مظفر حاجیان

به گزارش پایگاه خبری ربیع، حضرت علی علیه السلام در عهدنامه مالک‌اشتر ضمن آنکه بر نقش مهم بازرگانان و صنعتگران تأکید و آنان را مایه‌های منفعت و پدید آورندگان آسایش و راحت مردم می‌دانند و سود حاصل از تلاش آنان را مایه برپایی بازارها قلمداد می‌کنند، می‌فرمایند:با این همه بدان که میان بازرگانان بسیار کسانند که معاملتی بد دارند، بخیلند و در پی احتکارند سود خود را می‌کوشند و کالا را به هر بها که خواهند می‌فروشند و این سود جویی و گرانفروشی زیانی است بر همگان، و عیب است بر والیان. پس بایدکه تو از احتکار منع نمایی، چنانچه رسول خدا (ص) از آن منع فرمودند. و باید خرید و فروش آسان صورت پذیرد و با میزان عدل انجام گیرد. با نرخ‌های رایج بازار، نه به زیان فروشنده و نه خریدار. و آن که پس از منع تو دست به احتکار زند او را کیفر ده و عبرت دیگران گردان و در کیفر او اسراف مکن.»

حضرت مولی الموحدین شخصا علاوه بر اینکه هر روز یا هر چند روز یک بار به بازارها می‌رفتند و بازاریان و تجار را نصیحت و حکم الهی را برایشان بازگو می‌فرمودند و بطور مستمر در جریان کیفیت خرید و فروش و سطح قیمت‌ها قرار می‌گرفتند و در صورت مشاهده هر گونه تخلف و تعدی و تجاوزی مستقیماً وارد عمل می‌شدند.

امام محمد باقرعلیه السلام فرموده اند:«امیرالمؤمینن (ع) وقتی در کوفه بود هر روز صبح از دارالاماره بیرون می‌آمدند و در بازارهای کوفه، بازار، بازار می‌گشتند. و با او تازیانه‌ای بود که بر گردنش آویخته بود و دوطرف داشت و «سبیبه» نامیده می‌شد. و در هر بازاری می‌ایستادند و ندا می‌دادند، ای تاجران تقوای خداوند عز و جل پیشه کنید. هنگامی که بازاریان صدای او را می‌شنیدند، هر چه در دست داشتند، زمین می‌گذاشتندو به سخنان حضرت گوش فرامی‌دادند که می‌فرمود: «طلب خیر را بر هر چیز مقدم دارید و با سهل گرفتن در معامله به اموالتان برکت بخشید و با بردباری خود را زینت دهید. از سوگند دوری نمایید و از دروغ فاصله بگیرید و تن به ظلم ندهید و در معامله با مظلومین با عدل و انصاف برخورد کنید و به ربا نزدیک نشوید و اندازه و میزان را رعایت نمایید و کالاهای مردم را حقیر نشمارید و در زمین فساد نکنید.»

