مظفر حاجیان

به گزارش پایگاه خبری ربیع، این سخنان جناب آقای همتی وزیر امور اقتصادی است که در برنامه «گفتگوی ویژه خبری» در دفاع از پرداخت وام‌های نجومی به کارکنان بانکها بیاداشت؟ حالا این وام‌ها بر اساس چه آیین نامه‌ای پرداخت شده و چند در صد از کارکنان بانکها را در بر گرفته است و چند در صد از مبالغ پرداخت شده نصیب کارکنان شد و چند در صدش را مدیر بانکها برده‌اند و به تعبیری به نام کی و به کام چه کسانی نشسته است لازم است شفاف سازی شود! خوب است معلوم شود این وام‌ها از چه ردیف و سپرده و سرمایه‌ای پرداخت شده است؟ دفاع از کارکنان کاری ارزشی و پسندیده است اما پاسخگویی به مردمی که برای یک وام بیست و چند در صدی مثلاً پنجاه صدمیلیونی با چه موانعی مواجه می‌شوند حرف دیگر است! چرا مردم برای یک وام باید مدتها بروند و بیایند و معدل آنچنانی داشته باشند اما عزیزانی که کارمند بانک هستند و الحمدلله حقوق‌های خوبی هم دارند به راحتی از وام‌های چند صد میلیونی و حتی میلیاردی برخوردار شوند؟ دفاع جناب آقای همتی نیازمند شفاف سازی است تا ابهامات بوجود آمده در اذهان عمومی بر طرف شود؟ آیا بانکها منابعی خاص برای پرداخت وام به کارکنان دارند یا از سپرده‌های کمردمی و جاری حسابها و امثال و ذالک وام به کارکنان خود پرداخت می‌کنند؟ آیا برای وام کارکنان همان تضامینی که برای یک وام پنجاه میلیونی از مردم می‌گیرند ساری و جاری است؟

کاش همه دستگاهها به سمت شفافیت گام بر می‌داشتند و نگرانی‌های مردم برطرف می‌شد؟ کاش تبعیض‌های دسبین دستگاهی برداشته می‌شد و عدالتی که همه از آن یاد می‌کنند و فریادش را می‌زنند حاکم می‌شد؟ واقعاً این عدالت است؟ حالا بماند که کارمزد این وام‌ها دو یا چهارصدی است و وامی که به مردم داده می‌شود ۲۳ در صدی تا ۲۹ در صدی و…است نیز مدت بازپردخت ها خود محل حرف و حدیث است؟

در مقام سخن و شعار همه کسانی که کار سیاسی، مدیریتی، اقتصادی و اجتماعی می‌کنند از شفافیت دم می‌زنند، همه کار و رفتارشان را شفاف می‌دانند و دیگران را توصیه به شفافیت می‌کنند اما واقعیت اینست که برخی از شفافیت می‌ترسند و نگران می‌شوند برخی نه اینکه از شفافیت در مورد خودشان سرباز می‌زنند حاضر به شفاف سازی دیگر فضاها هم نیستند شاید اگر باب شفافیت باز شد نوبت به او هم برسد و خیلی چیزها افشا و روشن شود والا مخالفت با شفاف سازی که پشتوانه امنیت کشور است مفهومی ندارد! اموری که متعلق به مردم است و در دستان افرادی قرار دارد باید شفاف باشد و بر اساس قوانین روشن اداره شود و از دادن کارنامه و اطلاعات آن به مردم نباید هراس داشت چون مردم فهیم هستند و اجرا و اقدام درست و صحیح را قدر می‌دانند و از شفافیت به آرامش می‌رسند از طرفی دشمن هم نمی‌تواند بدلیل عدم شفافیت دروغ پردازی و شایعه پراکنی کند. اینکه در روزهای اخیراً لیستی از تعداد و مقدار وام‌های پرداخت شده به کارکنان محترم بانکها منتشر شده است به نوعی شفاف سازی است مگر اینکه لیست خلاف واقع باشد که مسئولان مربوطه باید در راستای شفافیت لیست درست را منتشر کنند و از اذهان مردم ابهام زدایی نمایند. مقام معظم رهبری در اهمیت شفافیت فرموده‌اند: شفافیت معنایش این است که مسئول در جمهوری اسلامی عملکرد خودش را به طور واضح در اختیار مردم قرار بدهد؛ این معنای شفافیت است، باید هم بکنند. ۱۳۸۸/۰۹/۲۶ در این فرمایش به صراحت فرموده‌اند مسئولان باید عملکردشان را در اختیار مردم بگذارند.

