سیره فرهنگی امام کاظم (ع)
امروز ۲۵ رجب شهادت امام موسی کاظم علیه السلام است شهادت این امام عزیز را تسلیت عرض نموده، از درگاه ایزد منان توفیق شناخت امامان معصوم و پیروی از امامت و ولایت را خواستاریم و در این یادداشت اجمالاً به سیره فرهنگی امام هفتم اشارهای خواهیم داشت.
به گزارش پایگاه خبری ربیع، امروز ۲۵ رجب شهادت امام موسی کاظم علیه السلام است شهادت این امام عزیز را تسلیت عرض نموده، از درگاه ایزد منان توفیق شناخت امامان معصوم و پیروی از امامت و ولایت را خواستاریم و در این یادداشت اجمالاً به سیره فرهنگی امام هفتم اشارهای خواهیم داشت. این امام همام به دلیل کثرت زهد و عبادت به “عبدالصالح” یعنی بندهٔ صالح، و به دلیل حلم و فرو بردن خشم و صبر بر ناملایمات زمان، به “کاظم” یعنی کسی که خشم خود را فرو میبرد، ملقب شد. در این روز با گرامیداشت یاد و نام ایشان و تبریک این ولادت با سعادت، به همه دوستداران اهل بیت پیامبر (ص)، بطور اجمال بخشی از سیره فرهنگی آن حضرت را بیان میکنیم. تاریخ گواهی میدهد دوران امام کاظم (ع) یکی از سختترین دورهای حیات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی اسلام بود. زیرا در این دوره با قتل و کشتارهای پیاپی سلاطین عباسی، بسیاری از قیامهای مردمی سرکوب شده بود. و جریانهای فکری و عقیدتی و نیز بدعت گذاریها و کج اندیشی ها به اوج خود رسیده بودند. به طوری که هر روز عقیدهای تازه در لباس فرهنگ و مذهب وارد جامعه میشد و مورد پذیرش و حمایت و تأیید حکومت عباسی قرار میگرفت. جو اختناق نیز، امکان برقراری ارتباط مستقیم امام با همه مردم در اقصی نقاط سرزمین پهناور اسلامی را فراهم نمیساخت. در این دوران تنها چیزی که میتوانست اسلام را در مسیر واقعی خود حفظ کند، درایت و مدیریت خردمندانه و تلاش خستگی ناپذیر امام کاظم (ع) بود. امام کاظم (ع) برای جلوگیری از نفوذ
افکار الحادی در حوزه فرهنگی اسلام و پاسخگویی به نیازهای فکری و اعتقادی پیروان خود، محور فعالیتهای خویش را بر کارهای فرهنگی متمرکز کردند. ایشان با احاطه گسترده به معنای مکتب اسلام و آگاهی از نیازمندیهای جامعه، مجموعه ارزشمندی از احکام و معارف اسلامی را در زمینههای مختلف از طریق اصحاب و شاگردان خاص خود به یادگار گذاشتند. از اقدامات فرهنگی امام امر به معروف و نهی از منکر است. قرآن کریم و پیشوایان معصوم (ع) از این فریضه الهی بسیار سخن گفتهاند. این دو فریضه الهی نه تنها در دین اسلام، بلکه در دیگر ادیان آسمانی نیز بیشترین برنامههای تربیتی را به اجرا در آوردهاند. امام کاظم (ع) نیز در سیره فرهنگی خود، برای تربیت امت اسلامی، از این دو امر نهایت استفاده را بردند. داستان “بِشْر بن حارث حافی” نمونه بارزی از روش تبلیغی امام کاظم (ع) است. بِشْر بن حارث مدتی از عمرش را به گناهکاری و شهوات گذرانده بود. روزی امام کاظم (ع) از کوچهای که خانه بِشْر در آن بود عبور میکرد، موقعی که به در خانه بِشْر رسید اتفاقاً در باز شد و یکی از کنیزکان او از خانه بیرون آمد. امام از کنیز سئوال کرد: ارباب تو آزاد است یا بنده؟ کنیز پاسخ داد: آزاد است. امام سری تکان داده و فرمود: همینطور است که گفتی. چرا که اگر بنده بود به شرایط بندگی عمل میکرد و از خدای خود اطاعت مینمود. امام کاظم (ع) این سخن را فرمود و سپس به راه خود ادامه داد. بشر که متوجه گفتگوی کنیز با امام شده بود پا برهنه به طرف امام دوید و به او گفت: ای آقای من! آنچه را که به این زن گفتی برای من نیز تکرار کن. امام مجدّداً سخن خود را تکرار کرد. در این هنگام نور الهی بر قلب بِشْر تابید و از کرده خود پشیمان شد. او دست امام کاظم (ع) را بوسید و گونههای خود را بر خاک مالید در حالی که گریه میکرد و میگفت: بله بندهام … بله بندهام …امام راه و روش امر به معروف و نهی از منکر را به خوبی اجرا کرد. امام کاظم (ع) با یک جمله کوتاه بشر را متنبه ساخت و چنان منقلب نمود که از گذشته خود توبه کرد و باقیمانده عمرش را با پاکی و درستکاری سپری ساخت. شرایط کشور ما در این روزها بگونه ای است که نیازمند احیای سیره و روش امام کاظم علیه السلام هستیم. امروز هم در عرصه اقتصادی باید با شیوههای فرهنگی و فرهنگ سازی اقدام داشت هم در عرصه فرهنگی، در عرصه اقتصادی مسئولان نیازمند امر به معروف و نهی از منکرند و نیازمند جرات و جسارت و البته برنامه ریزی درستی که بتواند فشارهای اقتصادی را از گرده مرم بردارد و معیشت رنگی بهتر پیدا کند که البیته در یکسال اخیر اینطور نبوده است؟ باید مردم با شرایط و مشکلات آشنا شوند و مسائل و کمبودها را بدانند و راههای صرفه جویی را فراگیرند از طرفی فروشندگان و تولیدکنندگان نیز باید بدانند نگهداری تولیدات در انبار که نوعی احتکار است شایسته کاسب مسلمان نیست بلکه باید در این شرایط آرامش اقتصادی را متوجه بود تا مردم با آرامش به پیش بروند و کمبودهای کاذب و قیمتهای کاذب بلای جان نشود. و…
مظفر حاجیان