به گزارش پایگاه خبری ربیع به نقل از روزنامه کیمیای وطن، چهار روز از حمله ارتش ترکیه به مناطق شمالی سوریه می‌گذرد و جنگنده‌های این کشور محل استقرار کردها در شمال کشور بحران زده سوریه را بمباران می‌کنند.

وزارت دفاع ترکیه صبح دیروز در بیانیه‌ای مدعی شد که از آغاز عملیات در شمال سوریه، ۴۱۵ نفر از نیروهای کرد سوریه کشته شده‌اند.

البته بر خلاف این ادعا، نهاد موسوم به «دیده‌بان حقوق بشر سوریه» تعداد کشته‌شدگان نیروهای کرد را در روزهای گذشته ۷۴ تن ذکر کرده است.

برنامه جهانی غذا نیز روز جمعه از آوارگی بیش از ۷۰ هزار نفر از ساکنان شهرهای «رأس العین» و «تل ابیض» در نتیجه این عملیات خبر داد. برای بررسی دلایل و نتیجه بروز این حملات گفت و گویی با دکتر اسماعیل احمدی، پژوهشگر مسائل غرب آسیا داشتیم که در ادامه می خوانید.

– ترکیه چرا به نواحی شمالی سوریه حمله کرد؟ و اهدافی که اعلام می‌کند چقدر با واقعیت منطبق است؟

قبل از اینکه به این سؤال پاسخ بدهم در مورد ترکیه و بحران سوریه مطلبی می‌گویم و بعد به سؤالات پاسخ می‌دهم.

ترکیه و راحت‌تر بگویم حزب حاکم AKP ترکیه، یکی از اصلی‌ترین طرف‌های ایجاد بحران ۹ ساله در سوریه است که به عقیده من نیمی از جنایت‌های رخ داده در سوریه را تاکنون مدیریت کرده است؛ از ایجاد تنش در گرفته تا ارسال تروریست‌های تندرو و ایجاد کریدور ارسال سلاح و … . دست ترکیه آشکارا به خون بی‌گناهان سوریه آلوده است و همچنان علاقه دارد که جزو بازیگران اصلی بحران سوریه باشد.

با این مقدمه، قسمت اول سؤال را از دید کشور ترکیه خواهم گفت و در نهایت جمع بندی خواهم کرد.

حمله ترکیه به شمال سوریه را باید در تحولات حداقل ۳۰ سال گذشته تا بحران در سوریه و تا به امروز آسیب‌شناسی کرد. از زمانی که «پ ک ک» با شعار مبارزه مسلحانه خواستار تشکیل کشوری کردی شد (البته این ادعا در حد شعار بود و دست تروریست‌های «پ ک ک» به خون خیلی از برادران کرد آلوده است) به تمام کشورهای همسایه که جمعیتی کرد داشتند آسیب رساند.

چه جنایت‌هایی که این گروهک تروریستی در حق مردم ایران، ترکیه و عراق نکردند. بعد از بحران در سوریه با توجه به خلاء قدرت پایتخت در شمال و شمال شرق سوریه و حمایت امریکا از جریان کردی، «پ ک ک» سیاست سازماندهی و عضوگیری در این مناطق را با حمایت صهیونیست‌ها شروع کرد و با فشار لابی صهیونیستی، امریکا مجبور به حمایت شد.

مسئول سازماندهی نیروهای کردی pyd و ypg در شمال سوریه، فرمانده مشهور و عضو شورای رهبری «پ ک ک» فهمان حسین با نام سازمانی باهوز اردال (تصویر شماره ۱) بود.

تصویر شماره ۱

دکتر باهوز اردال که هم‌دانشگاهی بشار اسد در دانشکده پزشکی دمشق هم بود از اولین فرماندهان ساختار تروریستی «پ ک ک» و مغز متفکر چیدمان سازمانی آن به حساب می‌آمد که بعد از شروع بحران در سوریه و سیاست جدید «پ ک ک»، ساختاری مشابه «پ ک ک» در شمال و شمال شرق سوریه امـا با اسمی جدید، تحت حمایت امریکا تشکیل داد.

