به گزارش پایگاه خبری ربیع، به نقل از  فارس از البرز، آتش بازی در شب چهارشنبه سوری در زمان ناصرالدین شاه توسط فرانسوی ها در ایران رواج پیدا کرد. ابتدا این نمایش تنها جهت سرگرمی شاه اجرا می شد و پس از صدور دستور نمایش در میدان توپ خانه، مردم نیز نظاره گر آتش بازی ها بودند و رفته رفته این نمایش به یک آیین سنتی مبدل گشت.

چهارشنبه سوری طلایه دار نوروز است به معنای چهارشنبه ای پر از شادی و سرور؛ اما در کتاب ها و سندهای تاریخی به آن پرداخته نشده و این مراسم تنها از گذشته در ایران باستان به یادگار مانده، که آمیزه ای از رسوم متفاوت است.

برخی دیگر معتقدند که سوری به معنای سرخ است به همین دلیل زمان غروب آفتاب شب چهارشنبه آخر سال، خانواده ها در فضایی خارج از منزل یا پشت بام، بوته های خار را آتش می زدند و با پریدن از روی آن، ناراحتی ها و بیماری های سال را به آتش سپرده و با خواندن ” زردی من از تو، سرخی تو از من ” بر شادی خود می افزودند و بر این باور بودند که سال نو را با شادی و سرور خاصی آغاز می کنند.

پس از پایان مراسم، اعضای فامیل مقداری از دانه های نباتی با قیمانده از ذخیره زمستان مانند: تخمه های هندوانه، خربزه و کدو، پسته، فندق، بادام، نخود، گندم و شاهدانه را روی آتش بو داده و می خوردند و زیر کرسی های گرم، شبی دلنشین و خاطره انگیز را برای خود و اهل خانه رقم می زدند.

مراسم قاشق زنی نیز یکی دیگر از رسوم این شب بوده و در آن، دختران و پسران جوان، با سر کردن چادر و پوشاندن صورت، به درب منازل همسایگان خود رفته و با قاشقی به پشت کاسه می زدند و با شنیدن این صدا، صاحبخانه کاسه های آنان را از آجیل چهارشنبه سوری و تنقلات پر می کرد اما سال های اخیر، این آداب و رسوم جالب و شیرین به دست فراموشی سپرده شده و جای خود را به بازی های خطرناک امروزی داده است.

شادی دیرینه چهارشنبه سوری، این روزها به جایی رسیده که کودکان، نوجوانان و جوانان از قبل تدارک مواد خطرناکی همچون سیگارت، دینامیت، ترقه و انواع مواد منفجره و محترقه دست ساز را دیده و به استقبال خطر می روند.

خانم جوانی که نوزادش را در آغوش گرفته بود در این رابطه می گوید: سه سال پیش که باردار بودم، هنگام رد شدن از خیابان با انفجار شدیدی که پیش روی من اتفاق افتاد، روانه بیمارستان شدم و این وحشت و هراس منجر به سقط جنین شد.

محدثه، قربانی دیگری بود که یکی از چشمانش تخلیه شده بود، پدرش در گفت و گو با خبرنگار ما اظهار داشت: دخترم چهار ساله بود که با همسایگان مشغول آتش بازی و شادی چهارشنبه سوری بودیم و ناگهان یک اسپری به درون آتش پرتاب شد و حاصل انفجار این وسیله، تخلیه چشم فرزندم بود.

مادر داغداری که هنوز اشک چشمانش خشک نشده بود، بیان کرد: پسر جوانی داشتم که هرسال در تدارک مواد محترقه بود و پس از مخالفت های شدید خانواده، آن ها را درون لباسش مخفی کرده و با موتور دوستش روانه محل دیگری شدند اما در میان راه، پس از تصادف با یک خودرو، مواد محترقه منفجر و پسرم از ناحیه کمر نصف شد.

وی با تکان دادن سر و تاسف فراوان، افزود: همیشه در این فکر هستم که چقدر آه و ناله بر اثر انفجار مواد دست ساز پسر من، بدرقه راهش بود که خودش در نهایت اینگونه قربانی شد و تا آخر عمر، شادی چهارشنبه سوری بر ما حرام شد.

فراموش نکنیم که چهارشنبه سوری جشن شادی خانواده ها است نه ترس و وحشتی که از ساعت ها قبل، شیشه مغازه ها را با کارتن های متعدد پوشانده و کرکره ها را پایین بیاورند، رانندگان دست از کار بکشند و عابران پیاده با نزدیک شدن به غروب آفتاب خود را به سرعت به منزل برسانند که مبادا این بار، آن ها سوژه رسانه ها شوند.

