به گزارش پایگاه خبری ربیع، به نقل از خبرگزاری تسنیم، چند ساعت پس از اینکه پارلمان عراق نتوانست در دومین جلسه خود در روز سه‌شنبه هفته‌گذشته، رئیس پارلمان و دو معاونش را به دلیل اختلافات پیرامون تعیین فراکسیون اکثریت تعیین کند، کمی آن سوتر در جنوبی‌ترین استان عراق، دور جدیدی از اعتراضات خیابانی در نقاط مختلف بصره به راه افتاد. این اعتراضات که از نزدیک به دو ماه پیش در اعتراض به فساد، بیکاری و ناکارآمدی دولت حیدرالعبادی و همچنین مشکلات تامین آب شرب آغاز شده بود، هفته گذشته پس از استفاده نیروهای امنیتی از گلوله‌های جنگی برای متفرق کردن تظاهرات‌کنندگان، تبدیل به آشوب‌های خیابانی شد. عصر سه‌شنبه و یک روز پس از مرگ یکی از اعتراض‌کنندگان به وسیله شوکر برقی نیروهای امنیتی، تظاهرات گسترده‌ای برگزار شد. در جریان این تظاهرات، پنج نفر از تظاهرات‌کنندگان عراقی در درگیری با نیروهای امنیتی کشته و ۱۱ نفر زخمی شدند به آتش کشیده شدن چندین ساختمان دولتی و بستن موقت چند جاده اصلی و فرعی از جمله جاده بصره – العماره (استان میسان) از جمله اتفاقات بصره در جریان اعتراضات روز چهارشنبه گزارش شده است. در جریان این اعتراضات دو عراقی کشته و ۲۵ نفر زخمی شدند. روز پنجشنبه اما اعتراضات خیابانی در بصره شدیدتر برگزار شد تا این شهر پرآشوب‌ترین ایام در دو ماه گذشته را شاهد باشد.

به گزارش منابع خبری، از صبح پنجشنبه معترضان در میدان التحریر بصره تجمع کرده‌اند و شهر تا عصر به صورت پراکنده شاهد شعار دادن‌ها و درگیری‌های جسته و گریخته بود. اما شب‌هنگام و با غروب آفتاب، ناآرامی‌ها و درگیری‌های شدید نیز آغاز شد. به گزارش «فارس» به نقل از منابع خبری، بیش از ۱۰ مقر دولتی و حزبی در این استان به آتش کشیده شد. ساختمان سازمان بدر، مجلس اعلای اسلامی عراق، حزب الدعوه، جنبش النجباء، حزب الفضیله، عصائب اهل الحق، رادیو النخیل، شبکه العراقیه و یکی از ساختمان‌های استانداری در آتش سوختند. گفته می‌شود برخی معترضان هم تلاش کرده‌اند به ساختمان کنسولگری ایران حمله کنند. همچنین این افراد قصد داشتند بیمارستان «ابی‌الخصیب» را نیز آتش بزنند که با ممانعت نیروهای امنیتی مواجه شدند. از سوی دیگر نیروهای امنیتی نیز با متشنج شدن اوضاع، در ساعت ۲۳ به وقت محلی بار دیگر در تمامی استان بصره، قوانین منع آمد و شد را اجرا کردند. بر اساس آنچه منابع عراقی منتشر کرده‌اند در جریان درگیری‌های هفته گذشته عراق ۹ نفر کشته و بیش از ۱۰۰ نفر زخمی شدند که از این تعداد بیش از ۱۱ زخمی از نیروهای امنیتی عراق بودند. وسعت اعتراضات مردمی در بصره باعث شد پارلمان عراق که هفته گذشته دو جلسه ناکام برای انتخاب رئیس مجلس و فراکسیون اکثریت داشت، اعلام کند روز شنبه برای بررسی بحران در بصره تشکیل جلسه خواهد داد. صبح دیروز دفتر «حیدر العبادی» در صفحه فیس‌بوک خود به نقل از وی از کسانی که در کنار نیروهای امنیتی مانع از آشوب بیشتر شدند، تشکر کرد. به گفته‌ دفتر العبادی برخی جوانان در حال تمیز کردن شهر هستند.

دلجویی آیت‌الله سیستانی از خانواده قربانیان اعتراضات

آیت‌الله سیستانی، مرجعیت عالی دینی عراق نیز که هفته گذشته و پیش از تبدیل شدن اعتراضات به آشوب، احمد الصافی را به‌عنوان نماینده خود برای حل بحران آب به بصره اعزام کرده بود، از وی خواست تا با خانواده‌های قربانیان تظاهرات در استان بصره ملاقات کند.

یک منبع در دفتر نماینده مرجعیت عالی دینی در عراق به شبکه تلویزیونی «السومریه نیوز» گفت: «الصافی تسلیت آیت‌الله سیستانی و همبستگی وی با قربانیان تظاهرات اهالی بزرگوار بصره را به آنها رساند.» از سوی دیگر اما عبدالمهدی الکربلائی، نماینده آیت‌الله سیستانی در خطبه‌های نمازجمعه کربلا از عملکرد دولت العبادی انتقاد کرد و گفت:«ما بارها خواهان حل مشکلات در بصره بوده‌ایم اما کسی به حرف ما گوش نداد. رهبران سیاسی در نزاع به سر می‌برند و عملکرد نادرست برخی مسئولان ارشد موجب گسترش فساد شده است.» وی گفت: «مردم دیگر نمی‌توانند در قبال بی‌توجهی مسئولان صبر کنند. دلیل مشکل آب در بصره کوتاهی مسئولان است.»

