به گزارش پایگاه خبری ربیع، واقعیت کنونی مناسبات میان جمهوری اسلامی ایران و هندوستان نشان می‌دهد که موانع جدی در روابط ایران و هند وجود دارد و این موانع باعث کاهش کلی سطح روابط شده‌اند. به گمان من این گزاره نه با واقعیت‌های سیاست خارجی و نه با واقعیت‌های اهداف ملی هند سازگار است و نه با واقعیت‌های اهداف ملی ایران. دلیلش این است که هندی‌ها در بلندمدت تمایل دارند به یک قدرت بزرگ جهانی تبدیل شوند. بری بوزان وقتی از نظام بین‌المللی فعلی صحبت می‌کند اعتقاد دارد که نظام بین‌المللی بعد از جنگ سرد از ۵ قدرت بزرگ جهانی ساخته‌شده است که …
آن را با عنوان یک به اضافه چهار توصیف می‌کند. عدد یک نشان‌دهنده ابرقدرت بین‌المللی، ایالات متحده امریکا است و عدد ۴ نشانگر چهار قدرت جهانی یعنی اروپا، چین، روسیه و ژاپن. به اعتقاد بری بوزان، بر اساس برآوردی که از قدرت هندوستان دارد معتقد است که ساختار قدرت در نظام جهانی در آینده نزدیک تغییر می‌کند و به یک به اضافه ۵ تبدیل می‌شود. دورنمای نظام بین‌المللی از این دیدگاه، هند را به عنوان نامزد تبدیل شدن به یک قدرت جهانی در نظر می‌گیرد. هندی‌ها خودشان پیگیر رسیدن به این جایگاه هستند. در حال حاضر هندوستان سه مولفه برای تبدیل شدن به قدرت جهانی در اختیار دارد؛ ظرفیت سرزمینی بر مبنای وسعت، ظرفیت انسانی بر مبنای جمعیت و ظرفیت نظامی بر مبنای توانمندی هسته‌ای. دهلی نو برای رسیدن به جایگاه جدید خود به عنوان قدرت جهانی پیگیر ایجاد سه مولفه تازه است: به لحاظ دیپلماتیک عضویت دایم در شورای امنیت، به لحاظ اقتصادی رشد چشمگیر و به لحاظ ژئوپولتیک نفوذ در حوزه‌های مهم بین‌المللی. هند برای تبدیل شدن به یک قدرت جهانی هم به لحاظ حوزه نظری، از نظر کسانی که در عرصه نظام بین‌المللی نظریه‌پردازی می‌کنند و هم از لحاظ حوزه عملی، در عملکرد سیاستگذاران و سیاستمداران هندی، مسیر مشخصی را طی می‌کند. در این میان جمهوری اسلامی، در سیاست خارجی هند دست کم در رسیدن به دو هدف تاثیر راهبردی دارد. هند برای دستیابی به دو مولفه مهم یعنی نفوذ در حوزه‌های ژئوپولتیک و رشد چشمگیر اقتصادی، به ایران نیاز دارد. هندوستان در سال‌های اخیر افغانستان را به عنوان یکی از حوزه‌های نفوذ ژئوپولتیک جدید خود معرفی کرده است، ایران در مسیر افزایش حضور هند در افغانستان می‌تواند همکار مهمی برای دهلی‌نو باشد. اما اهمیت ایران فقط برای افزایش نفوذ هند در افغانستان نیست، هند می‌تواند برای حضور و نفوذ در خلیج فارس نیز از ایران استفاده کند و پروژه توسعه بندر چابهار در کنار ماهیت اقتصادی و تجاری آن می‌تواند کاربرد امنیت بین‌المللی نیز برای هندوستان داشته‌باشد. ایران در عین حال سکوی مهمی برای هندوستان است که از طریق آن می‌تواند در دنیای اسلام و خاورمیانه نفوذ ژئوپولتیک خود را تقویت کند. مولفه دیگری که در استراتژی تبدیل هند به یک قدرت جهانی به ایران نقش مهمی می‌دهد، مولفه اقتصادی است. بازار ٨٠ میلیونی ایران یک بازار بزرگ و موثر برای هند است، در عین حال کریدور شمال جنوب، اجازه می‌دهد که هند از مسیری بسیار به صرفه و کوتاه به روسیه و اتحادیه اروپا متصل شود. نهایتا جایگاه ایران به عنوان یک تامین‌کننده مهم انرژی برای هند، می‌تواند تضمین‌کننده رشد پایدار اقتصادی هندوستان باشد.
ایران در استراتژی هند برای تبدیل شدن به یک قدرت بزرگ می‌تواند نقش بسیار مهمی داشته‌باشد، به خصوص که هند با دو همسایه بزرگش، یعنی چین و پاکستان، رقابت‌های شدید و فعلا بدون دورنمایی برای پایان دارد. در نتیجه این هند است که در سیاست خارجی‌اش به‌شدت به ایران نیاز دارد. اما یک مانع جدی در روابط ایران و هند وجود دارد. مانع اصلی در همکاری تهران و دهلی‌نو، ایالات متحده امریکاست. هندی‌ها تا حدودی امریکا را قانع کرده‌اند که ناچار به همکاری و رابطه با ایران هستند. بر خلاف ایران که تامین‌کننده بسیاری از نیازهای راهبری هند است، ایالات متحده امریکا توانایی و ظرفیت تامین این نیازها را ندارد. ما در حال حاضر در شرایط پیچیده‌ای در آسیا قرار داریم که در معادلات قاره‌ای هم چین، هم پاکستان و هم هندوستان به ایران نیاز دارند و همزمان هر سه آنها نیز با یکدیگر رقیب استراتژیک هستند. دهلی نو باید مانع واشنگتن را از مسیر همراهی با ایران حذف کند. هند باید ایران را به خاطر خود ایران بخواهد و ایران نیز باید هندوستان را به خاطر خود هندوستان بخواهد. ما نیازمند یک مطالعه کلی نه فقط در سطح ظرفیت‌های مادی برای افزایش همکاری‌های تجاری بلکه در سطح ظرفیت‌ها برای پیشبرد اهداف استراتژیک هستیم. اگر چنین مطالعاتی انجام شود، نتایج آن اجازه می‌دهد که دو کشور در راستا اهداف بلندمدت استراتژیک‌شان نه تنها در عرصه مناسبات اقتصادی و تجاری، بلکه در عرصه‌های مانند همکاری‌های نظامی و سیاسی نیز روابط خود را تا سطح بسیار زیادی افزایش دهند.