به گزارش پایگاه خبری ربیع، به نقل از فارس از البرز، این روزها با توسعه کلانشهر کرج با تغییرات مشهودی در موضوعات مختلف اجتماعی رو به رو می شویم که برای درک بهتر این جمله می توانیم به چند سال قبل سفر کنیم، زمانی که خرید مایحتاج خانه با مراجعه به چند مغازه متفاوت و طی کردن مسیرهای متعدد انجام می شد و هریک از فروشندگان که کاسب قلمداد می شوند روزی خود و خانواده را بر سر سفره های پهن شده در خانه می بردند.

در این برهه از زمان، هر ثانیه شاهد تفاوت لحظات گذرای جهان هستیم که در صدم ثانیه شرایط را متفاوت از گذشته می کند؛ مشکلات اقتصادی جامعه موجب شده تا نگاه جدی تری به پدیده های نوظهور فروشگاه های زنجیره ای عظیم داشته باشیم؛ باید بررسی کرد که تنوع اجناس این مراکز خرید و زرق و برق های زنجیره ای چه تأثیری در معیشت کاسبان قدیمی دارد؟

بیش از ۲۰ درصد نیازهای مردم توسط هایپرمارکت ها تأمین می شود

با بررسی تاریخچه هایپرمارکت ها به اواسط قرن نهم میلادی در آمریکا و سایر کشورهای توسعه یافته خواهیم رسید که این مراکز را با هدف تأمین نیازهای مردم طراحی و راه اندازی کردند اما نخستین فروشگاه زنجیره ای در ایران در سال ۱۳۲۸ توسط تعاونی مصرف سپه افتتاح شد که البته با گذشت زمان، این مراکز افزایش یافتند و توسط نهادهای دولتی و غیردولتی رونق گرفتند.

ارزیابی های کلی نشان می دهد که حدود ۲۹ درصد از خریدهای اصلی اقشار جامعه از طریق روز بازارها صورت می گیرد و بیش از ۲۰ درصد نیازها نیز توسط هایپرمارکت ها تأمین می شود؛ یکی از دلایل استقبال مردم از فروشگاه های زنجیره ای ابتکار هایپرها است که ذوق و سلیقه جامعه را به این سمت هدایت می کند و تخفیف های ابهام برانگیز این مراکز نیز می تواند نقش مهمی در انتخاب شهروندان داشته باشند.

نباید فراموش کنیم که مغازه داران و کاسبان محلی با سرمایه گذاری اندک، هرگز توانایی تقابل و رقابت با این مراکز را ندارند و با ادامه این روند شاهد کمرنگ شدن کسب و کارهای کوچک و کاهش درآمد کاسبان خواهیم بود.

اظهار نظر کاسبان در رابطه با هایپرمارکت ها

علی امینی صاحب یکی از سوپرمارکت های شهرک بعثت  گفت: شهرک کوچک بعثت که جمعیتی حدود ۲۰ هزار نفر را در خود جای داده بیش از ۱۰ فروشگاه زنجیره ای دارد که شرایط کسب و کار ما را سخت کرده است؛ روزی هر یک از ما دست خدا است اما نمی توانیم منکر تأثیرگذاری این فروشگاه های بزرگ و پر زرق و برق شویم.

رامین علیپور نیز که صاحب سوپر پروتئینی در محدوده چهار راه مصباح است، بیان کرد: موقعیت جغرافیایی که در آن قرار گرفته ایم و سابقه فعالیت ما کمک کرده تا شرایط معیشتی بدی نداشته باشیم اما وضعیت در مقایسه با گذشته مناسب نیست؛ این روزها خانواده ها خرید و تفریح را همزمان در فروشگاه های زنجیره ای انجام می دهند و دود این اتفاق به چشمان کاسبان شهر می رود.

میلاد فعلی یکی دیگر از مغازه داران شهر کرج از شرایط موجود گلایه کرد و گفت: نمی توانیم با فروشگاه ها رقابت کنیم چرا که نه فضای کافی برای رقابت برای ما وجود دارد و نه سرمایه ای مناسب برای توسعه کسب و کار خود در اختیار داریم.

