دیروز کابینه دولت چهاردهم به مجلس معفی شد، چیزی حدود دو هفته دیگر دولت چهاردهم مدیریت اجرایی کشور را بطور کامل تحویل می‌گیرد. آنچه اهمیت دارد انتخاب کابینه و مدیرانی است که بتوانند دولت چهاردهم را در مسیر تحول و رفع دغدغه‌های مردم همراهی کنند. آنچه در این روند اهمیت بالایی دارد، استفاده از مدیران و کابینه توانمند و افرادی است که بتوانند در روند تحول و حل مشکلات موجود پا به پای رئیس جمهور منتخب و از مردم و در میان مردم و همراه با مردم حرکت کنند. درباره اینکه چه مدیرانی باید روی کار بیایند تا بتوانند پزشکیان را در مسیر حل مشکلات بویژه مشکلات اقتصادی و معیشتی یاری کرده و در نهایت برای مردم رفاه و آرامش در حوزه‌های مختلف فراهم کنند، مسیر مشخص و روشن است، در این باره رهبر معظم انقلاب در سخنرانی‌های مختلف خود به شاخص‌هایی برای مدیران اشاره کرده‌اند که اگر در دولت چهاردهم این خصوصیات در انتخاب مسئولان اعم از وزرا، معونین وزرا، استانداران و میران کل ستادی و استانی مورد توجه قرار گیرد، می‌توان امیدوار بود که دولت در ادامه مسیر اتفاقات خوب و مثبتی را رقم بزند.
اولین شاخص، داشتن روحیه جهادی و انقلابی است. براساس آنچه رهبر معظم انقلاب فرمودند یکی از ویژگیهایی که وزرا و مسئولان دولت لازم است داشته باشند، داشتن روحیه جهادی و انقلابی است. رهبر معظم انقلاب بارها به این مطلب تاکید کرده‌اند که با عزم ملی و مدیریت جهادی می‌توان همه گره‌ها را باز کرد. از سویی مسئولان کشور در سال‌های ابتدایی انقلاب ثابت کرده‌اند با چنین روحیه‌ای می‌توان سخت‌ترین مشکلات را رفع کرد در مبارزه با مسائل مختلف پیروز شد. مدیری روحیه جهادی و انقلابی دارد که برای عبور از مشکلات و شکستن موانع پیش روی پیشرفت کشور شب و روز نشناسد. همواره ارتباط نزدیکی با مردم داشته باشد و با استفاده از ظرفیت‌های مختلف هر کاری می‌تواند برای حل مشکلات مردم انجام دهد.
شاخص دوم، دشمن شناسی است. تمامی اعضای کابینه باید دشمن شناس باشند. مسلماً مدیری که نتواند دشمن و تهدیدات دشمن را خوب بشناسد برای مقابله با آن برنامه ریزی صحیحی ندارد.
رهبرمعظم انقلاب می‌فرمایند: «باید دشمن را شناخت… دشمنی او را باید فهمید، نقشه او را باید تشخیص داد… این شد حرکت جهادی و مدیریّت دستگاه؛ چه مدیریّت دانشگاه، چه مدیریّت وزارت، چه مدیریت هر بخشی از بخش‌های گوناگون این عرصه عظیم، خواهد شد مدیریت جهادی.»
کارآمدی شاخص مهم دیگری است که اعضای کابینه باید مزین به آن باشند. کارآمدی در مدیریت به معنای انجام صحیح و درست کارهاست. مدیری کارآمد است که از ظرفیت‌های مختلف برای حل مشکل به درستی استفاده می‌کند. برای همین هم هست که رهبر معظم انقلاب کارآمدی را به عنوان هویت و حیثیّت نظام، مطرح می‌کنند.
