به گزارش پایگاه خبری ربیع، برهم صالح رئیس جمهور عراق امروز برای سفری رسمی به تهران میآید. براساس گزارشهای منتشره وی در این سفر با مقامات ارشد جمهوری اسلامی ایران دیدار خواهد داشت. حال این سوال مطرح میشود که اهداف این سفر چیست و چرا وی راهی تهران میشود؟
بررسی روند تحولات روابط میان دو کشور نشان میدهد که طرفین براساس اشتراکات دینی، فرهنگی، تاریخی، اجتماعی و … در طول سالهای اخیر بر توسعه همه جانبه مناسبات تاکید کرده و از هر مولفهای برای تحقق این مهم بهره گرفته اند. بر همین اساس سفر برهم صالح را میتوان فاز جدیدی از توسعه مناسبات دو کشور ارزیابی کرد. در این میان باتوجه به شرایط موجود مولفههای جدیدی در مناسبات دو کشور مطرح است.
بخشی از این روابط برگرفته از اصل مبارزه با تروریسم است. از سال ۲۰۱۴ تاکنون خطر تروریسم یکی از معضلات منطقه است که نمود آن را در عراق و سوریه میتوان مشاهده کرد. ایران و عراق در طول این سالها همگرایی گستردهای علیه تروریسم داشته اند حال این گروهها داعش باشد یا گروهک تروریستی پژاک و منافین.
هر چند که تشکیل امارت داعش با مقاومت ایران و متحدانش از میان رفته اما همچنان خطر تروریسم از تهدیدات مهم منطقه است که تهدیدی برای امنیت ایران و عراق است. استمرار هماهنگیها برای مقابله با تروریسم و نیز تلاش برای خروج نیروهای خارجی از منطقه به عنوان مولفهای برای تامین امنیت از مولفهای مهم در روابط ایران و عراق است که در سفر برهم صالح میتواند مورد تاکید باشد.
نکته دیگر در این سفر مقابله واحد با تحریمهای آمیکاست. در روزهای اخیر آمریکا تحریمهایی را علیه ایران وضع کرده است که ماهیت واقعی آن نه تنها صرفا علیه ایران بلکه علیه سایر کشورها نیز است که شامل عراق نیز میشود. عراق که اکنون در دوران بازسازی قرار دارد نیازمند کمکهای کشورهایی همچون ایران در راه تحقق این مسیر است.
هر چند آمریکا ادعا کرده است که برخی تحریمها ضدایرانی شامل عراق نمیشود اما واقعیت امر آن است که آمریکا هر دو کشور را نشانه گرفته است لذا همگرایی طرفین برای مقابله با تحریمها امری ضروری است که سفر صالح میتواند در این چارچوب باشد.
بخشی از این طرح هماهنگی میان طرفین در تولید و فروش نفت است که میتواند به صورت دو جانبه و یا در قالب اوپک صورت گیرد. در همین حال اقتصاد دو جانبه و اجرای طرحهای مشترک در بازسازی عراق و توسعه مناسبات اقتصادی از مولفههای مهم در مناسبات دو کشور میتواند باشد.
نکته دیگری که از سوی برخی محافل رسانهای مطرح میشود ادعای میانجی گری عراق میان ایران و کشورهای عربی است و استناد آنها نیز بر سفر دورهای برهم صالح به کویت، امارات و اردن است. اینکه عراق به دنبال جلوگیری از تنش در میان کشورهای منطقه باشد امری طبیعی است چرا که هر تنشی میتواند بر کل منطقه و در نهایت امنیت عراق تاثیرگذار باشد، به ویژه اینکه برخی کشورهای عربی از عراق به عنوان زمین انتقام گیری از عراقیها به دلیل همگرایی با جمهوری اسلامی بهره میگیرند.
در کنار این مساله یک نکته در باب سفر صالح به کشورهای عربی و جمهوری اسلامی باید در نظر داشت و آن نقش و جایگاه عراق در معادلات منطقه به عنوان کشوری تاثیرگذار است به ویژه اینکه این کشور نمودی از دموکراسی و مردم سالاری در میان کشورهای عربی است که هیچ دموکراسی در آنها وجود ندارد. سفر صالح به تهران را میتوان پاسخی به آنانی دانست که ادعا دارند عراق با سفر به کشورهای عربی به دنبال دوری از ایران است وی با این سفر تاکید میکند که سیاست خارجی عراق براساس اصل همگرایی منطقهای استوار است و ادعای رویکرد عربی دولت جدید ادعایی واهی برای تخریب جایگاه منطقهای عراق و تاثیرگذاری منفی بر روابط ایران و عراق است.
در جمع بندی کلی از آنچه ذکر شد میتوان گفت که سفر برهم صالح به تهران ادامه تلاش دو کشور برای توسعه مناسبات دوجانبه و حل مشکلات منطقه و مقابله با دخالتهای خارجی در مناسبات دو کشور است که با تکیه بر نقاط اشتراک و چالشهای کنونی منطقه میتواند ابعاد گسترده تری بگیرد. حل برخی اختلافات مرزی و تاکید بیشتر بر اشتراکات میتواند گامی مهم در تحقق نگاه واحد دو کشور برای توسعه مناسبات باشد که در سفر برهم صالح به تهران میتواند مورد تاکید قرار گیرد. به هر تقدیر این سفر ادامه همگرایی مقاومت منطقه است که در کنار مناسبات دو جانبه در سالهای اخیر برای مبارزه با تروریسم و مقابله با دخالتهای بحرانساز بیگانگان در منطقه از هیچ تلاشی فروگذار نبودهاند.
سرمقاله سیاست روز/
همگرایی متحدان
« همگرایی متحدان » عنوان سرمقاله روزنامه سیاست روز به قلم قاسم غفوری است که میتوانید آن را در ادامه بخوانید: