به گزارش پایگاه خبری ربیع، هر چند بسیار با تأخیر اما کار درستی که کلید خورده است کنار گذاشتن دلار در معاملات و معادلات اقتصادی ایران بر بعضی کشوره است. این اقدام اگر قاطعانه و با برنامه به پیش برود می‌تواند کشور ما را از خیلی وابستگی‌ها برهاند. این روزها دلار به عنوان یک ارز رو به افول و شکست در دنیا مطرح شده و از آقایی خود در حال سقوط است. چنانچه در سال‌های اخیر، کشورهای مختلف دنیا برای اینکه خود را از سیطره مرجعیت دلار در مبادلات بین‌المللی خارج کنند به مبادله با ارزهای ملی روی آورده‌اند. این عامل باعث شده مرجعیت جهانی دلار تضعیف شود و پول پرقدرت آمریکا نیز به همراه سایر عناصر قدرت آن رو به افول برود. سقوط دلار در حالی با سرعت زیاد پیش می‌رود که روند تضعیف آن، پایان ابرقدرتی آمریکا را نوید می‌دهد. تردیدی نیست که در آینده‌ای نه چندان دور دنیا شاهد پایان سلطه دلار و از بین رفتن نظام انحصاری تک‌ارزی خواهد بود و مردم دنیا احساس یک تنفس راحت خواهند داشت. فروپاشی دلار در راه است! آمریکا به هر دری بزند و هر چه جنگ و درگیری نظامی در جای جای دنیا برای فروش سلاح‌های پوسیده‌اش به راه بیندازد این فروپاشی را نزدیک‌تر خواهد کرد. روابط اقتصادی بین المللی نشان می‌دهد سیطره دلار بر اقتصاد بین الملل رو به انقضاست. بدهی‌های خارجی آمریکا و کمبود بودجه سالنه این کشور به مرزی رسیده است که اقتصادیون دنیا را به این فکر وا می‌دارد که دیگر دلار از پشتوانه‌ای مستحکم برخوردار نیست و نمی‌تواند به عنوان ارز مرجع ایفای نقش کند و این همان چیزی است که باعث انزوای فرانک فرانسه و پوند آمریکا در صحنه اقتصاد بین الملل شده است.
امروز، وضعیت بدهی خارجی ایالات متحده در شرایط بسیار بحرانی‌تری از ۱۹۱۹ بریتانیا قرار دارد و همچنان هم با شتاب بالا، به قرض گرفتن خود ادامه می‌دهد؛ بنابراین کشورها با سرعت در حال از دست دادن اعتماد خود به ثبات دلار هستند. البته مشکل فعلی جهان این است که هنوز گزینه مناسب دیگری به قدرت و مرجعیت دلار ندارد وگرنه پیش‌بینی سقوط دلار در بازه زمان کوتاه‌تری محقق می‌شد.
ریشه هر فروپاشی ناشی از فقدان ایمان به ثبات یا مفید بودن پول به عنوان ذخیره مؤثر ارزش یا وسیله مبادله است. به محض اینکه سرمایه‌گذاران و معامله‌کنندگان، باورپذیری خود را نسبت به مفید بودن ارز مرجعی از دست بدهند، آن ارز دچار مشکل می‌شود. این امر می‌تواند از طریق ارزش‌گذاری نامناسب یا تثبیت، رشد کم مزمن، یا تورم ایجاد شود. اتفاقی که به نظر می‌رسد برای دلار آمریکا در حال وقوع هست و ایمان و اعتقاد جهان را به مفید بودن آن دچار تردید نموده است. بسیاری از رهبران اروپایی تمایل دارند که یورو جایگزین دلار به عنوان ارز مرجع و غالب جهان شود. همچنین بسیاری از مقامات دولت چین نیز می‌خواهند یوان، جایگزین دلار به عنوان ارز ذخیره جهانی شود؛ بنابراین شواهد نشان می‌دهد که یک خواست جهانی برای کنار زدن دلار ایالات متحده از سلطه مطلق بر تجارت جهانی در حال شکل‌گیری است.
علی‌رغم شتاب گرفتن حذف دلار از مبادلات اقتصادی در جهان، آمریکا همچنان در تلاش است که با استفاده از ابزار دلار و از طریق اعمال تحریم‌های اقتصادی بر کشورهای مختلف، اهداف سیاسی یک‌جانبه‌گرایانه خود را از این طریق دنبال کند. تحریم پر فشار اقتصادی ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست؟
دنیا به دنبال راهکار موثری است که نیاز به دلار نداشته باشد و هر چه میزان نیاز به دلار در دنیا کم شود آمریکایی‌ها مثل گذشته نمی‌توانند پول چاپ کنند و این پول بیرون از آمریکا استفاده شود. در نتیجه تبعات تورمی در آمریکا گسترش می‌یابد و این یعنی پایان ابر قدرتی آمریکا؛ یعنی از نفوذ دلار برای فشار بر کشورها نمی‌توانند استفاده کنند و دیگر برایشان تسلیحاتی کردن دلار (استفاده از دلار برای پیشبرد اهداف) امکان‌پذیر نیست، از طرفی اقتصادشان هم به شدت تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
آمار رسمی می‌گوید کسری بودجه سالانه دولت آمریکا در سال‌های گذشته بعضاً به عدد یک و نیم تریلیون دلار نیز رسیده، بدهی دولت آمریکا بیش از ۳۰ تریلیون دلار است و این یعنی پیمودن راه سقوط دلاری که اکنون آقایی می‌کند!؟
کارشناسان اقتصاد بین‌الملل می‌گویند؛ وضعیت اقتصاد داخلی آمریکا شتاب سقوط دلار را سرعت داده و می‌دهد. تورم بالا و بدهی خارجی فزاینده غیرقابل کنترل، واقعیتی است که در آن افزایش قیمت مصرف‌کننده و سطح عمومی قیمت‌ها، آمریکا را مجبور به تداوم افزایش شدید نرخ بهره می‌کند. چنین مسئله‌ای موجب کاهش شدید ارزش اوراق قرضه دولتی در دست بانک‌ها، نهادهای مالی، مشاغل، کسب و کارهای خرد و کلان و شهروندان آمریکا خواهد شد.
بنابراین اگر دولت ایالات متحده برای پرداخت سود مربوط به پروسه بدهی‌های خارجی خود به وام‌دهندگان غول پیکر جهانی، با کسری مفرط مواجه شود، طلبکاران خارجی به راحتی می‌توانند دلار را کنار بگذارند و باعث سقوط آن شوند. علاوه‌بر این اگر ایالات متحده وارد یک رکود شدید شود، عملاً هیچ تمایلی برای ادامه به‌کارگیری دلار در مناسبات اقتصادی و تجاری جهانی باقی نمی‌ماند.
مظفر حاجیان