سوءاستفاده سیاسی از اعتراضات مردمی

هر چند تظاهرات مردمی در بصره یعنی نفت‌خیزترین استان عراق در واکنش به ناکارآمدی‌های دولت العبادی در تامین آب شرب که منجر به بستری شدن چند هزار نفر در بیمارستان شد، چند ماهی است جریان دارد، اما با به آشوب کشیده شدن این اعتراضات، برخی جریان‌های سیاسی نیز به دنبال بهره‌برداری سیاسی از اعتراضات مردمی افتادند. حمله به مقر احزاب و گروه‌های مقاومت و در عین حال شلیک چند خمپاره به منطقه الخضراء بغداد که عمدتا ساختمان‌های دولتی و سفارتخانه‌ها در آن قرار دارد، حکایت از نقش‌آفرینی برخی گروه‌های سیاسی در وسعت دادن به این اعتراضات داشت. یکی از نمونه‌های واضح این اتفاق، حمله معترضان تنها به دفاتر گروه‌های مقاومت و همسو با ایران یعنی بدر، کتائب، نجبا و… در بصره و عدم تعرض به مقر دیگر احزاب و گروه‌های سیاسی در این شهر است. در عراق برخی گروه‌های سیاسی به جای مذاکره و راهکارهای سیاسی برای رسیدن به مطالبات‌شان، از تنش و اقدامات خشونت‌آمیز استفاده می‌کنند. نکته جالب‌تر اینکه آتش زدن ساختمان احزاب مقاومت در حالی است که نخست‌وزیر کنونی و همچنین استاندار بصره که مسئول چنین وضعی هستند، جریان رقیب احزاب مقاومت به شمار می‌روند.

بر همین اساس، چنانچه قصور یا تقصیری در امر معیشت مردم بصره صورت گرفته باشد، این تقصیر متوجه عملکرد نخست‌وزیر و جریان وابسته به وی است نه گروه‌های رقیب. گروه‌های حشد الشعبی نیز در بیانیه‌ای به موضوع آتش زدن دفاتر احزاب مقاومت اشاره کرده‌اند. در این بیانیه آمده: «آتش زدن مراکز الحشد الشعبی و گروه‌های مقاومت در بصره، تلاشی برای شعله‌ور کردن آتش فتنه و انتقام از الحشد است که سناریوی داعشی آمریکا و عربستان در عراق را ناکام گذاشته است.»

برخی تحلیلگران مسائل عراق بر این باورند که بین اتفاقات رخ داده در بصره و همچنین بن‌بست سیاسی حاصل از عدم انتخاب نخست‌وزیر و موکول شدن جلسه پارلمان به ۲۴ شهریور، یک ارتباط مشکوک وجود دارد. آنان بحران بصره را بازتاب درگیری سیاسی بر سر قدرت در عراق می‌دانند. این موضوع در رسانه‌های عربی نیز بازتاب داشته است. به نوشته‌ روزنامه «العرب»، بعضی از طرفداران العبادی، ائتلاف فتح را متهم می‌کنند که در اعتراض‌های اخیر بصره دست دارند تا برای نخست‌وزیری مجدد العبادی که مورد حمایت ضمنی آمریکاست، ایجاد چالش کنند. در مقابل نیز ائتلاف فتح و طرفداران نوری المالکی و هادی العامری، کشورهای عربی در خلیج فارس را متهم می‌کنند که با دامن زدن به اعتراض‌های بصره، در حال ایجاد شرایطی هستند تا نخست‌وزیر فعلی بتواند حالت فوق‌العاده اعلام کند و بتواند برای مدت بیشتری در قدرت بماند. در کنار نگاه‌هایی که حملات در بصره را به گروه موسوم به فراکسیون عبادی و حمله به منطقه خضرا را به گروه مالکی– عامری منتسب می‌کنند، برخی تحلیلگران مسائل عراق معتقدند این اقدامات متوجه جریان سومی است که در قالب تعقیب پروژه فتنه‌گری ضمن سوءاستفاده از اوضاع ناآرام کنونی، می‌کوشند با ریختن بنزین نارضایتی برخشم معیشتی مردم عراق از آب گل‌آلود کنونی ماهی بی‌ثباتی در عراق را صید کنند و در نتیجه از مردم انتقام شرکت در انتخابات و رای دادن به گروه‌های غیرمنطبق با امیال‌شان را بگیرند. در همین راستا، پایگاه خبری «نهرین‌نت»، به هویت کسانی که به مراکز الحشد الشعبی حمله کرده‌اند، اشاره کرده و آنها را نفوذی‌های (حزب منحله) بعث و عناصر فرقه «یمانی» (احمد الحسن الیمانی که مدعی جانشینی امام زمان -عج- است) و پیروان «محمود صرخی» (روحانی فراری که خود را مرجع دینی می‌داند و مسئول ناآرامی‌ها در کربلا در سال ۱۳۹۳ همزمان با حمله داعش به شمال عراق است) دانسته است.