به گزارش پایگاه خبری ربیع،  ساخت احجام تزیینی و کاربردی، با استفاده از انواع فلز را احجام فلزی سنتی گویند. احجام فلزی سنتی، یکی از رشته های صنایع دستی فلزی به شمار می رود که در آن هنرمند از فلز سرد و سخت، آثار زیبایی خلق می نماید. طرح های احجام فلزی، در ایران و اروپا کاملا متفاوت می باشد. ساخت احجام فلزی سنتی در استانهای اصفهان، تهران و چهارمحال و بختیاری رایج می باشد.

احجام فلزی سنتی

ساخت احجام تزیینی و کاربردی، با استفاده از انواع فلز را احجام فلزی سنتی گویند. احجام فلزی سنتی، یکی از رشته های صنایع دستی فلزی به شمار می رود که در آن هنرمند از فلز سرد و سخت، آثار زیبایی خلق می نماید. طرح های احجام فلزی، در ایران و اروپا کاملا متفاوت می باشد. ساخت احجام فلزی سنتی در استانهای اصفهان، تهران و چهارمحال و بختیاری رایج می باشد.

هنر احجام فلزی چیست؟

هر نوع کارى که در نهایت به ساخته شدن یک حجم واقعى یا سه بعدحجمى که داراى جسم بوده و فضایى را اشغال نماید، حجم سازى نامیده مى شود. عمل حجم سازى ممکن است براى ساخته شدن اشیاء کاربردى و ملزومات زندگى به کار رود که در آن صورت به حرفه هاى مشخصى با نامهاى گوناگونی مانند ریخته گرى، معمارى، ماکت سازى، مجسمه سازى، نجارى، تراشکارى و…  مى انجامد. در حجم سازى هنرى تکیه بر نیروهاى تخیل، تفکر، خلاقیت و مانند آنها بیشتر از تمام دیگر انواع حجم سازى است و هنرمند مجسمه ساز بیش از آن که به ماده، سازنده و نحوه ساخت فکر کند به اندیشه و تفکر مى پردازد. این توجه به خلاقیت و ذهنیت سازنده یک اثر تا حدى پیش رفته که آنتونى گورملى، مجسمه ساز معاصر انگلیسی مجسمه را هوش فیزیکی می نامد. ساخت احجام فلزی با روشهای مختلف چکش کاری، خم کاری، ریخته گری صورت می گیرد. این هنر-صنعت از زمانهای قدیم در ایران رواج داشته است که با روشهای مختلف بر روی آن تزیینات دلخواهشان را پیاده می کردند. در گذشته برای ساخت ظروف فلزی، ابزارآلات جنگ، هر نوع اتصالات روی درها و … از این تکنیکها استفاده می کردند. اما امروزه از روش خم کاری و چکش کاری بیشتر برای ساخت ظروف و علامت سازی استفاده می شود.

اصالت و تاریخ احجام فلزی

آثار حجمی فلزی دوران اولیه اسلامی ایران طی زمامداری حکومت‌های طاهریان، صفاریان، سامانیان، آل بویه و همچنین غزنویان مورد بررسی قرار می گیرد که با توجه به فرهنگ ساسانی و اسلامی، بتدریج درهم آمیخته و شکل گرفته و در دوره سلجوقیان نمودی مشخص یافته است. رواج اشکال و احجام متنوع آثار هنری خصوصا در برخی صنایع دستی و همچنین احیا از تکنیک‌های صنعتی و هنری دوران گذشته، به صورتی نو همواره با پالایش و دگرگونی‌هایش سامان یافته و با هیاتی اسلامی در این دوران مشاهده می گردد.

صنایع دستی فلزی

صنایع دستی فلزی به تولیداتی گفته می شود که با استفاده از ابزار های مختلف فلزی و دستی به ایجاد فرم و نقوش سنتی بر روی انواع فلزاتی مانند : آهن، فولاد، برنج، طلا، نقره، مس، برنز و … پرداخته می گردد. این هنر شامل رشته های زیر می باشد : احجام فلزی سنتی، قلمزنی، افزار فلزی، کوفته گری، جُنده کاری، گرگور بافی، چاقو سازی، مسگری، چلنگری، مشبک فلز، حکاکی روی فلز، ملیله سازی، دواتگری، مینای خانه بندی، زمودگری، مینای مرصع، ضریح سازی، مینای نقاشی، علامت سازی، ورشوسازی، قفل سازی، طلاکوبی روی فولاد و زیورآلات سنتی.

تاریخچه مجسمه سازی

مجسمه سازی تراشیدن و شکل دادن ماده اولیه ای است که می تواند طیف وسیعی از مواد را شامل شود. از این رو می توان پیکرتراشی را نامی مناسب برای مجسمه سازی در نظر گرفت. شواهدی از تراشیدن و فرم دادن اشیاء از دوران غارنشینی به دست آمده که قدمت این هنر را نشان می دهد. در واقع مجسمه سازی و پیکرتراشی سالها پیش از تمدن بشری وجود داشته است. عمده مواد مصرفی در ساخت مجسمه و اشیاء سه بعدی در دوران قدیم، سنگ یا چوب بوده است.

