مظفر حاجیان

به گزارش پایگاه خبری ربیع، اکنون ایران در مسیر تغییر قرار گرفته است کسانی که معتقد به تغییر روشها و روشها هستند باید با قوت و قدرت در میدان باشند اگر قرار است مشکلات جامعه حل شود اگر قرار است مهار تورم به معنای واقعی محقق شود، اگر قرار است گرانی و تورم کاهش یابد و معیشت مردم در وضعیت مناسب قرار گیرد، اگر قرار است مشکلات معیشتی، فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی کاهش یابد باید در صحنه بود و از فرصت ارزشمندی که پیش آمده استفاده کرد آنهایی که فکر می‌کنند ناگزیر به تغییر هستیم باید به صحنه بیایند و در انتخابات شرکت کنند و به کسانی رأی دهند که به وجود این مشکلات واقفند و برای حل آن برنامه دارند؟ تغییر در جهت و راستای نیاز مردم نیازمند حضور مقتدرانه در انتخابات و رأی به کسانی است که همشان مردم است و لاغیر، کسانی که توانایی و طرح و برنامه دارند باید وارد مجلس شوند و این نخواهد شد مگر طرفداران تغییر حرکت و حتی جهاد کنند و حضور در انتخابات را جهادی واقعی در راستای جنگیدن با مشکلات بدانند. به آیات الهی نگاه کنیم: «ذَلِک بِأَنَّ اللّهَ لَمْ یَک مُغَیِّرًا نِّعْمَهً أَنْعَمَهَا عَلَی قَوْمٍ حَتَّی یُغَیِّرُواْ مَا بِأَنفُسِهِمْ وَأَنَّ اللّهَ سَمِیعٌ عَلِیمٌ؛ این [کیفر] بدان سبب است که خداوند نعمتی را که بر قومی ارزانی داشته تغییر نمی‌دهد مگر آنکه آنان آنچه را در دل دارند تغییر دهند و خدا شنوای داناست»، (انفال/۵۳) یعنی تغییر و خروج از سختی‌ها نیازمند حضور آگاهانه و با بصیرت است.

اگر خواهان پر رنگ شدن سفره مردم است باید رفت پای صندوق رأی و به کسانی رأی داد که فقر را بفهمند و برای حل مشکل فقر برنامه داشته باشند. یکی از موضوعاتی که در قرآن کریم مطرح شده، بحث تغییرات اجتماعی است. در این آیه و آیه «إِنَّ اللّهَ لاَ یُغَیِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّی یُغَیِّرُواْ مَا بِأَنْفُسِهِمْ؛ خدا حال قومی را تغییر نمی‌دهد تا آنان حال خود را تغییر دهند»، (رعد/۱۱) آمده است با این نکته که در تغییرات اجتماعی، انسان‌ها خود در سرنوشت خود دخیل هستند و معنی حضور در انتخابات یعنی ورود به تعیین سرنوشت خود و دیگران، یعنی احساس مسئولیت فردی و اجتماعی، مگر نه اینست که فرمود: کلکم راع و کللکم مسئول؟ انسان‌ها خودشان باید جامعه خود را متحول کنند و تحول جوامع همه بر اساس سنت‌های لایتغیر نیست؛ اگر جامعه‌ای بخواهد حاکمی برای خود تعیین کند، می‌تواند در سرنوشت خود دخالت داشته باشد، اگر بخواهد مطلوب باشد، دارای ارزش‌ها و ایده‌های خاصی باشد، مثل جامعه اسلامی ما دارای ارزش‌های اسلامی باشد، خود جامعه می‌تواند تغییرات اجتماعی را در صورتی که تمام مردم دست به دست هم بدهند، ایجاد بکند وقتی همه برای تعیین سرنوشت وارد عمل شوند تغییر عملی خواهد شد.