داشتن روحیه جوانی و روحیه خدمت دو شاخص مدیران دولت مردمی است. مدیری که از روحیه جوانی و خدمت برخوردار باشد برای رسیدگی به امورات کشور و حل مشکل مردم، ساعت و وقت نمی‌شناسند. روحیه جوانی، البته سن و سال نمی‌شناسد، گاهی یک مدیر ۵۰ ساله هم از روحیه و ویژگی‌های جوانی برخوردار است. نشاط، توانایی، شجاعت، خلاقیت، ابتکار، خطرپذیری و داشتن امید از ویژگی‌های یک مدیر با روحیه جوانی است. رهبر معظم انقلاب در این باره تاکید کرده‌اند: «من البتّه -همچنانکه قبلاً هم در سال گذشته تأکید کردم و مکرّر هم گفته‌ام- به دولت جوان و حزب‌اللهی معتقدم و به آن امیدوارم و البتّه دولت جوان صرفاً به معنای این نیست که باید یک رئیس‌دولت جوان، آن هم مثلاً جوان به معنای ۳۲ ساله داشته باشد؛ نه، دولت جوان، [یعنی] یک دولت سرِ پا و بانشاط و آماده‌ای که در سنینی باشد که بتواند تلاش کند و کار بکند و خسته و از کارافتاده نباشد؛ منظور این است.»
شاخص مهم دیگرارتباط با مردم است. انقلاب اسلامی با حضور و پشتیبانی مردم به پیروزی رسید و بعد از آن هم در دوره‌های مختلف با حمایت مردم استمرار پیدا کرد، از این پس نیز لازم است این نقش مهم مردمی حفظ شود. یکی از اقداماتی که در دولت‌ها باید صورت گیرد این است که ارتباط نزدیک مسئولان با مردم حفظ شود و مسئولان پاسخگوی مردم باشند.
رهبر معظم انقلاب درباره مردمی بودن می‌فرمایند: «اینکه ما این قدر می گوییم و می‌شنویم که باید مردمی باشیم، یعنی این. مردمی بودن به ادّعاکردن نیست. با مردم، با زندگیِ مردم کنار بیاییم، مثل مردم زندگی کنیم، با طبقات مختلف مردم انس بگیریم. این، معنای مردمی بودن است.» از نگاه رهبر انقلاب یک جنبه مردمی بودن هم این است که مسئول خودش را دارای شأن و روحیهٔ خدمتگزاری به مردم بداند؛ و نگاهش به مردم، از بالا نباشد. مقام معظم رهبری از بالا نگاه کردن به مردم را شدیداً نهی می‌کنند و اینکه کسی از موضع بالا به آحاد مردم نگاه کند را غلط می‌دانند و از مسئولان می‌خواهند در هر جایی هستند خودشان را خدمتگزار مردم بدانند. حالا کابینه دولت چهاردهم به مجلس معرفی شده‌اند و نوبت به مجلس رسیده است؟ مجلس باید حالات، سوابق و وضعیت معرفی شدگان را دقیقاً بررسی کند و اگر حتی حداقل‌های شاخص‌ها و ویژگیهایی که امام عزیزمان، رهبری فرزانه انقلاب فرموده‌اند را دارند رأی نمایندگان را داشته باشند و اگر با شاخص‌های تعیین شده فاصله دارند به وظیفه و تکلیف خود عمل کنند. رهبر انقلاب در سال‌های گذشته ویژگی‌های مختلفی را برای مدیران مطرح کرده‌اند، لذا لازم است این خصوصیات کنار هم جمع شده و مسئولانی انتخاب شوند که دارای مجموع ویژگی‌های بیان شده، مخصوصاً شاخص‌های دوازده گانه اخیر باشند.
با توجه به مشکلات کنونی کشور و از آنجایی که رهبر معظم انقلاب در سال‌های اخیر تاکیدات ویژه‌ای بر روی حل مشکلات معیشتی و اقتصادی مردم داشته‌اند، نیاز است دولت منتخب در انتخاب مسئولان بسیار دقت کند و افرادی را روی کار بیاورد که بتوانند در کوتاه‌ترین زمان ممکن و برنامه ریزی دقیق در مسیر حل مشکلات حرکت کنند. در این مسیر توجه به بیانات رهبر انقلاب درباره ویژگی‌های مدیران انقلابی، جهادی، متخصص، متعهد و کارآمد و مدیرانی که روحیه جوانی و خدمت داشته باشند، بسیار راه گشاست. انتخاب تیم اقتصادی هماهنگ، منسجم و متخصص، از موارد بسیار مهم است و یکی از مسائلی است که دولت منتخب باید توجه ویژه‌ای به آن داشته باشد. انشالله در آینده شاهد تحولات مثبتی در کشور باشیم.
مظفر حاجیان