وخامت حال اصفهان دررشد جمعیت/تورم میان سالی وزنگ پیری برای اصفهان به صدا درآمده است/تغییر ساختار فرهنگی و اجتماعی کشور توسط مهاجران از پیامد های زیان بار کمبود جمعیت است
سیاست‌های غلط جمعیتی در دهه‌های گذشته باعث شد تا خانواده‌ها به داشتن فرزند کمتر تشویق شوند، همین امر سبب گردید که جمعت سالمندان کشور به بالای ۱۵ درصد، برسد و از این رو با پدیده یسته شدن پنجره جمعیتی روبه رو شویم.
به گزارش پایگاه خبری ربیع، سیاست‌های غلط جمعیتی در دهه‌های گذشته باعث شد تا خانواده‌ها به داشتن فرزند کمتر تشویق شوند، همین امر سبب گردید که جمعت سالمندان کشور به بالای ۱۵ درصد، برسد و از این رو با پدیده یسته شدن پنجره جمعیتی روبه رو شویم. آمارهای جمعیتی حاکی از آن است که نرخ باروری کلی جمعیت از ۷ درصد در سال ۱۳۴۵ به ۷.۱ درصد در سال ۱۳۹۹ رسیده که این عدد در اصفهان پایین‌تر از میانگین کشور و معادل ۱۴.۱ درصد است. پنجره جمعیتی فرصتی برای کشورهاست که جمعیت در سن کار و فعالیت اقتصادی یعنی بین ۱۵ تا ۶۴ سال در آن به حداکثر میزان خود برسد. این سهم در زمان حاضر در کشورمان به بیشترین حد و ۷۰ درصد رسیده است.
به گفته کارشناسان فرصت مداخله برای رشد جمعیت اگر تا ۲ دهه آینده تدبیر نشود منجر به از دست رفتن فرصت و افزایش مهاجرت پذیری خواهد شد و پیامد آن تغییر ساختار فرهنگی و اجتماعی کشور توسط مهاجران است. البته کارشناسان دیگری هشدار می دهند به لحاظ اینکه جمعیت در همه جای دنیا به عنوان یکی از مولفه های امنیت به شمار میرود لذا اگرتا ۷ سال دیگرکه پنجره جمعیتی ایران بسته می شود زیرساخت های لازم برای تشویق مردم به فرزندآوری صورت نگیرد، دیگر ایران جمعیت جوان نخواهد داشت!
براساس آنچه درعلم جمعیت شناسی آمده رده سنی کودک تا ۱۵ سال، جوانی ۱۵ تا ۲۹ سال، میانسالی ۳۰ تا ۶۴ سال و سالمندی ۶۵ سال و بالاتر است وایران با کمبود گروه‌های سنی “فرصت‌های طلایی” در ۵ تا ۹، ۱۰ تا ۱۴، ۱۴ تا ۲۰، ۲۰ تا ۲۴ سال روبه رو است.
اصفهان جزو سالمندترین استان کشور
اما بررسی های جمعیتی دردیار نصف جهان نشان دهنده آن است که هرم سنی جمعیت در این استان به ۳۰ تا ۶۴ سال یعنی میان سالی رسیده وتخمین جمعیت سالمندان در این استان ۱۲ درصد است لذا جمعیت شناسان اصفهان را جزو سالمندترین استان‌های کشور محسوب کرده درحالی‌که نرخ باروری عمومی دراین استان با کاهش قابل ملاحضه ای به عدد ۱.۴ رسیده است .
در همین پیوند معاون فنی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ، در گفتگو با ربیع مشکلاتی از قبیل افزایش نرخ بروز بیماری‌های غیر واگیر ازجمله بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت، فشار خون بالا که تهدید کننده سلامت عمومی است و یا افزایش بروز سرطان‌ها ناشی از تغییر سبک زندگی جزو معضلاتی است که متأثر از سالمند شدن جمعیت است. از سال ۵۵ تا ۹۹، میانگین سنی جمعیت ایران ۱۰ سال پیرترشده است.
مهرداد زینلیان، در مورد عوامل کاهش سریع میزان نرخ باروری در کشور، گفت: دخالت دولت و تصویب قوانین مشوق کاهش جمعیت، اجرای سیاست‌های تجدید نسل و کنترل جمعیت، توسعه شهرنشینی، افزایش سن ازدواج، توسعه اشتغال زنان، افزایش تحصیلات عالی و تغییر در کارکرد خانواده از جمله عوامل مؤثر در این زمینه است.
نیاز به اقناع وفرهنگ‌سازی برای رشد جمعیت داریم
وی درباره تصویب قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در سال گذشته افزود: این قانون در ۷۳ ماده و ۸۱ تبصره مصوب شده و ۲۳۶ تکلیف قانونی دارد که ۵۹ درصد آن تکلیف قانونی وزارت بهداشت است. هنوز آئین نامه‌های اجرایی قانون نیامده و انتظار داریم دستگاه‌های اجرایی هرچه زودتر آئین نامه‌ها را ابلاغ کنند.
