به گزارش پایگاه خبری ربیع، اختلالات خلقی از جمله اختلالات فرا گیری است که میتوانند فرد را ناتوان و درمانده کنند و امکان ادامه کارها و فعالیتهای روزمره را برایش غیر ممکن سازند. افسردگی و شیدایی مجموعهای از نشانههای مختلفی را دربر میگیرد که میتواند بیمار را دچار آشفتگی اندیشه و هیجان، تغییر رفتار و بیماریهای جسمانی کند. آنچه اغلب به عنوان افسردگی میشناسیم تحت عنوان بزرگتری به نام مشکلات خلقی یا بیماریهای عاطفی قرار میگیرد که ویژگی عمده آنها تغییرات غیر طبیعی در احساسات هیجانات فرد است. دو نوع مهم اختلالات خلقی که لازم است در نوجوانان مراقب آنها باشیم افسردگی اساسی و اختلال دوقطبی هستند.
اختلال دوقطبی: گاهی افسردگی، با حالت روانی دیگری که به آن در اصطلاح شیدایی گفته میشود همراه میگردد، به طوری که چرخش و تغییر از حالت افسردگی به حالت سرخوشی و تغییر از حالت افسردگی به حالت سرخوشی غیرطبیعی همراه با عصبانیت شدید و میل به آسیب زدن به دیگران، کاملاًواضح است. این نوجوانان رفتارهایی چون حماقت، بی فکری، بی قراری، حس بزرگ منشی، نیاز کمتر به خواب، تند حرف زدن، رفتار پرخاشگرانه یا ناخوشایند، لذت جویی بدون در نظر گرفتن پیامدهای آن را نشان میدهند. ممکن است خود آنها داشتن هر گونه مشکل را انکار کنند، در حالی که پُر واضح است که مشکل جدی وجود دارد. آنها ممکن است درگیر رفتارهای پرخطر نامناسب همچون مصرف مواد، الکل یا رفتارهای جنسی شوند. معمولاً تشخیص و شناسایی اختلال دو قطبی در نوجوانان کار دشواری است و ممکن است با تغییرات رشدی و دیگر اختلالات مرتبط همچون اختلال نقص توجه/ بیش فعالی اشتباه گرفته شود. اغلب افراد سالم نیز دچار نوسان خلق و خو (و تغییر احساس غم و شادی) میشوند. اما در افرادی که دچار اختلال دو قطبی هستند این نوسان بسیار شدید است و بین دورههای پرانرژی و سرخوشی (شیدایی) و دورههای غم و اندوه و ناامیدی و بی علاقگی نسبت به فعالیتهای مختلف (افسردگی) تناوب زیادی وجود دارد. این نوسان شدید معمولاً باعث مختل شدن عملکرد نوجوان در مدرسه میشود و بر روابط او با افراد خانواده و دوستان تأثیر میگذارد. این نوجوانان ممکن است رفتارهای به سرعت تغییر یابنده و غیرقابل پیش بینی از خود بروز دهند. ممکن است در یک لحظه پرخاشگر و ناگهان بعد از آن درون گرا و کم حرف باشند.
نشانههای شایع اختلال دوقطبی در نوجوانی:
۱- چرخش خلق از افسردگی به شیدایی با فراوانی و سرعت
۲- انجام رفتارهای پرخطری چون مصرف مواد، فرار از منزل و یا رفتارهای جنسی نامتناسب با سن
۳- انرژی زیاد در خلق بالا
۴- نیاز کمتر به خواب
۵- بیقراری
۶- احساس بزر گبینی و آسیبناپذیری
۷- تند حرف زدن
۸- رفتار پرخاشگرانه
۹- لذت جویی بدون توجه به پیامدهای آن
۱۰- آرزوها و برنام ههای غیرمنطقی و جاهطلبانه برای آینده داشتن
پدر و مادرها و دیگران معمولاً رفتارهای غیرقابل پیشبینی نوجوانان را به عنوان بخشی از طبیعت این دوران قلمداد میکنند و در نتیجه، کمتر احتمال دارد که این گونه مشکلهای هیجانی را تشخیص دهند. به طور کلی عدم درمان مناسب و مؤثر اختلالات خلقی در این دوره احتمالاً مشکلات فراوانی در روند تحصیل، روابط با دیگران و حتی بروز رفتارهای پرخطری چون خودکشی به همراه دارد. علاوه بر این، در بیشتر مواقع در بزرگسالی تبدیل به افسردگیهای شدید، وسواس، اضطراب بیش از حد و احساس درماندگی و ناامیدی میگردد. مطمئناً برای شما به عنوان والدین که شناخت دقیقی از مشکلات روا نشناختی و رو شهای درمان ندارید، بسیار سخت است که به تنهایی از پس مشکلات فراوانی که افسردگی و اختلال دو قطبی برای فرزندتان به همراه دارد برآیید و ممکن است در اثر ناآ گاهی موجب وخیمتر شدن وضعیت فرزندتان شوید. از دیگر سو کمک گرفتن از یک متخصص میتواند مشکلات را در مدت کوتاهتری حل کند و میتوانید با کمک درمانگر احتمال بروز مجدد مشکل در فرزندتان را تا حد زیادی کاهش دهید. تحقیقات بسیاری نشان داده است در صورت وجود اختلال دوقطبی در نوجوانی، با یک سال مصرف دارو میتوان نشانهها را تا حد زیادی کنترل کرد و به مرور دارو را قطع نمود.
گردآورنده: کارشناسان مرکز مشاوره آرامش (معاونت اجتماعی فرماندهی انتظامی استان کردستان)