آیا در مسائل مالی و اقتصادی بدلیل نبود شفافیت، کم فساد داشته‌ایم؟ در جمله‌ای دیگر فرمودند: مقررات را بایستی شفاف کرد که جای توجیه و تبدیل و تعبیر و تأویل نباشد. راههای تقلب بسته بشود، جلوی کسانی که اهل سوءاستفاده از ظواهر قوانین هستند، گرفته شود. ۱۳۸۵/۱۱/۳۰ حالا خوب است اگر وام کارکنان بانک‌ها مطابق قانون و است قانون مصب منتشر و در اختیار افکار عمومی قرار گیرد؟ گذشته حکایت از این دارد که تسهیلات بدون سود شامل حال عده معدودی آنهم نه یکبار بلکه چندین بار شده آیا برخی کارکنان بعضی نهاد و دستگاهها از برخی دیگر سرآمدند که باید از این تسهیلات استفاده کنند و اعظم کارکنان سایر نهادها محروم باشند و مردم عادی هم که بکلی نباید به چنین وام‌هایی دست پیدا کنند! این شفافیتی که رهبری می‌فرمایند برای پیشگیری از مسائلی از این جمله‌اند. عدم شفافیت باعث مفاسدی می‌شود که جامعه را جریحه دار می‌کند و نگرانی عمومی بوجود می‌آورد تعیین تکلیف امور و شفاف سازی سلامت را در جامعه نهادینه می‌کند و امید مردم را به آینده‌ای روشن مضاعف می‌نماید. اقدام جدی و قاطع در جهت شفاف سازی امور انتظار همه مردم است و نیاز امروز، دولت چهاردهم در همین روزهای اول کارش قدمی اساسی بردارد و کار را از همینجا شروع کند!

این حرکت می‌تواند آینده روشن‌تری را ترسیم و رقم بزند. اگر کارها و رفتارها و اختیارات شفاف سازی شود مفاسدی چون، اختلاس • اخاذی • رشوه • بازار سیاه • فرار مالیاتی • تبانی • احتکار • خویشاوندسالاری • کاغذبازی • زمین‌خواری • رانت‌خواری • تقلب • پول‌شویی وهر گونه سوء استفاده احتمالی … از جامعه و ارکان مختلف کشور رخت بر می‌بندد و در بازگشت سرمایه اجتماعی نقش مهمی خواهد داشت. چراکه لازمه بازگشت سرمایه اجتماعی ایجاد شفافیت مالی در کشور است و شفافیت‌ها نیاز مند قوانین کارآمد و محکم و بازدارنده خواهد بود. در صورتی‌که اگردر بدنه ادارات و نهادها، حتی دستگاههای نظارتی شفافیت مالی وجود نداشته باشد مفاسدی رخ دهد که به طور قطع باعث نگرانی جامعه و از دست دادن سرمایه اجتماعی خواهد شد. بالطبع اگر شفافیت مالی در کشور وجود داشته باشد امکان ندارد که عده‌ای یک شبه میلیاردر شوند و عده‌ای به نان شب خود محتاج باشند. اگر سیستم شفاف باشد امکان رانت خواری و سایر مفاسد وجود نخواهد داشت. باید به شفافیت آری گفت؟

مظفر حاجیان