و بدین‌گونه همه بازارها را سر می‌زدند و سپس برای رسیدگی به مراجعات مردم به دارالاماره بازمی‌گشت. امیرالمؤمنین (ع) در بازار راه می‌رفت و اگر کم‌فروشی یا متقلبی را در بازار مشاهده می‌کرد با تازیانه‌ای که در دست داشتند، تنبیه می‌نمودند. این شیوه امام اول شیعیان و رئیس حکومت اسلامی است که باید الگو قرار گیرد اما با کمال تاسف باید گفت سیره امیرالمومنین علیه السلام بکلی مورد توجه قرار نمی گیرد!؟ خیلی جای تعجب دارد اینهمه گرانی و افسار گیسیختگی قیمت ها و بی توجهی مسئولان نظارتی؟ کجایند بازرسهایی که حقوق بازرسی می گیرند اما بازرسی آنها نتیجه چندانی ندارد؟ تعزیراتی ها؟ مجلسی ها؟ و…مردم چگونه باید زندگی خود را در این دوران پر اضطراب تنظیم کنند حالا یک وقت کالایی گران می شود که نهاده دارد و این نهاده از خارج وارد می شود و تابع قیمت جهانی و دلار و تحت تاثیر تحریم های ظالمانه آمریکاست یک حرفی! که البته آنهم تدبیر می شود کرد؟ از مرغ و تخم مرغ و …نمی گوئیم. تقریبا همه کالاها این وضعیت را دارد! چرا اینهمه نوسان قیمت دارد! از میوه تا سایر کالاهای اساسی مثل شیر و ماست و پنیر و روغن و … همه سیر صعودی قیمت دارند و مردم ناگزیر از کاهش مصرف و البته کمبود ویتامین های لازم برای سلامتی و! همه کالاهاهمه جا هست یعنی تاثیر پذیری از عرضه و تقاضا نیز ندارد و آب و گازوئیل و برق کشاورزی هم گران نشده است که اینهمه گرانی را کلید بزند فقط نظارت مرده و بی حرکت شده و گروههای نظارتی بی خاصیت شده اند! گرچه این پروسه گرانی و افسار گسیختگی قیمت ها چیز تازه ای نیست و در سالهای اخیر شدت داشته و مردم گرفتارش بوده اند اما امروز دیگر توقع نیست؟! حتی مدعی العموم نیز که می تواند در اینگونه موارد با قوت و قدرت وارد شود و اقتدار حکومت را نشان دهد و مردم را امیدوار کند تحرکی از خود نشان نمی دهد؟ کنترل قیمت ها یک ضرورت است امروز دیگر روزی نیست که گفته شود اتحادیه ها وارد عمل شوند آنها به تن‌هایی کافی نیست بلکه چون خود روسا و اعضا منافع دارند و رای اعضا را می خواهند ممکن است آن برخوردی که لازم است را نداشته باشند چنانچه عملا این موضوع را دیده ام و لمس کرده ام که اتحادیه های صنوف بنای ورود قاطع به موضوعات را ندارند هر چند برخی ها شعارش را می دهند؟ حتی بازرسی ۱۲۴ نیز از خاصیتی برخوردار نیست؟ معمولا دست دست می کند وزمان کشی تا شاکی از شکایتش خسته و از آن بگذرد این نیز تجربه شده و این نتیجه حاصل شده است؟ از طرفی اختیار آنچنان تاثیر گذاری نیز ندارند. باید سیره حضرت علی علیه السلام احیا و ساری و جاری شود. باید دولت و قوه قضاییه از طرفی مجلس گروههایی را با اختیار وارد عمل کنند که بدون هرگونه احتیاط بلکه فقط توجه به قانون اقدام کنند و با گرانفروشی و کم فروشی به شدت برخورد کنند، باید از مرکز تولید هر محصول اعم از کشاورزی و صنعتی نظارت وارد عمل شود تا توزیع کلی و جزیی، نباید اجازه داد کار دست واسطه های گردن کلفت زالو صفت بیفتد؟ آنها جز به منافع شخصی نمی اندیشند؟ اکثر آنها و بسیاری از تجار اصلا در این کشور زندگی نمی کنند تمام اعضای خانواده اشان مثل بعضی مسئولان! در کشوری دیگر زندگی می کنند و اینجا سود می برند؟ در آمدها را به دلار تبدیل می کنند و سرمایه ملی را به کشورهای بیگانه می فرستند. دولت باید بجنبد و این مفاسد را از ریشه بزند و دست مفسدان را قطع کند و حتی سوء استفاده کنندگان را به مردم معرفی کند. مردم خواستار توقف گرانی و تورم هستند؟ تن‌ها بسنده کردن به یک دستور و عدم پیگیری مشکلی را حل نمی کند. کار و اقدام جهادی و انقلابی لازم است که در مدت زمان گذشته عمر دولت آنگونه که باید ملموس نبوده است؟!

مظفر حاجیان