به گزارش «پایگاه خبری تحلیلی ربیع»؛ شهر اصفهان با قدمت تاریخی و معماری منحصر به فرد خود، به عنوان یکی از مقاصد گردشگری مهم ایران شناخته میشود. این شهر که در مرکز ایران واقع شده با جاذبههایی همچون میدان نقشجهان، سیوسهپل و زایندهرود، همواره مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی بوده است.
این در حالی است که طی سالهای اخیر، اصفهان با معضلات زیستمحیطی و بهداشتی مختلفی مواجه شده که یکی از این مشکلات، افزایش جمعیت جوندگان شهری، بهویژه موشها، در جویها و معابر عمومی است. متاسفانه این جوندگان که عمدتاً در مناطق مرکزی شهر، اطراف مادیها، بوستانها و خیابانهای پرتردد مشاهده میشوند، به دلیل دسترسی آسان به منابع غذایی و آب، در حال گسترش هستند.
ظهور این جوندگان در روز روشن و در نزدیکی مغازهها، رستورانها و فضاهای عمومی، نگرانیهایی را در زمینه بهداشت عمومی، سلامت شهروندان و آسیب به زیرساختهای شهری ایجاد کرده است و میتوان گفت، این وضعیت علاوه بر تهدید سلامت عمومی، میتواند بر تصویر گردشگری و اقتصادی شهر نیز تأثیر منفی بگذارد.
همزمان با تداوم خشکسالی وکاهش سطح آبهای جاری جمعیت جوندگان بهویژه موشها در بعضی مناطق مرکزی و تاریخی اصفهان رو به افزایش گذاشته است.
مشاهدات میدانی ساکنان بهویژه از خیابانهای اطراف بازار بزرگ، میدان نقشجهان و خیابانهای اطراف آن، همچنین بخشهایی از مناطق شهرداری دارای بافت فرسوده، حکایت از تکرار شبانهروزانه حضور موشها در سطح معابر، حاشیه ساختمانهای قدیمی و فضاهای عمومی دارد؛ امری که بهتدریج آرامش شهروندان و امنیت بهداشتی این مناطق را تحتالشعاع قرار داده است.
کارشناسان بهداشت محیط و مسئولان شهری، یکی از دلایل اصلی این وضعیت را دسترسی آسان جوندگان به منابع غذایی در سطح شهر عنوان میکنند.
درواقع پسماندهای رهاشده، ظروف مواد غذایی کنار سطلهای زباله و انباشت زباله در ساعات پایانی روز در بعضی از این مناطق، به یکی از عوامل تشدیدکننده این مشکل تبدیل شده است، همچنین ساختمانهای فرسوده، خانههای متروک و شکافهای ساختاری در بعضی مناطق تاریخی و دارای بافت فرسوده زمینهای مناسب برای لانهسازی و افزایش زادآوری موشها فراهم کرده است.
شهرداری اصفهان از سال گذشته برنامهای برای شناسایی و کنترل نقاط آلوده به جوندگان شهری در دستور کار قرار داده که شامل استفاده از شیوههای «لانهکوبی» (مسدودسازی محلهای اختفای موشها)، طعمهگذاری با سموم کنترلشده و پایش مستمر مناطق پرخطر است، این درحالی است که بنابر گزارشهای غیررسمی از منابع محلی، این اقدامات هنوز نتوانسته در سطحی مؤثر از افزایش جمعیت موشها جلوگیری کند.
از سوی دیگر، مرکز بهداشت استان اصفهان نیز پیشتر هشدار داده بود که کنترل جمعیت موشها تنها با اقدام مقطعی میسر نیست و نیازمند همکاری مداوم میان نهادهای مرتبط، بهویژه شهرداری، اداره پسماند، بخش خصوصی و خود مردم است.
به گفته مسئولان بهداشت محیط، تداوم این شرایط ممکن است زمینهساز شیوع بیماریهای واگیر مرتبط با جوندگان از جمله بیماریهایی همچون لپتوسپیروز، سالک و دیگر بیماریهای انگلی که از طریق تماس مستقیم یا غیرمستقیم با موشها منتقل میشود، شود.
در گفتوگو با برخی شهروندان، این نگرانی بیشتر بُعد اجتماعی نیز پیدا کرده است و ساکنان خیابانهای قدیمی وکوچههای منتهی به میدان عتیق از تکرار مشاهده موشها در ساعات شب حتی حوالی عصرگاهان خبر داده است.
یکی از مغازهداران بازار قیصریه میگوید: در گذشته کمتر موش میدیدیم، اما در حال حاضر به نظر میرسد تعدادشان بیشتر شده و گاهی در پایان شب یا صبح زود میبینیم که از مقابل مغازهمان رد میشوند.
در شرایطی که فصل بارش هنوز آغاز نشده و میزان رطوبت محیطی بهطور کلی پایین است، افزایش جمعیت موشها نمیتواند به شرایط آبوهوایی مرتبط باشد بلکه باید آن را محصول ضعف در نگهداری زیرساختهای شهری و کمتوجهی به فرسودگی بافت تاریخی شهر دانست.
با اینکه آمار دقیق و تازه برای همه محلههای اصفهان در سال ۱۴۰۴ منتشر نشده است، اما شواهد حاکی از این است که مسئله افزایش مشاهده موشها در مناطق مرکزی و بافت فرسوده این شهر به عنوان یک معضل واقعی وجود دارد و اگرچه نهادهای مسئول برنامههایی در دست اجرا دارند، اما تا اجرای کامل، مستمر و دقیق آنها، خطر بهداشت شهری و آرامش محیط زیستی شهروندان همچنان باقی است. اکنون زمان آن رسیده که طرح کنترل جوندگان در شهر اصفهان با اولویت بیشتر و همراه با مشارکت عمومی با جدیت دنبال شود.
ریحانه راهپیما