رحمان باقر زاده صاحب یکی دیگر از مغازه ها با اشاره به تعدد برندهای موجود اقلام خوراکی و غیر خوراکی در فروشگاه های زنجیره ای اظهار کرد: بسیاری از این اقلام مارک اصل ندارند و می توان گفت کیفیت اقلام زیر سایه کمیت پنهان شده است.

ناگفته نماند که این فروشگاه ها با هدف و رویکرد منفی راه اندازی نشده اند بلکه ایجاد آن ها به منظور نزدیک شدن مشتری و فروشنده به یکدیگر صورت گرفته است اما دود آتش گرم این فروشگاه ها به چشمان کاسبان می رود در حالی که گرمای آن ها مردم را دلگرم کرده است.

ضرورت دقت در جانمایی فروشگاه های عظیم

علی اصغر نامجو، کارشناس اقتصاد در این رابطه  گفت: هدف از فعالیت فروشگاه های زنجیره ای نزدیک شدن رابطه مشتری و تولیدکننده به یکدیگر است که همین امر موجب می شود تا هایپرها با جذب بالای مشتری همراه شوند چرا که تخفیفات خوبی را عرضه می کنند.

این کارشناس اقتصاد تصریح کرد: یکی از دلایل دیگر جذب مشتری به این فروشگاه ها وجود اقلام مورد نیاز به صورت متمرکز و پر زرق و برق است که خرید را برای مشتری تسهیل می کند.

نامجو بیان کرد: یکی از تأثیرات منفی رشد هایپرمارکت‌ها، ترویج مصرف‌گرایی است به‌ طوری‌که مشتری اجناسی را خارج از نیاز واقعی خود خریداری می کند و با توجه به رنگ و لعاب و لذت خرید در چنین فروشگاه‌هایی، مشتریان بعضاً خریدهایی احساسی انجام می‌دهند.

این کارشناس اقتصاد در ادامه به تعطیلی و یا کاهش رونق سوپرمارکت ها و مراکز عرضه کوچک تر در بازار اشاره کرد و یادآور شد: نقطه ضعف هایپرها و فروشگاه های زنجیره ای آسیب رسیدن به معیشت کاسبان مغازه های کوچک است اما هیچ قانونی مخالف تأسیس و رشد هایپرهای سطح یک شهر و استان نیست.

نامجو اظهار کرد: موضوعی که باید مورد توجه قرار گیرد، جانمایی این فروشگاه‌ها است که طبق مصوبه اتحادیه‌ها، بنا بود این فروشگاه‌ها در مکان‌هایی احداث شوند که کمترین آسیب را به بازار سوپرمارکت‌های محلی بزنند در حالی‌ که امروز مشاهده می شود تعداد هایپرها در یک محله گاهی از تعداد سوپرمارکت‌ها و بقالی‌ها تجاوز می‌کند.

وی با تأکید بر اینکه با گسترش اصولی هایپرمارکت‌ها مخالف نیستم، افزود: قرار بر این بود که توازنی میان تعداد این دو نوع فروشگاه در هر منطقه برقرار باشد و استاندارد تعداد هایپرها نیز رعایت شود؛ اگر این موارد و اصول رعایت شود مشکلی در رشد هایپرها وجود نخواهد داشت.

اعمال محدودیت در صدور مجوز فروشگاه های بزرگ

جهانگیر شاهمرادی، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان البرز گفت: با توجه به محدودیت زمان، برخی خانواده ها ترجیح می دهند کالاهای مورد نیاز خود را به یکباره و بعضا به صورت عمده خریداری کنند به همین دلیل به فروشگاه های بزرگ مراجعه می کنند.

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان البرز بیان کرد: تنوع و گستردگی اقلام، صرفه جویی در زمان، بهره مندی از تخفیفات ویژه، دارا بودن امکانات رفاهی همچون پارکینگ، شهربازی و … از جمله مزایای فروشگاه های بزرگ به شمار می روند به همین دلیل برخی مردم به سمت این فروشگاه ها جذب شده اند.

