به گزارش پایگاه خبری ربیع، دیوان لاهه رأی به لغو تحریم‌های دارویی، غذایی، بشردوستانه و هوایی آمریکا علیه ایران داد.
جمهوری اسلامی ایران در نبرد حقوقی پیروز میدان شد. دیوان بین‌المللی دادگستری برای اعلام رأی موقت خود درباره درخواست‌های ایران در ارتباط با پیمان مودت با آمریکا، تشکیل جلسه داد و درنهایت بخشی از تدابیر درخواستی ایران را پذیرفت و آمریکا را به رفع محدودیت‌های انسان‌دوستانه، کشاورزی و هوانوردی ملزم و طرفین را از اقداماتی که می‌تواند به تشدید مناقشه منجر شود، منع کرد.
در ابتدای این جلسه «عبدالقوی یوسف»، رئیس دیوان، به بازخوانی روند دستیابی به توافق هسته‌ای و درنهایت خروج آمریکا از این توافق به دستور ۸ می ۲۰۱۸ دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور این کشور، و احیای تحریم‌های یک‌جانبه علیه ایران پرداخت.
او سپس به این موضوع پرداخت که آیا براساس پیمان مودت ۱۹۵۵ میان ایران و آمریکا، دیوان لاهه از صلاحیت برای صدور رأی برخوردار است یا نه.
وی گفت: براساس مفاد این پیمان، در صورتی که بین طرفین اختلاف نظری وجود داشته باشد و این مناقشه از طریق دیپلماتیک حل نشود، طرفین می‌توانند به دیوان لاهه مراجعه کنند.
رئیس دیوان گفت: دیوان معتقد است صلاحیت رسیدگی به این پرونده را دارد.
یوسف در ادامه گفت: براساس چند بند پیمان، طرفین از اعمال محدودیت تجاری و مالی بر یکدیگر منع شده‌اند. بر این اساس، بعضی از اقدامات ایالات متحده ازجمله لغو مجوز مبادلات تجاری با ایران و اعمال محدودیت بر انتقال اقلام به ایران، می‌تواند در تناقض با بعضی مفاد پیمان باشد.
وی گفت: تصمیم ایالات متحده برای خروج از توافق هسته‌ای و احیای بخشی از محدودیت‌ها ازجمله لغو مجوز واردات از ایران و مبادلات مالی با این کشور، می‌تواند بعضی از حقوق ایران را در پیمان مودت محدود کند.
به گفته یوسف، دیوان معتقد است میان بخشی از حقوق مورد درخواست ایران براساس پیمان مودت و اقدامات موقت درخواستی ایران از ایالات متحده، به‌ویژه در ارتباط با آزادی تجارت و اقلام انسانی و هوانوردی ارتباط وجود دارد.رئیس دیوان در بررسی اینکه آیا آن‌طور که ایران استدلال کرده است تحریم‌ها می‌تواند به «خسارت جبران‌ناپذیر» منجر شود و باید اقدامات موقتی را در دستورکار قرار داد، گفت: دیوان معتقد است این تحریم‌ها در بخش اقلام دارویی، غذایی و هوانوردی و کشاورزی می‌تواند به خسارت جبران‌ناپذیر منجر شود.
یوسف اظهارات شفاهی آمریکا را مبنی بر اینکه واشنگتن تلاش می‌کند تحریم‌ها آثار منفی انسانی بر ایران نداشته باشد، «ناکافی» دانست و گفت: به عقیده دیوان همچنان چنین ریسکی وجود دارد.
وی در ادامه گفت: دیوان معتقد است براساس تعهدات مصرح در پیمان مودت، ایالات متحده باید به نحو مقتضی محدودیت‌های اعمال‌شده درزمینه اقلام دارویی، بشردوستانه، هوانوردی و کشاورزی را براساس تصمیم ۸ می ۲۰۱۸ (برای خروج برجام) علیه ایران رفع کند.
درنهایت او گفت: قضات دیوان به اتفاق آرا به سه تصمیم موقت رسیده‌اند که تا زمان صدور رأی نهایی برای دو طرف الزام‌آور
است:
۱- آمریکا براساس تعهداتش ذیل پیمان مودت، باید به نحوی مقتضی هر مانع برآمده از دستور ۸ می ۲۰۱۸ بر صادرات آزاد دارو و تجهیزات پزشکی، محصولات کشاورزی و قطعات و تجهیزات یدکی هواپیماهای مسافرتی ازجمله تعمیرات و گارانتی و بازرسی لازم برای ایمنی هوانوردی را رفع کند؛
۲- در صدور مجوز مبادلات مالی و انتقال پول مرتبط با اقلام فوق‌الذکر نباید هیچ مانعی ایجاد شود؛
۳- طرفین باید از هر اقدامی که مناقشه را تشدید کرده یا دامنه آن را گسترش می‌دهد و حل مناقشه را دشوارتر می‌کند، خودداری کننـد.
محمدجواد ظریف روز دوشنبه ۲۵ تیرماه جاری اعلام کرد ایران از آمریکا به دلیل «نقض عهدنامه مودت و روابط اقتصادی و حقوق کنسولی بین دو کشور در سال ۱۹۵۵» دادخواستی را به دبیرخانه دیوان لاهه تسلیم کرده است.
وزارت امور خارجه ایران در واکنش به صدور قرار موقت از سوی دیوان بین‌المللی دادگستری لاهه در پرونده شکایت دولت جمهوری اسلامی ایران علیه ایالات متحده بیانیه‌ای را صادر کرد.
در این بیانیه آمده است: جمهوری اسلامی ایران با استقبال از تصمیم دیوان بین المللی دادگستری به‌عنوان رکن اصلی قضایی سازمان ملل متحد و صدور قرار موقت این محکمه علیه اقدام غیرقانونی دولت آمریکا در بازگرداندن تحریم‌های یک‌جانبه که با خروج این کشور از برجام صورت گرفت، تصمیم دیوان را که با اتفاق آراء اتخاذ شده است، نشانه بارز دیگری در تأیید حقانیت جمهوری اسلامی ایران و غیرمشروع و ظالمانه بودن تحریم‌های آمریکا علیه مردم و شهروندان کشورمان می‌داند.
در بخش پایانی این بیانیه آمده است: قرار صادره از سوی دیوان بین المللی دادگستری هم‌چنین بار دیگر نشان داد که این دولت آمریکاست که با سیاست‌های غلط و افراطی خود و در نتیجه زیاده‌خواهی‌های خود در قبال دیگر کشورها، روز به روز منزوی‌تر می‌شود و بایستی از عادت غلط و اعتیاد ناپسند خود در اعمال تحریم‌های ظالمانه و غیرقانونی علیه مردم و شهروندان دست کشیده و به عضوی مسئولیت‌پذیر و کشوری عادی در جامعه بین المللی تبدیل شود.
طبق گزارش خبرگزاری فرانسه، دولت آمریکا در واکنش به حکم دیروز این دادگاه، آن را «بی‌ارزش» خوانده است. دولت آمریکا همچنین بار دیگر اعلام کرده این نهاد در موضوع تحریم‌های ایران صلاحیت رسیدگی به پرونده را ندارد.