البته یادم می‌آید که در ۱۴ جولای ۲۰۰۶ در قامشلی طرح ترور این فرمانده مشهور «پ ک ک» توسط ترکیه اجرا شد ولی نتوانستند او را با موفقیت مورد هدف قرار دهند و باهوز اردال جراحت سطحی برداشت.

اما اوضاع از آنجایی برای ترکیه بدتر شد که کمک‌های تسلیحاتی امریکا به کردهای سوریه از مقر نیروهای «پ ک ک» در قندیل عراق سر در می‌آورد. نمونه آن موشک‌های هدایت‌پذیر لیزری بود که امریکایی‌ها فقط برای نیروهای کردی سوریه ارسال کرده بودند.

در نتیجه آن نیروهای «پ ک ک» طی ۳ سال گذشته حداقل به ۱۰۰ پایگاه ترکیه با این سلاح‌ها حمله کرده‌اند و ترکیه همیشه این موضوع را به امریکا و کردها گوشزد می‌کرد.

با توجه به ساختار جمعیتی ترکیه و وجود جمعیتی تندرو هم مرز با سوریه در این کشور، ترکیه از وجود ساختار «پ ک ک» در مرزهای جنوبی خود می‌ترسید و این موضوع را در بلند مدت تهدیدی جدی برای کشورش می‌دانست که با توجه به جنایات «پ ک ک» در ترکیه، در این موضوع می‌توان به این کشور حق داد.

با توجه به مسائلی که مطرح شد، از دید ترکیه، این کشور به خود حق می‌دهد که به مناطق شمالی سوریه حمله کند. هر چند ترکیه اگر نتواند این حمله را مدیریت کند درون باتلاقی فرو خواهد رفت.

البته ترکیه از مدت‌ها قبل با امریکا بر سر منطقه امنی به عمق ۴۰ کیلومتر و به طول ۵۰۰ کیلومتر در خاک سوریه توافقاتی را صورت داده(تصویر شماره ۲) که نتیجه آن چراغ سبز پنتاگون برای آنکارا و لشکرکشی چند روز قبل ترکیه است.

تصویر شماره ۲

– آیا ترکیه راهکار دیگری برای حل مشکلات مرزی خود نداشت؟

در جواب این سؤال باید بگویم که طرف کردی سرمست و حیران از حمایت‌های امریکا بود. ضمن اینکه تمام پیام‌های ترکیه و حتی پیام‌های ارسالی از دمشق و محور مقاومت را رد می‌کرد؛ اولی را بخاطر همان سرمستی حمایت امریکا و دومی را به دلیل فشار امریکا. این شد که ترکیه در ادامه دست به حمله زد.

نکته مهم اینکه، در جریان پیشروی نیروهای کرد در ریف دیرالزور این نیروها طی توافق با عشایر حامی داعش و داعشی ها اکثر چاههای نفتی کشور سوریه را اشغال کردند؛ مثل چاه‌های نفتی «العمــــر» و «التنکه» که تقریبا ۹۰ درصد نفت سوریه از این دو چاه نفتی استخراج می‌شد. نکته مهم دیگر اینکه کردها حتی از دولت مرکزی سوریه نیز نافرمانی می‌کردند زیرا حس می‌کردند که با این ثروت باد آورده و حمایت امریکا، می‌توانند در آن مناطق به تمام افراد دهن کجی کنند.

– چرا در این حمله ارتش آزاد سوریه(که از معارضان سوری محسوب می‌شوند) به عنوان همکار و همراه دولت ترکیه انتخاب شده است؟

همانطور که در پاسخ به سؤال اول گفتم، ترکیه در ایجاد گروهک تروریستی ارتش آزاد و ارسال تسلیحات به این گروهک و سازماندهی آنها در طول ۹ سال بحران سوریه، نقش اصلی و پدری ایفا کرده بود و این خدمات وافر به این گروهک‌ها باعث میشود که این گروهک‌های تروریستی هم در چنین نبردهایی به کمک ترکیه بیایند. البته این همکاری برای بار اول نیست.

