فرهنگ کار و ریشه کم کاری
آسیبشناسی فرهنگ کار و تحول در فرهنگ کار و ارزشهای مربوط به آن با توجه به باورها و ارزشهای دینی، از اهمیت ویژهای در توسعهی اقتصادی هر جامعه برخوردار است و باعث افزایش بهرهوری نیروی کار میشود. به فرمایشی از امام صادق (علیه السلام) توجه کنیم: هر صاحب حرفه و صنعتی باید دارای سه خصلت باشد. اول، اینکه در رشتهی خویش مهارت داشته باشد. دوم، با درستکاری و امانت رفتار کند و سوم، با کارفرمایان حسن برخورد داشته باشد و نسبت به آنان ابراز تمایل نماید.(الحدیث، جلد ۳، ص ۷). بنابراین کمترین بیدقتی در کار، که باعث غیراستاندارد شدن کالایی شود، غیردرستکاری و خیانت در کار است.
به گزارش پایگاه خبری ربیع، آسیبشناسی فرهنگ کار و تحول در فرهنگ کار و ارزشهای مربوط به آن با توجه به باورها و ارزشهای دینی، از اهمیت ویژهای در توسعهی اقتصادی هر جامعه برخوردار است و باعث افزایش بهرهوری نیروی کار میشود. به فرمایشی از امام صادق (علیه السلام) توجه کنیم: هر صاحب حرفه و صنعتی باید دارای سه خصلت باشد. اول، اینکه در رشتهی خویش مهارت داشته باشد. دوم، با درستکاری و امانت رفتار کند و سوم، با کارفرمایان حسن برخورد داشته باشد و نسبت به آنان ابراز تمایل نماید.(الحدیث، جلد ۳، ص ۷). بنابراین کمترین بیدقتی در کار، که باعث غیراستاندارد شدن کالایی شود، غیردرستکاری و خیانت در کار است.
امام خمینی میفرمایند اگر انسان در انجام کار انگیزهی الهی داشته باشد و هدفش جلب رضایت خدا باشد، به منزلهی عبادت است و با تمام توان آن را انجام خواهد داد. بنابراین کار وی کارایی بیشتری خواهد داشت و کاری که با حداکثر توان انجام شود، کاراترین شیوهی فعالیت است.
با کمی تأمل در آیات قرآن کریم و روایات شریفه، متوجه خواهیم شد که رابطهای عمیق بین ایمان و کار وجود دارد؛ با این شرط که کار خوب، شایسته و سالم باشد، نه کار غلط، ناشایسته، ناسالم و ناقص. بنابراین با مراجعه به قرآن کریم، ملاحظه خواهد شد که در بیشتر آیات مربوط به عمل صالح، نه تنها همراه با ایمان آمده است، بلکه بیانکنندهی اصولی از حیات بشریت است و تکامل را نشان میدهد. سورهی نساء آیهی ۱۲۴ بیانگر دو نکته است؛ اول اینکه که کار و تلاش صحیح انجام دادن با داشتن ایمان، تضمینکنندهی عاقبت به خیری است و دوم اینکه در رابطه با پاداش و جبران عمل کمترین ستمی به کسی نمیشود.
سورهی رعد آیهی ۲۹ بیانگر این است که خوشی زندگی منوط به کار خوب و عمل شایسته است و عاقبت به خیری منوط به کار و تلاش صحیح و نیکوست. به علاوه، شرط لازم و کافی برای خوشی و عاقبت به خیری، ایمان و عمل نیکوست. سورهی کهف آیهی ۳۰ گویای این اصول است که اصالت عمل نیکو و کار صحیح و خوب به همراه اجر و مزد آن تضمین میشود. سورهی اسراء آیهی ۹ و سورهی کهف آیهی ۲ به رابطهی بین ایمان و عمل نیکو و تحقق حتمی اجر و مزد عمل نیکو تأکید دارد و درستترین آئین را ایمان و عمل نیکو میداند. سورهی نور آیهی ۵۵ بیانگر این است که داشتن تعهد و ایمان به همراه کار و تلاش سالم، دو شاخص مهم قدرتمند شدن و عزتمند شدن است و ایمان یا کار و تلاش نیکو به تنهایی تضمینکنندهی جانشین خدا بودن انسان بر روی زمین نیست.
دیدگاه اسلام در مورد جبران و پاداش کار و تلاش و انگیزهی کار خوب، قابل توجه است. اسلام در رابطه با جبران و پاداش کار و تلاش بر این موضوع تأکید دارد که کلیهی اعمال و کار و تلاش انسانها عیناً به خود آن فرد یا جامعه برمیگردد. سورهی زلزال آیهی ۷ و ۸ تأکید بر این دارد که هر کس به اندازهی ذرهای کار صالح یا ناصالح انجام داده باشد، پاداش یا جزای آن را میبیند. این امر نه تنها از نظر اعتقادی، بلکه از نظر علمی نیز ثابت شده است.
در سالهای اخیر در ایران، به دلیل مشکلات اقتصادی و عدم توجه به نظام استعدادسنجی در مدارس، افراد در مشاغلی به کار مشغول شدهاند که با آن ارتباط برقرار نکرده و بعضاً ارزشهای سازمانی آن کار با ارزشهای خود سازگاری ندارد و به روحیهی کارآفرینی کمتر توجه شده است. این بیتوجهی باعث شده تا کار به یک امر بیروح و کسلکننده تبدیل شود تا آنجایی که ساعت کار مفید کشور بسیار پایین و غیر قابل قبول است؟ از آنجایی که کار فقط با جنبههای فیزیکی و ظاهری افراد ارتباط ندارد، بلکه با روح و روان افراد در محیط کار نیز در ارتباط است، کار زمانی میتواند به درستی انجام گرفته و با بهرهوری بالا همراه گردد که به شکوفایی شخصیت فرد کمک نماید.دولت و مجلس قانون گذاری باید کشور را از این شرایط نجات دهند؟ چرا باید فراغ التحصیل مثلا فنی برود در اداره ای و پستی کار کند که هیچ نیاز فنی ندارد و فارغ التحصیل مثلا ادبیات برود کارشناس فنی فلان اداره شود؟ چرا بیشتر مدیران هیچ ارتباطی با رشته تحصیلی خود ندارند؟ وقتی هم حرف بزنی گفته می شود مدیرت مهم است تخصص تاثیر چندانی ندارد به همین دلیل هم کارشناسان نا خبره راهی را پیش روی مدیریت قرار می دهند که فقط هزینه ها را زیاد می کند و کارها را پیچیده تر می کند و زحمات نتیجه چندانی ندارد. کاش هر کس سرجای خودش قرار می گرفت تا با تعهد و تخصص امور مردم درست سامان می یافت.