وی با تاکید بر اینکه برای برون‌رفت ازشرایط بسته شدن پنجره جمعیت نیاز به فرهنگسازی و اقناع‌سازی داریم گفت: اصفهان جز چند استان اول با بدترین وضعیت جمعیتی در کشور است و گیلان در رتبه آخر نرخ باروری کلی و اصفهان رتبه هفتم از آخر است.متاسفانه نرخ سالمندی استان ۱۲ درصد و رشد کشور ۷.۱۰ درصد است، تعداد جوانان و نوجوانان در اصفهان از میانگین کشور پایین‌تر است که نشان می‌دهد جمعیت اصفهان در مقایسه با کل کشور سالمندتر است و این موضوع اهمیت مداخله را بیشتر می‌کند.
وی به سه سناریوی جمعیتی تعریف شده برای ایران اشاره و تصریح کرد: سناریوی اول رشد پایین جمعیت است، براساس این سناریو جمعیت در سال ۱۴۲۰ حدود ۶ میلیون اضافه می‌شود و حدود ۵۰ درصد از جمعیت کشور سالمند خواهند بود. سناریوی دوم رشد ۱/۵ درصد جمعیت است که باعث می‌شود با صد میلیون جمعیت، ۲۰ درصد جمعیت سالمند باشند و با سناریوی سوم نیز جمعیت به ۱۱۶ میلیون می‌رسد و تنها ۱۰ درصد سالمند خواهند بود.
دهه شصتی ها هنوز در سن باروری هستند
زینلیان ادامه داد: اگر دهه شصتی‌ها از سنین باروری خارج شوند، امید برای جمعیت به صفر می‌رسد و در سال ۱۴۲۵ پنجره جمعیتی بسته می‌شود، پس باید مداخلات را به خوبی انجام دهیم. در حال حاضر برخی از دهه شصتی‌ها هنوز ازدواج نکرده و درحال نزدیک شدن به سن تجرد قطعی هستند، همچنین برخی از آنها بچه دار نشده یا دارای یک فرزند هستند.
این مقام مسئول افزود:در حال حاضر، دهه شصتی‌ها گروه جمعیتی ۳۰ تا ۴۰ سال کشور را تشکیل می‌دهند و هنوز در سن باروری هستند، اگر مداخلات جمعیتی صورت نگیرد، در عرض چند سال این گروه جمعیتی از سنین باروری خارج شده و فرصت طلایی برای افزایش جمعیت را از دست می‌دهیم.
وی با بیان اینکه ما ۵ تا ۷ سال طلایی پیش رو داریم، تاکید کرد: با از دست دادن این فرصت، امید به افزایش جمعیت تقریباً از دست میرود.
وی با اشاره به اینکه متوسط رشد سالانه جمعیت کشور طی سال‌های گذشته به سرعت کاهش پیدا کرده، گفت: هیچیک از کشورهای پیشرفته افت جمعیتی فعلی ایران را تجربه نکرده‌اند .کشورهایی که با بحران جمعیت مواجه می‌شوند، برای تأمین نیروی کار سیاست‌های مهاجرپذیری را در پیش می‌گیرند که پیامد آن تغییر ساختار فرهنگی و اجتماعی کشور توسط مهاجران است.
باروری بر سن بالای ۳۵ سال پر خطر نیست بلکه نیازمند مراقبت ویژه است
معاون فنی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان درباره سقط جنین و تاثیر آن برکاهش جمعیت گفت: سقط‌های تعمدی یا برای نجات جان مادر یا بدلیل یکسری نواقص جدی در جنین رخ می دهد؛ قبلا سقط درمانی نیاز به تأیید سه پزشک متخصص داشت اما اکنون پس از درخواست مادر و در صورت تأیید پزشک متخصص و قاضی پیش از ۴ ماهگی، حکم سقط جنین صادر می‌شود. آمارهای غیر رسمی حاکی از افزایش سقط جنین عمدی در کشور می‌دهد که نیاز به فرهنگسازی لازم برای مقابله با آن است،.
وی با اشاره به اینکه قبلاً بارداری بالای ۳۵ سال پرخطر ذکر می‌شد، گفت: این درحالی است که در بسیاری از کشورهای پیشرفته و متون علمی، باروری بالای ۳۵ سال پر خطر نیست بلکه نیازمند مراقبت ویژه است و این یک باور اشتباه است. یک باور اشتباه دیگر این است که بین دو بچه باید ۳ تا ۵ سال فاصله باشد، درحالی که این فاصله در زایمان طبیعی شش ماه و در سزارین ۱۸ ماه است، همانطور که در منابع تربیتی هم ذکر شده فاصله بیش از ۳ سال آسیب روحی و روانی برای فرزندان به همراه دارد.
زهرا نصیری