زهرا نصیری

به گزارش پایگاه خبری ربیع، این روزها سوالات زیادی ذهن مرا به خود مشغول کرده که آیا تورم عامل حاشیه نشینی است، آیا کمبود امکانات و توزیع نامتوازن آن باعث حاشیه نشینی میشود؟ آیا نبود کار و شغل در روستا ها حاشیه نشینی را در شهر ها را رقم می زند؟ آیا فقر عامل حاشیه نشینی می شود یا اعتیاد ،همان بلای خانمان سوزباعث حاشیه نشینی میشود؟ همه این سوالات ابهاماتی است که ذهن ها را مدت زمان مدیدی است درگیر خود کرده و درپاسخ به این سوالات هریک از جامعه شناسان البته از منظرخود پاسخی برای آن دارند، اما در این مقال به نظر نویسنده این سوالات وعلت رواج حاشیه نشینی را باید از مسئولان اقتصادی کشور جویا شد که بهتر با اعداد و ارقام سروکار دارند و شاید بهتر بتوانند گره از این کلاف سردرگم بگشایند،!چرا که وقتی اعتبارات و بودجه های مناسب برای ساخت مراکز ارزان قیمت با توان خرید برای همه اقشار جامعه فراهم شود آنان خواهند توانست درخانه های بهتر سکنی گزینند و به تب از آلونگ نشینی ،چادر نشینی و مخروبه نشینی در حاشیه شهرها رهایی یابند و در مکانی نزدیک به کار و زندگی خود زندگی نمایند و یا اگربرای جوانان شغل مناسب فراهم شود و با توجه به خشکسالی هایی که گریبان گیر کشور شده و بیشتر مردم را ازشغل کشاورزی و دامپروری به ناچار برای امرار معاش به سمت شغل های دیگر کشانده زمینه اشتغال زایی در روستا ها فراهم میشد؛ روستائیان کمتربه سبب تندگستی و اجبار برای پیدا کردن شغل به حاشیه شهر ها رهسپار می شدند و شاهد گسترش حاشیه نشینی نبودیم!

شهرنشینی دراستان اصفهان بالای ۸۷ درصد است

همچنین اگردولت ازسهم حضور اتباع خارجی در جای جای شهر ها چشم پوشی میکرد و ورود اتباع خارجی به کشور و بالاخص به کلان شهرها ممنوع میشد شاهد رشد فزاینده حاشیه نشینی توسط اتباع خارجی نبودیم و فرصت اشتغال برای جوانان این مرز و بوم فراهم بود ، در نتیجه اعتیاد و بیکاری هم تحت تاثیر زمینه های اشتغال قرارمی گرفت و بع تبع آن آسیب های اجتماعی نیز در جامعه کاهش می یافت. اما به هر حال سیاست های درست و یا نادرست درامور اقتصادی سبب شده است که هم اکنون در مهمترین استان صنعتی کشور یعنی اصفهان شاهد رشد محلات حاشیه نشین باشیم و هر روز این آمار توسط مسئولان بالا و بالاتر اعلام شود.

با مطالعه منابع تحقیقاتی به این نتیجه می رسیم که با تغییرسبک زندگی  وتورم شهرنشینی قارچی اتفاق افتاده  واجاره‌ نشینان به حاشیه شهرها سوق پیدا کرده اند،براساس آمار شهرنشینی در سال ۱۳۳۵، ۳۰ درصد بوده اما در حال حاضر بالای ۷۰ درصد است.

اما آمار شهرنشینی در آخرین آمار دراستان اصفهان بالای ۸۷ درصد ذکر شده است که این مسئله نشان دهنده این است که بسیاری از این جمعیت در حاشیه شهرها سکنی گزیده اند.

۵۲ محله حاشیه‌نشین دراصفهان

در همین پیوند مدیرکل راه و شهرسازی استان اصفهان در گفتگو با ربیع درباره ساماندهی سکونتگاه های غیر رسمی در استان اصفهان گفت: درحال حاضر ۳۷۸۳ هکتار سکونتگاه‌ غیررسمی و حاشیه‌ای در شهرهای استان وجود دارد که طرح های مختلفی برای توانمندسازی این بافت‌ها در دستور کار داریم.

علیرضا قاری‌قرآن، به این مسئله اشاره داشت : حدود ۱۴ هزار هکتار از اراضی شهری استان اصفهان در زمره بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری است ، هشت هزار و ۱۰۰ هکتار از این پهنه‌ها به بافت فرسوده میانی، سه هزار و ۷۸۳ هکتار سکونتگاه‌های غیررسمی و حاشیه‌ای و دو هزار و ۲۰۰ هکتار به بافت‌های تاریخی شناسایی شده اختصاص دارد.

وی با اشاره به اینکه این میزان بیش از ۱۰ درصد کل بافت‌های فرسوده و ناکارآمد کشور است، افزود: در استان اصفهان بافت‌های حاشیه‌ای و سکونتگاه‌های غیررسمی دربرگیرنده ۵۲ محله با جمعیتی بالغ بر ۴۵۰ هزار نفر است.

۲۳ طرح برای احیای بافت‌های حاشیه‌ای و سکونتگاه‌های غیر رسمی اصفهان

مدیرکل راه و شهرسازی استان اصفهان گفت: از محل اعتبارات موضوع محرومیت زدایی از مناطق کم برخوردار، این اداره‌کل برای سال‌جاری ۲۳ پروژه برای بافت‌های حاشیه‌ای و سکونتگاه‌های غیر رسمی شهرهای استان به مبلغ ۵۰ میلیارد تومان تعریف و پیش بینی کرده است.

 به عقیده کارشناسان تاکنون بیش از ۶۰ درصد اشتغال جدید در بخش غیررسمی اتفاق افتاده است هنگامی که زیرساخت‌های فرهنگی، اجتماعی، حمل و نقل، هویت و محیط‌زیست در کنار صنعتی به نام توسعه در اصفهان مورد توجه قرار نمی‌گیرد، مهاجر در متن ادغام نشده و حاشیه‌نشینی شکل می‌گیرد،کانون تولید حاشیه‌نشینی مکان‌هایی است که نابرابری تولید می‌شود، فساد اقتصادی تئوریزه می‌شود، مفهوم ژن برتر شکل می‌گیرد.

زهرا نصیری