مجسمه سازی در عصر بیزانس

دوران بیزانس را می توان دوران شکوفایی این هنر اصیل دانست. در آن زمان مجسمه سازان و پیکرتراشان ماهر، برای خلق آثار هنری در کلیسا برگزیده می شدند. اکثر این تندیس ها متعلق به پیکره حضرت مریم، عیسی مسیح و حواریون می باشند.

مجسمه سازی در دوره بعد از قرون وسطی

سبک رنسانس و باروک از مشهورترین سبکهای مجسمه سازی در اواخر قرون وسطی است که خاستگاه آن اروپا می باشد. آثار هنری نیکولو پیزانو نمونه ای بی بدیل از دوران رنسانس است که هنوز استوار و پابرجاست.

مجسمه سازی در قرن نوزدهم

اعتراض به خلق پیکره های سبک روکوکو در این زمان، موجب احیا سبک کلاسیک شد. در واقع با انقلاب کبیر فرانسه، سبک روکوکو برای همیشه از بین رفت تا جایی که هنرمندان این سبک نیز مورد بی مهری قرار گرفتند. هنرمند معروف ژاک لوئى دیوید از پیشروان سبک کلاسیک در فرانسه و جان فلاکسمان از مجسمه سازان کلاسیک در انگلستان می باشد.

مجسمه سازی در عصر حاضر

مجسمه سازی در عصر حاضر بعلت پیشرفت علم و تکنولوژی و پدیدار شدن جوامع صنعتی دگرگونی زیادی پیدا کرد و از یک هنر صرف و تفننی به صنعتی عجین شده با سایر رشته ها مثل دکوراسیون و معماری در آمد. کوبیسم در مجسمه سازی نمونه ایی بی پروا از مجسمه سازی در این دوران است. الکساندر آرچی پنکو، لیپ شیتس، رایموند دوچام، هانری لورن از هنرمندان سبک کوبیسم در مجسمه سازی می باشند.

مجسمه سازی مدرن در قرن بیستم

مجسمه سازی هنری قدیمی است که ریشه در سنت دارد. وجود مجسمه های قدیمی از قرنها پیش گواهی بر این مدعاست. در روم باستان و مصر قدیم مجسمه هایی ساخته می شد که از نظر سیاسی و مذهبی دارای ارزش بودند. در کاوش های باستان شناسی ایران نیز مجسمه هایی به دست آمده که مربوط به دوران باستان بوده است. ایرانیان از مجسمه ها برای تزیین و یا به پاس احترام و بزرگداشت به برخی مشاهیر استفاده می کردند. این روزها و در قرن حاضر مجسمه سازی دیگر بعد مذهبی نداشته و تقریبا در هیچ مکانی به عنوان تقدس استفاده نمی شود. ساخت مجسمه در ابعاد بزرگ تر و نصب در میادین نیز در قرن حاضر وجود داشته و اغلب میادین اصلی شهرها با مجسمه های تاریخی و مشاهیر مزین شده است. آنچه در قرن بیستم نمود تازه ای دارد مجسمه سازی مدرن و به سبک و سیاق تازه ای است که پیش از این رواج نداشته است. در شیوه نوین مجسمه سازی، توجه از روی اندام انسانی به سوی خلاقیت های ذهنی تغییر مسیر داد. آرزوها، هیجانات، احساسات و رویاها در مجسمه سازی راه یافته و کارهای ذهنی بیشتری دیده شد. دیگر سنگ و چوب، تنها مواد اولیه مجسمه سازی نیست و از هر نوع مواد اولیه ای می توان در مجسمه سازی استفاده کرد. پلاستیک، فولاد، ضایعات، کروم، خمیرهای کاغذی و بسیاری مواد دیگر به تنهایی و یا به صورت ترکیبی در مجسمه سازی مدرن و امروزی استفاده می شود. تراشیدن، حکاکی و کنده کاری در قرن بیستم جای خود را به فضاسازی با اشیا داده است.

الهام اولیه مجسمه سازی مدرن

هنرمندان دوران رنسانس از آثار هنری هنرمندان پیش از خود در سبک کلاسیک الهام گرفته اند و مجسمه های روم باستان و امپراطوری یونان تاثیر خود را در طرح های دوره رنسانس بر جای گذاشته است. قرن بیستم با هنرمندانی عجین شد که تمایل به شیوه ای مدرن در خلق آثار هنری داشتند. الهام اولیه مجسمه سازی مدرن، آثار بومی اقیانوسیه و افریقایی است که از بهترین آثار هنری نیز محسوب می شوند.

انتهای پیام/