به گزارش پایگاه خبری ربیع، براساس آمار وزارت بهداشت سال گذشته ۳۰۰۰ میلیارد تومان هزینه درمان سرطان در کشور شده است. این رقم شگفتآور فقط بخش کوچکی از هزینههای درمان سرطان در کشورمان است؛ زیرا بسیاری از داروهای بیماران سرطانی را داروهای خارجی تشکیل میدهند که همه آنها نیز تحت پوشش بیمه نیستند. جز اینها هزینههای جانبی درمان سرطان گاه به اندازه هزینه خود درمان است و این هزینههای جانبی نیز از جیب خود بیماران پرداخت میشود. موارد متعددی را میتوان به این مبلغ اضافه کرد؛ اما اگر همینها را هم در نظر بگیریم بهراحتی میتوان دریافت که سالیانه رقم هنگفتی در کشور ما برای درمان سرطان هزینه میشود.
براساس یک اصل در دنیای پزشکی همیشه پیشگیری بهتر از درمان است؛ اما ما برای پیشگیری از سرطان چه کارهایی انجام دادهایم؟
پیشگیری از سرطان به مجموعه اعمالی گفته میشود که میتواند احتمال بروز بیماری سرطان را کاهش دهد.
بسیاری از سرطانها قابل پیشگیریاند. انواع سرطان اگر بهموقع تشخیص داده شوند، قابل درماناند. در حال حاضر به دلیل تشخیص زودهنگام بسیاری از سرطانها میتوان بیمار را زنده نگهداشت و بیمار میتواند به زندگی خود ادامه دهد؛ این کار با انجام خودآزمایی و غربالگری امکانپذیر است.
غربالگری
غربالگری سرطان، نوعی آزمایش به شکل جستوجوی سرطان پیش از ظهور نشانههای بیماری در فرد است. غربالگری به تشخیص و شناسایی زودهنگام سرطان کمک میکند. غربالگری سرطان عبارت است از مجموعهای از تستهای پزشکی که اگر پاسخ تست منفی بود، خیال فرد آزمایشدهنده آسوده میشود؛ اما اگر پاسخ مثبت بود دال بر وجود سرطان نیست؛ بلکه فرد را ملزم به انجام آزمایشهای تکمیلی و پیگیری میکند. چنانچه در آزمایشهای تکمیلی نیز وجود سرطان تأیید شد، به دلیل تشخیص زودهنگام از طریق غربالگری جای هیچگونه نگرانی برای فرد نیست؛ زیرا اساسا هدف اصلی انجام غربالگری این است که سرطان را در مراحل اولیه یعنی زمانی که هیچ نشانهای ندارد، شناسایی کند که به دنبال این تشخیص بهنگام، پروسه درمان کوتاهتر و دردسترستر و نتیجهبخشتر خواهد بود و به دنبال آن میزان بقا افزایش مییابد.
غربالگری یا واژه ملموس و متداول آن در سطح جامعه یعنی چکاپ تا میزانی اهمیت دارد که سازمان بهداشت جهانی آن را یکی از مهمترین سلاحهای مبارزه با سرطان معرفی کرده است.
بیشتر سرطانها در کشورهای توسعهیافته و پیشرفته به دلیل اجرای هماهنگ برنامه کنترل سرطان و هماهنگی نهادهای دولتی همچون سیستم بهداشت و درمان، نهادهای بیمهگذار، رسانهها و دانشگاههای علوم پزشکی و همکاری و همراهی عموم جامعه برای ارتقای سطح سلامت، قابل درمان شدهاند.
در یک مطالعه مقایسهای در یکی از ارگانهای تحقیقاتی در اروپا درباره برآورد هزینه غربالگری و هزینه درمان در سال ۲۰۰۵ انجام شد. پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که هزینه تخصیص دادهشده به غربالگری بسیار کمتر از هزینهای است که باید صرف درمان شود؛ درنتیجه هم از نظر اقتصادی و هم از نظر بهداشتی غربالگری روشی بهصرفه برای درمان سرطان است.
در ایران با توجه به آنکه چندین سال است برنامه ملی کنترل سرطان بهصورت جامع و کامل تدوین میشود، اما قسمت ابتدایی این برنامه یعنی کشف زودهنگام بهخوبی در کشور اجرا نمیشود. با توجه به افزایش میزان شیوع سرطان در دنیا، هر کشور هدفمندی که نگران سلامتی افراد جامعه خود باشد، سیاستهایی را برای کنترل مناسب و بهموقع شیوع سرطان به کار میبندد.
تا امروز کارهایی پراکنده، اما تا حدودی مؤثر درزمینه کنترل سرطان صورت گرفته است؛ ازجمله پویش ملی مبارزه با سرطان که در تاریخ ۸ تا ۱۵ بهمن سال ۱۳۹۴ صورت گرفت و مسئولان برگزاری این پویش اهدافی را همچون افزایش آگاهی و جلب مشارکت نهادهای دولتی و مردمنهاد، اصلاح باورهای نادرست درباره درمانناپذیربودن سرطان و جلب مشارکت سیاستگذاران و سکانداران سلامت کشور در کنترل سرطان دنبال کردند؛ اما آنچه باید مورد توجه قرار گیرد، برنامهریزی مناسب با نیازهای روز جامعه از رسانههای جمعی همچون رادیو و تلویزیون و نهادینهکردن فرهنگ غربالگری در جامعه است که تا به امروز مغفول مانده است.
یکی از مشکلات فعلی غربالگری در کشور ما، مشکل هزینه است. اگر بیمهها با همراهی وزارت بهداشت هزینههای غربالگری را پوشش دهند، در آیندهای نهچندان دور هزینه چند هزار میلیارد تومانی درمان غربالگری به طرز چشمگیری کاهش مییابد و وزارت بهداشت میتواند پول صرفهجوییشده را در بخشهای دیگر هزینه کند.
جای خالی غربالگری در سیستم بهداشت و درمان
براساس آمار وزارت بهداشت سال گذشته ۳۰۰۰ میلیارد تومان هزینه درمان سرطان در کشور شده است. این رقم شگفتآور فقط بخش کوچکی از هزینههای درمان سرطان در کشورمان است؛