نکته دیگری که از آیه می‌توان استفاده کرد این است که انسان و جامعه تغییرپذیر هستند. یعنی اگر انسان دارای صفات زشت و بد بود، خصلت‌های بدی داشت، دین و فرهنگی نامناسب داشت، می‌تواند تحول پذیرد و این تحول به دست انسان و به اختیار خود او صورت می‌گیرد؛ بنابراین انسان می‌تواند در سرنوشت خود مستقیم دخالت کند. به گفته استاد شهید مطهری قرآن کریم، تز اصلاحی را مطرح می‌کند؛ یعنی انسان قابل اصلاح. انسان می‌تواند با ایده‌هایی اصلاح شود و همچنان است جامعه، فرهنگ، اقتصاد و حتی رفاه و معیشت مردم، بنابراین این آیه شریفه هم می‌تواند ناظر بر تغییر فرد باشد به این اعتبار که تغییرات اجتماعی بدون تغییرات فردی انجام نمی‌گیرند و هم می‌تواند به‌طور مستقیم ناظر بر تغییرات اجتماعی باشد.

اگر شخصی دارای صفات بد و ویژگی‌ها و اعتقادات بد بود، قرآن کریم تزی را به نام تز اصلاح معرفی می‌کند؛ اگر کسی گناهی کرد، خطای بزرگی مرتکب شد، آیا این انسان، سقوط کرده و نمی‌توان او را نجات داد یا انسانی است که قابل اصلاح و قابل نجات است؟ قرآن کریم می‌فرماید: «إِلَّا مَن تَابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ عَمَلًا صَالِحًا فَأُوْلَئِک یُبَدِّلُ اللَّهُ سَیِّئَاتِهِمْ حَسَنَاتٍ؛ مگر کسی که توبه کند و ایمان آورد و کار شایسته کند پس خداوند بدی‌هایشان را به نیکی‌ها تبدیل می‌کند»، (فرقان/۷۰). افرادی که توبه کنند و خود را اصلاح کنند، قابل رشد هستند و لو اینکه خطا کرده باشند، بر اساس این تز و ایده قرآن کریم انسان‌ها قابلیت اصلاح و تغییر را دارند پس امید نجات انسان‌ها وجود دارد اما در صورتی که خود انسان‌ها بخواهند در سرنوشت خود دخالت داشته باشند آن هم از طریق انجام اصلاح و توبه. حالا اگر ما در انتخاباتهای گذشته دقت لازم را در انتخاب افراد نداشته‌ایم و از این بابت و عملکرد منتخبان گله مند هستیم راهش حضور و اقدام دقیق و همراه با شناخت و آگاهی و بصیرت بیشتر است، باید با دقیق و ظریف بینی ضعف قبلب خود در انتخابهای گذشته را اصلاح و جبران کنیم. آیه‌ای که مطرح شد تغییر اجتماعی را بیان می‌کند اما ما تغییر فردی را از آن استفاده می‌کنیم، این تغییر، یک تغییر اجتماعی است. قرآن این تغییر اجتماعی را یک تغییر اختیاری می‌داند؛ بنابراین جوامع خودشان باید با اختیار و انتخاب تغییرات را ایجاد کنند و منتظر تغییرات خدا نباشند؛ خداوند متعال می‌فرماید اگر می‌خواهید هر گونه تغییری پیدا کنید، این امر باید به دست خودتان انجام شود. خداوند این تغییرات را به خود جوامع واگذار کرده است. البته یک سری سنت‌های لایتغیر الهی در مباحث اجتماعی داریم مثل پیروزی حق بر باطل، نزول برکات زمین و آسمان بر جامعه تقوی‌پیشه (اگر مردم شهرها ایمان آورده و به تقوا گراییده بودند قطعاً برکاتی از آسمان و زمین برایشان می‌گشودیم) و … . این‌ها وعده‌های حق است اما قبل از همه اینها اختیار خود انسان مطرح است. و اکنون در مسیر تغییر قرار داریم و این تغییر با رأی تک تک واجدین رأی دادن رقم خواهد خورد.

مظفر حاجیان