سرمقاله مردم سالاری/ نیروهای واکنش سریع مدیریت بحران
به گزارش پایگاه خبری ربیع، در ایام عزای دخت گرانقدر رسولالله فاطمه مرضیه سلامالله علیها که پس از ۱۴۰۰ سال، هنوز به دنبال نشانهای از قبر مطهر آن حضرتیم، در ۲۹ بهمن، خبری رنج آور همگان را شوکه کرد. خبر این بود که یک فروند هواپیمای ای تیآر ۷۲ شرکت هواپیمایی آسمان بعد از ۵۰ […]
به گزارش پایگاه خبری ربیع، در ایام عزای دخت گرانقدر رسولالله فاطمه مرضیه سلامالله علیها که پس از ۱۴۰۰ سال، هنوز به دنبال نشانهای از قبر مطهر آن حضرتیم، در ۲۹ بهمن، خبری رنج آور همگان را شوکه کرد. خبر این بود که یک فروند هواپیمای ای تیآر ۷۲ شرکت هواپیمایی آسمان بعد از ۵۰ دقیقه پرواز از تهران به سمت یاسوج در حوالی سمیرم بعد از اصابت به کوه دنا سقوط کرد. سقوطی که یکی از بهترین دوستان نگارنده نیز در میان آنان بود. از همان لحظات انتشار این خبر هولناک، پیگیر به دست آوردن خبر و نشانهای از هواپیما و سرنشینان آن بودیم که تا پایان روز دوشنبه خبر موثقی منتشر نشد. نگارنده نیز مانند بسیاری دیگر از محبین خاندان عصمت و طهارت، اعتقاد جازم داشت که با وجود نیروهای توانمند جستجوگر، تا سالروز رحلت حضرت فاطمه(س)، اخبار موثقی دراین باره منتشر خواهد شد که تا پیش از ظهر روز گذشته، خبر یافته شدن قطعات هواپیما در سی متری قله کوهی به ارتفاع ۴۰۰۰ متر و آغاز عملیات حمله به قله توسط نیروهای امدادی زمینی و نیروهای هلیبرن، آرامش تلخ و گزندهای را برای امید به یافته شدن اجساد مطهر این جانباختگان عزیز برای هموطنان بخصوص خانوادههای داغدار، به ارمغان آورد. امید آن داریم که با عنایات خاصه الهی و همت والای نیروهای جان بر کف و قدرتمند جستجوگر، تمامیاجساد قربانیان این حادثه جانکاه تا پایان امروز پیدا شده، به مکانهای امن منتقل شود. حال چند نکته:
اول؛ در طول ۳۸ سال گذشته یعنی از سال ۱۳۵۹ تا بهمن ۱۳۹۶ تاکنون ۱۸ سانحه برای هواپیماهای غیر نظامیدر کشور به ثبت رسیده است که تقریبا سالی یک هواپیما در طول یک دوره دو ساله است. این آمار مربوط به آن سوانح هواپیمایی که مالکیت آنها در اختیار ارتش، سپاه پاسداران و نیروی انتظامیاست نمیباشد. این آمار، جدا مایه نگرانی و بازنگریهای اساسی است.
دوم؛ بخش قابل توجهی از مردم و حتی بعضا مسئولین و برخی صاحبان قلم و رسانه، متوجه تفاوتهای اساسی میان اهمیت سوانح هوایی با سایر حوادث در حوزه حمل و نقل نیستند. بله، اگر صرفا از منظر جانباختگان این سوانح به آن بنگریم، شاید تفاوت اساسی میان این حوادث نتوان پیدا کرد اما در کنار این عامل، سایر عواملی مانند تعداد معتنابه سرنشینان یک پرواز، ماهیت پرواز، چه از حیث ماهیت و نوع امنیت هواپیما و سرنشینان و چه از منظر امکان عبور آسان اما غیر مدیریت شده از مرزهای هوایی کشورها، صعوبت در بسیاری از موارد جمعآوری بقایای ناشی از سانحه هوایی، همچنین امکان گروگانگیری و ایجاد یک بحران بینالمللی و منطقهای (و حتی در برخی موارد جهانی) و بسیاری موارد خاص دیگر که صرفا در این ساختار از جابجایی وجود دارد، ضرورت توجه به تمامیابعاد انسانی، فنی، اجتماعی، اقتصادی، مدیریتی، امنیتی، سیاسی و فرهنگی صنعت هوایی کشور با هدف رسیدن به حداکثر یک سانحه در یک دهه را دو چندان کرده است. این امر به باور و ابرام نگارنده، یک واجب عینی و نه کفایی شرعی و حاکمیتی است. راستی تا به حال، چقدر به ابعاد مدیریتی و حاکمیتی این فرمایش مولا علی علیهالسلام توجه کرده ایم و عمیق شدهایم که فرمودند اگر مسلمانی از غم و غصه خبر درآوردن خلخال از پای یک بانوی اهل کتاب که تحت حکومت اسلامی بمیرد، شایسته سرزنش نیست! حال در قبال تمامیابعادی که منجر به امنیت کامل سرنشینان تک تک پروازها در جمهوری اسِلامی ایران میشود تا چه اندازه به مسئولیتهای شرعی، حاکمیتی، اخلاقی خود عمل کردهایم، جای پرسش بسیار جدی است. در اینجا دولت و وزارت راه و شهرسازی، به تنهایی نمیتوانند مورد پرسش قرار گیرند بلکه در این وادی، حتی صاحبان قلم و رسانه مسئولیت شرعی و حاکمیتی دارند.
سوم؛ پیشنهاد موکد نگارنده در اینباره و سایر حوادث ملی، تشکیل نیروهای دائم واکنش سریع مدیریت بحران در بدنه ارتش جمهوری اسلامیایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است.
اگرچه تاکنون بخش اعظم مدیریت بحران و امداد رسانی با همکاری ارتش و سپاه صورت گرفته است اما به دلایل عدیده، تشکیل رسمی این نیروهای واکنش سریع مدیریت بحران، با امکانات و آموزشهای بیبدیل و بینظیر در ارتش و سپاه، کشور را در مقابله با بحرانهای برون شهری بیمه خواهد کرد. جان بر کفان ارتش و سپاه همواره مایه آسایش کشور بودهاند و از این رهگذر، آرامش را در گستردهترین شکل خود در هنگام بروز حوادث، به ارمغان میآورند. در خاتمه یادآوری خاطره مدیریت بحران امام راحل در روز اول بمباران سراسری ارتش بعثی عراق در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ و آغاز حمله همه جانبه ارتش صدام ملعون به کشورمان، خالی از لطف نیست که امام فرمودند، دزدی آمده و سنگی انداخته است.