به گزارش پایگاه خبری ربیع، توزیع عادلانه ثروت و منابع ملی از وظایف مهمی است که نیازمند تدبیر ویژه و توجه است که می تواند در رفع فقر و اصلاح فاصله طبقاتی تاثیر گذار باشد، اکنون توزیع وضعیت مناسبی ندارد چرا که عکس آنچه باید عمل می شود زیرا آنچه با یارانه توزیع می شود شامل حال همه نیست و بسیاری از افراد جامعه از یارانه بیش از دیگران استفاده می کنند چرا که آنان ثروتمندند؟ این که نظام یارانه‌ای کشور ما عادلانه نیست، شکی در آن وجود ندارد، به طوریکه یک خانواده ثروتمند ۲۰ برابر بیشتر از یک خانواده فقیر از یارانه‌ها استفاده می‌کند، این در حالیست که میزان تخصیص یارانه‌های پنهان نیز بیش از هزار هزار میلیارد تومان است.آنهایی که از باغ و ویلا و خانه های بزرگ آنچنانی برخوردارند چندین برابر سایرسن از یارانه های آب و برق و گاز و … استفاده می کنند در حالیکه بسیاری حتی در روشن نگه داشتن یک لامپ هم احتیاط می کنند چون توان پرداخت قبوض برق سنگین را ندرارند همچنانی که توان پرداخت قبوض آب و تلفن و گاز و …را نیز ندارند، پس یارانه ها عادلانه توزیع نمی شود؟ و این ثروتمندان هستند که از یارانه ها بهره اصلی را می برند. در ارتباط با یارانه بنزین نیز شرایط بدین منوال است؟ بسیاری از مردم از داشتن وسیله نقلیه محرومند و حتی یک لیتر بنزین نیز استفاده نمی کنند و برخی چندین وسیله نقلیه دارند  که بستگی به تعداد نفرات خانوارشان است و هر یک یک وسیله نقلیه در اختیار دارند و از همین بنزین یارانه ای استفاده می کنند؟!شکی نیست که در روش فعلی، افراد ثروتمند نسبت به قشرهای متوسط و ضعیف جامعه از یارانه سوخت بیشتری برخوردار هستند؛ به این معنا که هر چقدر فرد پولدارتر و در دهک بالای درآمدی باشد، مصرف بنزین‌اش هم بیشتر است.حالا مجلس یازدهم وارد عمل شده است تا طرحی را که از سال ۱۳۹۶ در مرکز پژوهشهای مجلس کلید خورده و احتمالا مطالعاتش به حد کفایت رسیده است را اجرایی کند و با طرح آن در صحن علنی مجلس اتخاذ تصمیم نمای که اگر با رعایت تمامی جوانب به نتیجه برسد گام مثبت و مهمی در راستای تحقق عدالت در توزیع برداشته می شود و این برگ زرینی برای مجلسی های این دوره خواهد بود. مزیت بزرگ اجرای این طرح صرفه‌جویی در مصرف سوخت است. از سوی دیگر طبقات محروم از این طرح بهره می‌برند و آن‌هایی که خودرو ندارند، یارانه بنزین دریافت می‌کنند؛ ضمن این که آلودگی هوا نیز کاهش می‌یابد.البته باید توجه داشت که اجرای این طرح تاثیر تورمی نداشته باشد والا تاثیرش از بین می رود و محروان همچنان بی بهره خواهند شد.

پر واضح است که در شرایط فعلی هر فردی که تحرک و جابجایی بیشتری داشته باشد، از بنزین ارزان بیشتری استفاده می‌کند و برعکس، آن‌هایی که نیاز به سفر درون شهری یا برون شهری کمتری دارند از یارانه پنهان کمتری استفاده می‌کنند که محاسبه مقدار یارانه پنهان بستگی به در نظر گرفتن نرخ ارز مبنا متفاوت خواهد بود. بر اساس آمار بانک مرکزی نشان می‌دهد ۵۰ درصد خانوارها از خودروی شخصی استفاده می‌کنند بنابراین آمار این‌گونه می‌توان گفت که نیمی از خانوارها از یارانه پنهان بنزین استفاده نمی‌کنند، در نتیجه پرداخت یارانه بنزین می‌تواند امتیازی برای این خانوارها باشد ضمن آنکه خانوارهای دارای خودروی شخصی نیز با دریافت یارانه بنزین به میزان مصرفشان از این یارانه استفاده خواهند کرد.

این طرح باعث می شود افراد فاقد خودرو نیز از یارانه پنهان بنزین برخوردار ‌شوند؛ مهار تقاضا؛ آمادگی در برابر تحریم واردات بنزین؛ محدود کردن امکان قاچاق؛ قیمتگذاری شناور برای نرخ دوم و امکان شکل‌گیری بازار بنزین مازاد از مزایای قابل اشاره طرح بنزینی می باشد.

اما شاه بیت تمامی طرح‌ بنزینی، مساله عدالت است. به راستی، چه رابطه‌ای میان توزیع یارانه بنزین و عدالت وجود دارد؟ «آیا بی عدالتی بالاتر از این است که سهمی از سرمایه ملی از فقرا دریغ شود، ولی به اسم فقرا به کام بخش‌های مرفه‌تر جامعه باشد.»

به نظر می‌رسد از میان ده‌ها سناریو برای تنظیم قیمت حامل‌های انرژی، اگر معیار مقامات تصمیم‌گیر، عدالت باشد، ماجرا بسیار کلان‌تر از انتخاب شیوه حذف یا تخصیص یارانه به خودرو یا خانوار باشد. ماجرای عدالت بنزینی، در قالب هر طرحی باید ابتدا، الزامات فراوان ذهنی، سیاسی و اجتماعی شهروندان را در برگیرد.

چیزی که مسلم است یارانه پنهانی که در بخش انرژی توزیع می‌شود به هیج عنوان عادلانه نیست، این مسئله نیز ریشه در سالیان متمادی دارد که این یارانه‌ها بدون هیج حساب و کتابی توزیع شده که لازم است این رویه به نفع کشور و محرومان اصلاح گردد.امید آنکه طرح بنزینی مجلس بتواند کام محرومان و مستضعفان را شیرین کند مشروط بر اینکه تمام زوایای موضوع درست دیده شود و مجلس پس از تصویب قانون با قاطعیت و ظرافت و دقت به وظیفه نظارتی خود نیزعمل کند تا از کوچکترین انحراف پیشگیری و طرح به تمامه مثبت اجرایی گردد.

 مظفر حاجیان