کور شدن کودکان، قطعی دست و پا، سوختگی های شدید، لرزه انداختن به جان سالمندان، سقط جنین زنان باردار، انفجار و تخریب منازل و در بدترین حالت، داغدارشدن خانواده ها، سوغات چهارشنبه سوزی های غمناکی هستند که این سال ها، جایگزین چهارشنبه سوری های سنتی شده اند که میراث ماندگار گذشتگان بوده اند.

دکتر مهرداد بابایی، رئیس مرکز حوادث و فوریت های پزشکی استان البرزبا اشاره به ایام پایانی سال گفت: از ابتدای اسفند ماه سال جاری تاکنون، در البرز چهار نفر از جمله یک کودک ۶ ساله بر اثر بازی و حمل مواد محترقه دچار آسیب شدند.

وی در ادامه بیان کرد: سال گذشته ۲۰۲ نفر بر اثر نگهداری و استفاده از مواد منفجره مصدوم شدند که از این تعداد، ۵۷ مورد آسیب چشمی، ۸۶ مورد سوختگی، چهار مورد قطع عضو، ۳۷ مورد بریدگی و آسیب های وارده به اندام ها بوده و یک جوان ۱۹ ساله نیز بر اثر شدت جراحات وارده جان خود را از دست داد.

امیررضا جوان ۱۸ ساله ای که دست راستش از ناحیه مچ قطع شده گفت: ۱۵ ساله که بودم، نزدیک چهارشنبه سوری در پارکینگ منزل ما با دوستم محسن در حال درست کردن نارنجک برای فروش بودیم. ناگهان، یکی از آن ها از دست او افتاد و منفجر شد که همزمان با انفجار نارنجک و تخریب پارکینگ، دوستم جان خود را از دست داد و این حادثه منجر به قطع شدن دست من نیز شد.

هرساله شاهد پخش تصاویر دلخراش ناشی از انفجار مواد محترقه غیراستاندارد در چهارشنبه آخر سال از رسانه ملی هستیم اما افسوس که تصور همه بر این است که حادثه برای دیگران رخ می دهد غافل از اینکه هیچ گروه سنی از خطرات و سوانح این گونه آتش بازی ها در امان نیستند و خطر از آن چه که فکر می کنیم به ما نزدیک تر است.

آرش بارانی، کارشناس حقوق جزا و جرم شناسی  بیان کرد: مراسم شب چهارشنبه پایان سال، سنتی دیرپا بوده که می تواند آغازی شاد برای ورود به سال نو باشد اما متاسفانه برخی افراد، با انجام رفتارهای نکوهیده موجب هنجارشکنی، آزار و اذیت و نیز آسیب های مالی و جانی می شوند.کم نیستند افراد سودجو و بی رحمی که با تولید انواع سیگارت های کوچک و بزرگ، دینامیت کپسولی و نارنجک و با سوءاستفاده از هیجانات نوجوانان آن ها را وسوسه می کنند و پس از فروش این مواد آتش زا علاوه بر کسب درآمد، آن ها را روانه کوچه و خیابان کرده و لحظات وحشتناکی را برای همشهریان رقم می زنند.

وی در خصوص مجازات استفاده از ترقه یا موارد محترقه که انفجارهای صوتی به وجود می آورند، اظهار داشت: اگر فردی با انفجار صوتی موجب آسیب بدنی، خسارات مالی با مرگ شود براساس ماده ۵۰۱ قانون مجازات اسلامی، قصاص، دیه یا خسارت مالی در انتظارش خواهد بود.

کارشناس حقوق جزا و جرم شناسی مطرح کرد: افرادی که اقدام به حرکات موزون یا هنجارشکنی می کنند نیز طبق مواد ۶۳۷ و ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی به حبس و شلاق محکوم می شوند.

بارانی گفت: ایجاد مزاحمت برای بانوان و اطفال با لفظ یا هر رفتاری براساس ماده ۶۱۹، ۶ ماه حبس و ۷۴ ضربه شلاق و همچنین ایجاد هیاهو و جنجال یا حرکات غیرمتعارف که موجب اخلال در نظم، آسایش و آرامش عمومی شود، حبس تا یک سال و ۷۴ ضربه شلاق را به دنبال دارد.

