شود و بر کات الهی از راههای بی گمان نازل شود راه دیگری ندارد!

تردیدی نیست که برخی خانواده‌ها مشکلی در این رابطه ندارند و فرزندشان را در مدارس لاکچری غیر انتفاعی و …ثبت نام کرده اند و شهریه های آنچنانی نیز چیزی برایشان نیست؟ شهریه ۳۰ و ۴۰ میلیونی و بالاتر هم می پردازند از طرفی بهترین معلمان نیز در خدمت فرزندشان قرار دارد! حتی مدارس دولتی نیز به دلیل رتبه و موقعیت و شرایط با هم متفاوتند و شهریه های متفاوت هم دریافت می کنند؟ حالا اگر شهریه نمی گویند کمک به مدرسه با اعداد سنگین و اجباری یا تکلیفی هست که آزار رسان است؟

شاید زمانی که اولین مدارس غیرانتفاعی در کشور شروع به فعالیت کردند، کسی تصور نمی‌کرد به دنبال این مدارس، مدارس دولتی نیز از حالت رایگان خارج شوند و شهریه‌هایی برای خود تعیین نمایند.

بله این موضوع یعنی داستان تکراری دریافت پول توسط مدارس دولتی در سال‌های اخیر، دومین دغدغه خانواده‌هایی است که زندگی معمولی داشته و از پس شهریه‌های سنگین مدارس غیرانتفاعی برنمی‌آیند. اگرچه مسئولان آموزش و پرورش هر ساله از ممنوعیت دریافت پول توسط مدارس دولتی خبر می‌دهند، اما زخم کهنه دریافت پول اجباری و اکراهی توسط مدارس دولتی هر سال سرباز می‌کند. پول‌هایی که البته نه به عنوان شهریه بلکه به عناوین مختلف جمع‌آوری کمک‌های مردمی، کلاس‌های فوق برنامه، فعالیت‌های کمک آموزشی، اردوهای تفریحی آموزشی و غیره در ابتدای سال تحصیلی و یا به مرور در طول دوران تحصیل از والدین درخواست می‌شود.

در این شرایط معیشتی و اقتصادی کشور چقدر خوبست ساماندهی درستی برای تحصیل صورت گیرد و مدارس از طریق اعتبارات دولتی اداره شوند.تا کمی دغدغه های مردم کاهش یابد ضمن اینکه برای بی عدالتی های آموزشی فکری اساسی شود؟ مطمئنا در بین فرزندان خانواده‌های کم در آمد و حتی نیازمند عزیزان مستعدی وجود دارند که اگر در شرایط آموزشی مطلوب قرار گیرند فردا برای کشور بسیار گره گشا هستند. نیز تمامی جایگاه‌های پیشتاز به دست پولداران و به تعبیری مرفهان بی درد نخواهد افتاد؟ اگر عدالت آموزشی برقرار نشود در انتظار آینده خوبی نخواهیم بود زیرا موقعیت ها به دست کسانی می افتد که طعم تلخ فقر را نچشیده اند و نمی توانند نداری را درک کنند؟ و حتی خود را از همه طلبکار می دانند و برتر!

طبیعتا ثبت نام و تحصیل بخش عظیمی از دانش‌آموزان کشور در مدارس دولتی، این انتظار را برای خانواده‌ها ایجاد می‌کند تا بر اساس قانون موجود درباره تحصیل رایگان، دانش‌آموزان بدون پرداخت هزینه در مدارس دولتی تحصیل کنند.

در اصل ۳۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران آمده است:

«دولت موظف است وسایل آموزش و پرورش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم سازد و وسایل تحصیلات عالی را تا سر حد خودکفائی کشور به‌طور رایگان گسترش دهد.»

البته دریافت کمک‌های مردمی تحت عنوان مشارکت‌های مردمی در قوانین آموزش و پرورش آمده است، اما این قانون در برخی مدارس به صورت سلیقه‌ای و بیش از حد قابل قبول اخذ می‌شود بطریکه در همان زمان ثبت نام اعداد سنگینی از والدین در خواست می شود و در صورت نپذیرفتن ثبت نام با مشکل مواجه خواهند شد.

به هر حال با توجه به سخت شدن شرایط اقتصادی و افت قابل توجه قدرت خرید مردم به سادگی نمی‌توان از موضوع تخلفات آشکار در مدارس دولتی و غیردولتی گذشت. موضوعی که هر ساله قبل از شروع سال تحصیلی و آغاز ثبت نام در مدارس، سبب ایجاد دلهره و اضطراب در درصد زیادی از والدین و دانش‌آموزان می‌شود که مسئولان نیز از آن با خبرند ولی کار خاصی نیز صورت نمی گیرد؟ اینکه به در دیوار تراکت می زنند که در آن نوشته دریافت شهریه ممنوع است شعاری بیش نیست هر چند در مصاحبه هانیز مدیران ارشد بر آن تاکید ورزند در عمل اتفاق دیگری می افتد که خود مدیران مطلعند و دریافت کنندگان پردرآمد نیز چه بسا تشویق شوند! در هر حال بر اساس ماده ۱۱ قانون تشکیل شوراهای آموزش و پرورش هزینه‌های دریافتی تن‌ها به منظور کمک داوطلبانه و با رضایت اولیاء دانش آموزان دریافت می شود اما بیشتر مدارس و شاید تمامی آنها بصورت رسمی تقاضای درخواست وجه می کنند و خانواده‌ها مکلف به پرداخت خواهند بود. به نظر می رسد باید چاره ای اندیشیده شود که مردم برای تحصیل فرزندانشان دغدغه خاصی نداشته باشند. پس ای مسئولان، لطفا، چاره ای بیندیشید.

مظفر حاجیان