شاهمرادی ادامه داد: البته کسب و کارهای خرد و اصناف نیز همچنان جایگاه قوی خود را حفظ کرده اند چرا که به مصداق حدیث پیامبر اسلام “کاسب حبیب خداست” و همچنان الفت میان کاسب و خریدار پابرجاست؛ بازاریان و کاسبان امین مردم بوده و در امور خیر سرآمد هستند که همین امر موجب تداوم کسب و کارهای کوچک می شود.

وی با بیان اینکه ایجاد یک فروشگاه بزرگ نیازمند سرمایه فراوان است که ورود افراد به این حوزه را محدود می کند، تصریح کرد: در زمینه اخذ مجوز نیز حفظ کسب و کارهای کوچک مدنظر است و به همین دلیل مجوزهای صادره برای فروشگاه های بزرگ محدودیت های خاص خود را دارد.

ضریب تخلفات فروشگاه های بزرگ

البته نباید فراموش کرد که بیشترین کشفیات مواد و کالاهای تاریخ مصرف گذشته در این فروشگاه ها اتفاق می افتد؛ همچنین اقلام غیر قانونی و یا خارج از تعرفه های دولتی و عرف جامعه نیز بیشتر در این مراکز یافت می شود.

مخالف توسعه فروشگاه های زنجیره ای هستم

علی اکبر مختاری، مدیرکل تعزیرات حکومتی استان البرز در این رابطه گفت: قصد ندارم با اظهار نظر در این رابطه تنش ایجاد کنم اما با توسعه فروشگاه های زنجیره ای مخالف هستم.

مدیرکل تعزیرات حکومتی استان البرز با بیان اینکه وجود این فروشگاه ها لازم است، اظهار کرد: نفس فروشگاه های زنجیره ای با شهرهای بزرگ همخوانی دارد و در این فروشگاه ها هزینه های تمام شده کالا کمتر از سایر مغازه ها است؛ البته فروشگاه های زنجیره ای اشتغال فردی را از بین می برد و تخلفات این فروشگاه ها باید توسط دستگاه نظارتی کنترل شود.

در ادامه گزارشی از اقدام غیر قانونی یکی از این فروشگاه ها را می خوانید:

علی اکبر مختاری، مدیرکل تعزیرات حکومتی استان البرز گفت: ۶۵ تن شکر تنظیم بازار که با قیمت عرضه سه هزار و ۴۰۰ تومان توسط فروشگاه زنجیره ای معروف در شهرستان کرج خریداری شده بود، به قیمت ۹ هزار و ۴۰۰ تا ۱۰ هزار تومان در سایر فروشگاه ها به فروش می رسید.

مدیرکل تعزیرات حکومتی استان البرز افزود: از آنجایی که شکر تنظیم بازار با هدف کاهش قیمت شکر در سطح بازار مصرف میان فروشگاه ها توزیع می شود، به دلایل نامعلوم این شکر در این فروشگاه ها یا مشاهده نشده یا در سایر بسته بندی ها به قیمت گزاف به فروش می رسید. پرونده برای این فروشگاه تشکیل و با اعزام گشت سیار مقرر شد شکر تحویلی را اعاده کند.

ابعاد مختلف این فروشگاه ها را نباید فراموش کرد؛ مباحث مثبت و منفی بسیاری باید مورد توجه مسؤولین قرار گیرند. فرهنگ این فروشگاه ها برگرفته از غرب و مصرف گرایی است؛ مسؤولان مربوطه باید هوشیار باشند که در وضعیت اقتصادی فعلی شرایط معیشت کاسبان و مغازه های کوچک تحت تأثیر قرار نگیرد.

شایان ذکر است اخذ مجوز فروشگاه های زنجیره ای توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت به صورت کشوری صادر می شود.

انتهای پیام/گ/۱۱۰۲/س/۳