رئیس مرکز حوادث و فوریت های پزشکی استان البرز نیز در همین زمینه گفت: امسال نیز همانند سال های گذشته، اقدامات آموزشی و پیشگیرانه مرکز فوریت های پزشکی استان، از ابتدای اسفند ماه آغاز شده و با توجه به اینکه کودکان و نوجوانان آسیب پذیرتر هستند، آموزش های لازم جهت پیشگیری از خطرات احتمالی چهارشنبه سوری، به این گروه سنی در مهدهای کودک و مدارس ارائه شده است.

دکتر بابایی تصریح کرد: دو هزار و ۲۱ دانش آموز در ۴۶ مدرسه، ۲۳۲ کودک در ۱۲ مهد کودک، ۳۶۴ نفر از نمازگزاران در ۱۱ مسجد، ۹۸ ورزشکار جوان و نوجوان در چهار سالن ورزشی و حداقل ۱۵۰ نفر در مراکز سپاه و کانون های بسیج در سطح استان البرز از حضور کارشناسان مرکز اورژانس ۱۱۵ و آموزش های لازم جهت پیشگیری و مقابله با حوادث مرتبط با چهارشنبه آخر سال بهره مند شدند و لازم به ذکر است که این آموزش های همگانی مستمر و ادامه دار خواهند بود.

اجرای طرح چهارشنبه سوری از طرف وزارت بهداشت و درمان

وی مطرح کرد: طرح چهارشنبه سوری وزارت بهداشت و درمان از یکم اسفند ماه سال جاری آغاز شده و تا ۲۹ اسفند ادامه خواهد داشت و همچنین مرکز اورژانس ۱۱۵ و تمام مراکز درمانی استان البرز از ساعت ۱۲ ظهر روز سه شنبه ۲۸ اسفند ماه تا ساعت ۱۲ ظهر روز بعد به صورت ویژه در حالت آماده باش به سر می برند.

رئیس مرکز حوادث و فوریت های پزشکی استان البرز با اشاره به مخاطرات مواد آتش زا مطرح کرد: شهروندان از نگهداری مواد منفجره در منازل، زیر زمین ها و محل کار، حمل این مواد حتی به مقدار بسیار کم و برپایی آتش در معابر باریک و نزدیک پست های برق یا ایستگاه های تقلیل فشار گاز و پارکینگ های عمومی جدا خودداری کنند.

دکتر بابایی در ادامه از شهروندان خواست برای روشن کردن آتش، به محل های تعیین شده توسط شهرداری منطقه رفته، آتش را در حجم بسیار کم روشن کنند و از ریختن مواد سریع الاشتعال مانند نفت و بنزین بر روی مواد آتش گیر جدا پرهیز کرده و قبل از ترک محل از خاموش شدن آتش اطمینان حاصل کرده و باقیمانده آن را با آب سرد خاموش کنند.

وی تاکید کرد: خرده های شیشه و پاره های فلزات می توانند صدمات جبران ناپذیری را به بدن بخصوص چشم ها وارد کنند لذا شهروندان از پرتاب پوکه ها، ظروف خالی اسپری ها و کپسول های گاز به داخل آتش جدا خودداری کنند.

هرگونه بی توجهی به نکات ایمنی می تواند خسارت های مالی و جانی جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد لذا نظارت والدین و همراهی با فرزندان در برپایی مراسم شیرین و بی خطر شب چهارشنبه پایانی سال می تواند تا حدود زیادی از صدمات ناشی از آتش بازی های وحشتناک بکاهد.

آیین چهارشنبه سوری آنقدر پسندیده است که بتواند بهانه ای شود جهت دورهم جمع شدن خویشاوندان البته به شرط آن که شرایطی در خانه فراهم شود که فرزندان، شادی جمع خانواده، آتش بازی سنتی و بی خطر و خوردن گندم شاهدانه و برنجک مادربزرگ را به ترقه بازی های خیابان و وحشت انداختن به جان مردم ترجیح دهند.

فراموش نکنیم که لذت لحظه ای و زودگذر آتش بازی های خطرناک به نقص عضو و عزادار شدن یک فامیل نمی ارزد، بنابراین سر به سر خطر نگذاریم، حسرت را جایگزین لذت نکنیم، عید را به آتش نکشیم و بهار پیش رو را به خزان عمر تبدیل نکنیم.

انتهای پیام/گ/۱۱۰۵/س/۴