نگاه نتیجهمحوری در تدوین برنامه اصفهان ۱۴۰۵
توسعه شهر در پنج برنامه پنج ساله شکل گرفته و برنامه اصفهان ۱۴۰۵ هماهنگ کننده تمام فعالیتهای شهرداری از ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۵ است که مسیر توسعه و تحول شهر را تعیین خواهد کرد.
به گزارش پایگاه خبری ربیع، به نقل از ایمنا، «نتیجه محوری» و «سنجشپذیری» دو ویژگی بارز و «زیست پذیرتر شدن» و «رقابتپذیر شدن شهر اصفهان» دو رویکرد اصلی برنامه اصفهان ۱۴۰۵ است، از این رو سیاستهای اتخاذ شده در برنامه ۱۴۰۵ مبتنی بر تعامل معاونتها، سازمانها، مناطق، شرکتها و مؤسسات وابسته به شهرداری همراه با مشارکت فعال نخبگان خواهد بود.
در برنامه اصفهان ۱۴۰۵ توجه به آرمانگرایی در کنار واقعگرایی کاملتر از برنامه اصفهان ۱۴۰۰ است، با توجه به اینکه فرایند تدوین برنامه اصفهان ۱۴۰۵ از ۱۴ تیرماه سالجاری همزمان با روز شهرداریها و دهیاریها آغاز شده و ۱۴ تیرماه ۹۹ تقدیم شورای اسلامی شهر خواهد شد، در این فرصت برای آگاهی از زوایای مختلف برنامه «اصفهان ۱۴۰۵» گفت و گویی را با «محمدمهدی توکلی» رییس گروه برنامهریزی و ارزیابی عملکرد شهرداری اصفهان انجام دادهایم که مشروح آن را ادامه می خوانید:
سابقه برنامهریزی در شهرداری اصفهان به چه سالهایی باز میگردد؟
سابقه برنامهریزی در شهرداری اصفهان به دهه ۷۰ میرسد، زمانی که برنامه اصفهان ۲۲+ تدوین و شامل ۲۲ طرح و پروژه بزرگ در سطح شهر اصفهان بود و از اواسط دهه ۷۰ اجرای آن آغاز شد.
برخی از طرحها و پروژههای اصفهان ۲۲+ تا دورههای بعدی نیز فرآیند اجرای آن ادامه یافت و بسیاری از نتایج آن هنوز هم در شهر اصفهان زبانزد شهروندان است.
پس از این برنامه، دومین برنامه شهرداری اصفهان به نام برنامه اصفهان ۸۵ در سالهای انتهایی دهه ۷۰ و آغازین دهه ۸۰ تدوین شد و فعالیتهای شهرداری در بازه زمانی ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۵ را برنامهریزی میکرد.
برنامه اصفهان ۹۰ سومین برنامه پنج ساله شهرداری اصفهان برای نیمه دوم دهه ۸۰ بود؛ در سال ۸۷ و با تاسیس معاونت برنامهریزی شهرداری اصفهان فرآیند تدوین چشمانداز شهر اصفهان آغاز شد و این فرآیند با همکاری برخی از اساتید دانشگاه ادامه یافت تا اینکه چشمانداز ۱۵ ساله شهر اصفهان در افق ۱۴۰۴ تدوین شد.
بر مبنای این چشمانداز، چهارمین برنامه پنجساله شهرداری اصفهان به نام برنامه «اصفهان ۹۵» با یک تغییر نسبت به برنامههای پیشین، با رویکرد راهبردی تدوین شد.
آخرین برنامه پنجساله شهرداری نیز به نام برنامه «اصفهان ۱۴۰۰» سال ۹۴ در دو سطح راهبردی و عملیاتی تدوین شد و در بازه ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۹ در حال اجرا است.
فرآیند تدوین برنامه اصفهان ۱۴۰۵ از چه زمانی آغاز شد؟
ششمین برنامه پنج ساله شهرداری، برنامه اصفهان ۱۴۰۵ است، در واقع فرآیند تدوین این برنامه در نیمه دوم سال ۹۷ آغاز شد.
آسیبشناسی چشمانداز و آسیبشناسی برنامههای پیشین از دو منظر فرآیند تدوین و فرآیند اجرای برنامه انجام شد و در ابتدای سال ۹۸ با شناسایی مشکلات برنامههای پیشین و برگزاری جلسات کارشناسی با حضور اساتید دانشگاه فرآیند تدوین برنامه اصفهان ۱۴۰۵ مشخص شد.
سپس در جلسه شورای عالی برنامهریزی، این فرآیند برای شهردار اصفهان و معاونان تبیین شد و مورد تصویب قرار گرفت و در ۱۴ تیرماه و مصادف با روز شهرداری و دهیاریها، شهردار اصفهان معاون برنامهریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری را به عنوان مسئول تدوین برنامه اصفهان ۱۴۰۵ مشخص و سایر معاونان را نیز به عنوان اعضای شورای عالی برنامهریزی منصوب کرد تا فرآیند تدوین ششمین برنامه پنج ساله شهرداری رسمیت پیدا کند.
تدوین ششمین برنامه پنج ساله چه مراحلی دارد؟
برنامه اصفهان ۱۴۰۵ در قالب دو سطح راهبردی و عملیاتی در حال تدوین است؛ فرآیند تدوین برنامه اصفهان ۱۴۰۵ در سه مرحله توصیف شرایط موجود، تحلیل آن و در نهایت تجویزهایی برای آنها دستهبندی شده است که در مرحله توصیف با روشهای مختلف به توصیف شرایط موجود پرداخته میشود و سپس توصیفات انجام شده مورد تحلیل از جنبههای مختلف قرار میگیرد و در نهایت در مرحله تجویزها نیز به ارائه راهکارهایی برای رفع مشکلات و یا ارتقاء وضعیت موجود پرداخته خواهد شد.
