به گزارش پایگاه خبری ربیع، بیستم ماه صفر، چهل روز پس از شهادت امام حسین (ع) و یاران با وفای آن حضرت، در تاریخ به “اربعین” حسینی مشهور شده است.اما اربعین، فقط روزی از روزهای سال نیست، بلکه آیینه ای است دربرابر چشمان میلیون ها انسان متعهد که در آن تصویری از نهضت و قیام خونین محرّم نقش می بندد. اربعین، روز باشکوهی است که از خون حسین(ع)، حیات گرفت و نقطه آغاز تبلیغ آرمان کربلا از طریق اشک شد؛ چرا که در این روز، نخستین مجلس عزاداری برای اباعبدبالله(ع) و تبلیغ آرمان آن حضرت در کنار تربتش برپا شد.
گرامی داشت اربعین، تعظیم شعایر دینی و رمز پویایی همیشگی نهضت پربار حسینی و اعلام پای بندی به مکتب سرخ عاشوراست. اگر پیشوایان معصوم ما به برگزاری مراسم عزاداری، نوحه خوانی و مرثیه سرایی تأکید بسیار داشته اند و اگر برای گریاندن و گریستن، زیارت کردن و نماز خواندن بر تربت امام حسین(ع) ثواب و فضیلت های فراوانی بیان کرده اند، و اگر امامان و بزرگان دین روز اربعین را برای زیارت مرقد مطهر امام شهیدان با پای پیاده انتخاب می کردند به دلیل همین آثار بالنده معنوی و عاطفی است که در روح مسلمانان آزاده بر جای می گذارد.
«اربعین» یکی از نقاط عطف تاریخ اسلام است که در طول۱۴۰۰ و اندی سال گذشته نماد عشق و ارادت عملی شیعه به امام مظلومش بوده و به جرئت می‌توان گفت اهتمام شیعیان به پیاده‌روی اربعین رمز ماندگاری عاشورا در طول اعصار و قرون بوده است.
اگرچه با وجود محدودیت‌ها و ممنوعیت‌هایی که حکام جور برای حرکت دلدادگان کوی حسینی ایجاد می‌کردند، اما همت و غیرت دینی شیعیان هیچ‌گاه نگذاشت تا شعله این چراغ رو به خاموشی بگذارد، اما در سالهای اخیر و با فراهم شدن فضا، پیاده‌روی اربعین به یک حماسه بزرگ و تابلویی عظیم از عشق و ارادت مسلمانان و دلباختگان عزت و شرف به راه سرخ حسینی تبدیل شده است.
اربعین در کنار عشق و شور و دلدادگی کارکردهای دیگری در حوزه‌های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی دارد که شناخت و ژرف‌اندیشی درباره کارکردهای آن اهمیت فراوانی دارد.نگاهی به کارکردهای سیاسی اربعین به امید تکرار پرشورتر آن در سالهای آینده خالی از لطف نیست چنانچه امسال تصویر غیر قابل باوری را از تجع بزرگ اربعین در حال نمایش و اجرا هست و مردم عالم بویژه نزدیک به چهار میلیون ایرانی با حضور در این حماسه بزرگ و معجزه آسا، برگ نورانی دیگری را به ثبت می رسانند جریانی که میزبانانش با جان و دل و ایثار گرانه از میهمانان حسینی پذیرایی می کنند و جهانیان را همچنان از اینهمه ارادت حسینی و مهر و محبت مسلمانان و شیعیان به یکدیگر انگشت به دهان نموده است! اما کارکردهای این پیاده روی بی نظیر جهان:
اول اینکه، اجتماع بزرگ و منحصر به فرد اربعین نماد وحدت جهان اسلام است. پیاده‌روی اربعین از آن دسته آیین‌های مذهبی و دینی است که با توجه به ماهیت قیام عاشورا ظرفیت بالایی برای بسترسازی تحقق امت واحده دارد که بسیاری از موحدان دیگر را نیز در خود جای می دهد؟
دوم جنبه اقتدارآفرینی اربعین است که در وضعیت کنونی و با توجه به گسترش گروه‌های انحرافی و توطئه های پی در پی دشمنان اسلام، بسیج سیاسی عبادی اربعین نمادی از قدرت سیاسی شیعه را به منصه ظهور در می‌آورد. حضور بی مانند شیعیان از قومیت‌ها و ملیت‌های مختلف و از اقصا نقاط جهان در اربعین نشان می‌دهد، مکتب حسینی، قابلیت و قدرت بسیاری برای بسیج کردن ملت‌ها دارد.
نکته سوم پاسداشت عملی و تلاش برای زنده نگه داشتن یاد و نام سیدالشهداء به منزله نماد ظلم‌ستیزی و آزادی‌خواهی است و از این رو اربعین مبدأ حرکت ماندگار برای تبلیغ و ترویج فرهنگ حسینی بوده، هست و خواهد بود.
چهارمین نکته توجه به جریان‌سازی است. اجتماع عظیم اربعین مانند رودخانه‌ای پرخروش و جوشان نگاه‌ها و احساس‌های عاشورایی را به هم نزدیک و به یکدیگر ضمیمه می‌کند و از دل آن هم‌هدفی و اشتراکات روحی، اخلاقی و اعتقادی پدید می‌آید که می‌تواند جریان‌ساز باشد چنانچه در سالهای گذشته در فرازهای زیادی این جریان سازی را در جاهای مختلف از جمله عراق و سوریه و یمن و…شاهد بودیم.
پنجمین مسئله نمادسازی است. عاشورا مضامین بلندی دارد که قابلیت بازنمایی و نمادسازی دارند. حضور سلایق و باورهای مختلف تحت پرچم شیعه در اربعین این فرصت را ایجاد می‌کند تا با الگوسازی از فرهنگ عاشورا برای شرایط امروز ملت‌ها مدل حرکتی متناسب طراحی و عملیاتی شود.
البته عاشورا همچون اقیانوس بیکرانی است که در همه عرصه‌ها می‌تواند حرکت‌آفرین، اثربخش و ثمربخش باشد و اربعین خود به تنهایی یک رسانه است؛ چرا که از چهلم آن واقعه بزرگ تا به امروز، پیام‌رسان عاشورا و کربلاست. همانطور که رهبر فرزانه انقلاب فرمودند: «اهمیت اربعینِ اول این بود که رسانه پرقدرت عاشوراست. از روز عاشورا تا روز اربعین‌ـ بنا بر یک روایت روزی است که اهل‌بیت برگشتند به کربلا‌ـ این چهل روز، چهل روزِ فرمانروایی منطق حق در میان دنیای ظلمانی حاکمیت بنی‌امیه و سفیانی‌ها بود. رسانه حقیقی [یعنی] فریاد زینب کبری، فریاد حضرت سجاد؛ در کجا؟ در کوفه، در شام، در آنجایی که ظلمات محض بود؛ اینها بزرگترین رسانه بود. همین‌ها بود که عاشورا را نگه داشت، همین‌ها بود که عاشورا را به امروز رساند.»
مظفر حاجیان