همین گروهک تروریستی ارتش آزاد پیشقراولان حمله به منطقه کردی عفرین هم بودند و از لحاظ نظامی هم وجود چنین نیروهایی برای پیشروی ارتش ترکیه مفید است.

– به نظر شما آیا این درگیری گسترش پیدا می‌کند؟ و چه عواقبی برای منطقه دارد؟

هدف ترکیه از این حمله این است که منطقه امن در عمق ۴۰ کیلومتری سوریه را اشغال و آواره‌های سوری پناهنده به کشورش را در آنجا جاسازی کند. این عمل باعث می‌شود که این کشور در جنوب با کردها هم مرز نشود. وقتی قضیه را از این دید ببینیم، در روی کاغذ شاید حرکت ارتش ترکیه درست به نظر برسد ولی بدون شک این جنگ و لشکرکشی مطابق میل اردوغان نخواهد بود. حتی اگر یک اختلال در این برنامه ریزی رخ دهد، هزینه جنگ برای ترکیه بیش از حد خواهد بود. من‌جمله اینکه حزب حاکم ترکیه خودش در مرحله آسیب در انتخابات بعدی است.

این مهم با انشقاقات چند ماه گذشته حزب حاکم ترکیه بخصوص جدایی باباجان از حزب حاکم و موضع عبدالله گل و داوود اوغلو به وضوح قابل مشاهده است و تمام این افراد در بحث سوریه با اردوغان هم نظر نیستند.

بدون شک این حمله در منطقه نیز بی تأثیر نخواهد بود و بخصوص باعث پیچیده‌تر شدن بحران ۹ ساله کشور سوریه خواهد شد. این یک تجاوز آشکار از طرف دولت ترکیه به یک کشور مستقل است.

– نتیجه این درگیری را چطور پیش بینی می‌کنید؟

این درگیری هر چند با حملات سهمگین ترکیه برای بدست آوردن منطقه امن ادامه خواهد داشت ولی به صراحت می‌توانم بگویم که این درگیری به این زودی‌ها تمام نخواهد شد و در قالب‌های دیگه ادامه خواهد داشت. از این درگیری هم ترکیه و هم کردها به بدترین شکل ممکن متضرر خواهند شد زیرا کردها در این قضیه کاملا هم دست بسته نیستند.

در پایان اگر نکته‌ای مدنظر دارید بفرمایید.

نکته ای که به نظرم می‌رسد بگویم این است که از وضعیت بد تحمیل شده به مردم کرد آن مناطق واقعا ناراحتم. رهبران مزدور و نوکران امریکایی این مردم می‌توانستند از پیشنهاد طرف ایرانی و سوری استقبال کنند و با استقرار ارتش سوریه در این مناطق مانع این لشکرکشی متجاوزانه ترکیه شوند. ولی چون افسار این رهبران در دست امریکاست، با فشار امریکا حتی در آخرین روزهای قبل از حمله ترکیه، پیشنهاد شخص حاج قاسم سلیمانی را قبول نکردند.

پیام حاج قاسم بهترین شروط را برای طرف کردی به همراه داشت که قبول نکردند مانند اتفاقی که در حمله ترکیه به عفرین رخ داد. از طرف دیگر امریکا هیچ وقت هم‌پیمان استراتژیکی ناتو یعنی ترکیه را رها نخواهد کرد که از کردها حمایت کند.

ترکیه با چراغ سبز امریکا و توافقات رخ داده بین امریکا و ترکیه دست به این لشکرکشی زده است و کردها باز فهمیدند که امریکا قابل اعتماد نیست البته اگر قرار بود درسی بگیرند از خیانت امریکا در بحث عفرین می‌گرفتند. این تنها مردم مظلوم کُرد آن مناطق هستند که قربانی سیاست‌های امریکا، ترکیه و رهبران مزدورشان شده‌اند.

مصاحبه کننده: علی حاجیان