در مراحل توصیف و تحلیل برنامه اصفهان ۱۴۰۵ سعی شد از مشارکت تمامی ذینفعان برنامه استفاده شود و بدین منظور از نظرات شهروندان، متخصصان حوزههای مختلف، نخبگان و مدیران اجرایی فعلی و سابق شهرداری و استان و همچنین کارشناسان شهرداری در تمام سطوح معاونتها، سازمانها و مناطق پانزدهگانه استفاده شده است و علاوه بر آن با اجرای پروژهای تحت عنوان تحلیل ذینفعان شهرداری، خواستههای سایر ذینفعان نیز شناسایی شده است.
با توجه به اینکه بسیاری از راههایی که اصفهان در حال عبور از آن است توسط سایر کلانشهرهای ایران و سایر نقاط جهان قبلا طی شده، مطالعهای نیز بر روی این برنامهها صورت گرفته تا بتوان از تجارب آنها نیز استفاده کرد.
از مسیرهای فوق مراحل توصیف و تحلیل برنامه انجام و در اوایل آبان نقاط تمرکز برنامه اصفهان ۱۴۰۵ تهیه شد و مراحل تدوین این برنامه وارد فاز تجویز شده است.
در این فاز نیز تمام تلاش خود را به کار گرفته ایم مشارکت حداکثری ذینفعان به صورت دیگری رقم بخورد و بدین منظور نشستهای هماندیشی برنامه اصفهان ۱۴۰۵ با حضور اساتید دانشگاههای مختلف کشور، نمایندگان بخش خصوصی، نمایندگان استارت آپها و همچنین نمایندگان شورای شهر، معاونتها و سازمانهای شهرداری در حال برگزاری است.
در این جلسات تحلیلهای انجام شده بر روی نقاط تمرکز برنامه ارائه میشود و راهکارهای مختلف توسط اساتید و کارشناسان ارائه و مورد بحث قرار میگیرد.
برنامه اصفهان ۱۴۰۰ تا پایان سال ۹۹ معتبر است و بودجه سال ۹۹ شهرداری اصفهان نیز بر مبنای بازنگری این برنامه در مراحل انتهایی تدوین و ارسال به شورا است.
با توجه به این، فرآیند تدوین برنامه اصفهان ۱۴۰۶ به گونهای برنامهریزی شده که بتوان در زمان مناسب مراحل تدوین و تصویب آن را اجرایی کرد؛ بدین منظور امید است تا پایان سال ۹۸ فرآیند تدوین برنامه راهبردی شهرداری اصفهان انجام گیرد.
در ادامه برنامه عملیاتی نیز در سه ماهه اول سال ۹۹ تدوین و تیرماه لایحه ششمین برنامه پنج ساله شهرداری اصفهان تقدیم شورای اسلامی شهر شود تا فرآیند تصویب آن در دوره زمانی مناسب انجام گیرد و در زمان مناسب به شهرداری ابلاغ شود تا بودجه سال ۱۴۰۰ شهرداری به عنوان اولین سال برنامه بر مبنای آن تدوین شود.
برنامه اصفهان ۱۴۰۵ دارای چه شاخصه هایی است؟
همانطور که بیان شد برنامه اصفهان ۱۴۰۵ در ابتدا با آسیبشناسی برنامههای پیشین، فرآیند خود را آغاز کرد و بدین منظور سعی شده است تا مشکلات این برنامهها در فرآیند تدوین رفع شود.
به همین منظور یکی از مشکلاتی که معمولا در برنامههای پیشین، شهرداری اصفهان با آن مواجه بوده است مشارکت نداشتن ذینفعان مختلف برنامه در فرآیند تدوین و اجرای آن بوده است.
بدین منظور یکی از مهمترین مشخصات برنامه اصفهان ۱۴۰۵ مشارکت ذینفعان در فرآیند تدوین آن است و در سطوح مختلف از نظرات ذینفعان داخل و خارج شهرداری استفاده خواهد شد.
یکی از مشکلات برنامههای پیشین بخشینگری در تدوین برنامه شهرداری بود که در برنامه اصفهان ۱۴۰۰ سعی شد این مشکل تا حدودی مرتفع شود، اما باز با مشکلاتی همراه بود.
به همین دلیل یکی از مشخصات برنامه اصفهان ۱۴۰۵ نگاه نتیجهمحوری در تدوین آن است؛ بدین منظور در فرآیند تدوین و بازنگریهای این برنامه نتیجه اقدمات و پروژهها مورد توجه قرار میگیرد و سپس اجرایی میشود.
همانطور که در ابتدای دوره جدید مدیریت شهری نیز شهردار اصفهان برنامه خود را با عنوان سنجشپذیر مطرح کرد و همچنین یکی از اصول مهم هر برنامه نیز سنجش آن برنامه است، سنجشپذیری یکی دیگر از مشخصات این برنامه خواهد بود.
برنامه اصفهان ۱۴۰۵ به گونهای تدوین خواهد شد که در سطوح مختلف آن شاخصهای ارزیابی تدوین شده و قابلیت ارزیابی وجود داشته باشد تا بتوان در طول اجرا و پس از آن به ارزیابی برنامه تدوین شده پرداخت.