رسانه و امر خیر
« رسانه و امر خیر » عنوان سرمقاله روزنامه مردم سالاری به قلم مهری بهار است که میتوانید آن را در ادامه بخوانید:
به گزارش پایگاه خبری ربیع، امر خیر مانند دیگر امور دامنه و عرصه خاصی دارد. به تعبیر بوردیویی، امر خیر میدانی خاص دارد که در آن ساز و کارهای ساختاری، تنوع سرمایه و کنشگران متعدد دارد. نحوه حضور و غیاب هر یک از این عناصر ساحت امر خیر را به گونه ای متفاوت جلوه گر میسازد. کارخیر عملی اخلاقی است به دلیل آنکه امر دگر دوستی و نوع دوستی در آن محقق می شود. اخلاق مداران در حوزه امور خیر، به دلایل دسترسی داشتن به سرمایههای فرهنگی از دیگران متمایز می شوند. قبض و بسط این میدان معطوف به نوع حضور و غیاب سرمایههایی چون سرمایههای فرهنگی، سرمایه اقتصادی، اجتماعی و نمادین است. نحوه ظهور مالکان سرمایههای اشاره شده در امر خیر موجب میشود تا خوب و بد بودن این میدان را نشان دهد. به همین دلیل است که امر خیر بدون توجه به این عناصر خوب دیده نمیشود، در نتیجه ضرورت دارد تا شناسایی و معرفی امر خیر به خوبی صورت گیرد. رسانههای اجتماعی در این زمینه نقش عمده دارند. عدم توجه رسانهها به امر خیر و عناصر آن موجب شده است تا این پدیده به درستی شناخته نشود و بیشتر غریبه جلوه کند. یکی از مشکلات موجود در امور خیر از یک سو غریب بودن واژه و معنای خیر در جامعه است و از سوی دیگر، مغفول ماندن این موضوع در بین محققان رسانه، مشکل را عمیق تر کرده است.
باتوجه به اهمیت روز افزون رسانه در کنشهای اجتماعی و فرهنگی، نشان دادن و برجسته نمودن شاخصها و ویژگیهای شخصی و رفتاری، از جمله ازخود گذشتگی، بخشندگی، توانایی، داشتن خلاقیت و برخوردار بودن از ابتکارهای نوآورانه آنها بر عهده رسانهها است. عمل داد و دهش خیران به عنوان یک عمل فرهنگی و اخلاقی در صورتی می تواند تبدیل به یک سرمایه ملی و فرهنگی شود که امکان دیده و دیده شدن عمل خیر برای دیگران فراهم شده باشد. با توجه به اینکه رسانه امکان تولید ایده و همگانی شدن آن ایده در بین کثیری از مخاطبان را به گونه ای همزمان ایجاد می کند لذا این امر ضروری به نظر میرسد.
اینکه رسانهها چگونه میتوانند در شناسایی و منشا اثرگذاری امر خیر مفید باشند، باید کمی تامل کرد. زیرا رسانهها بر اساس قواعد خاص رسانه ای و تبلیغی میتوانند مفید باشند. با توجه به نقش پر اهمیت رسانهها، لازم است رسانهها، ازدوگانههای سیاسی و غیر سیاسی، مذهبی و غیر مذهبی، پرهیز کنند چرا که روایت درست از شخصیت برجسته خیر، سویههای مردمی و نوع دوستانه دارد و همین امر موجب تشویق امر خیر در جامعه میشود. پویایی اجتماعی امر خیر را در بین مردم و مخاطبان، میتوان با ساختن گزارشها، فیلم، کتاب و مستندات تاریخی، گزارش بیوگرافیک از خلاقان و کارآفرینان امر خیر فراهم نمود.در عین حال ذایقه مخاطبان میتواند همسو با حس نوع دوستی، اسطوره ای ساختن عمل خیر و معرفی خیران، قرار گرفته و به مرور زمان تغییر کند و حس خوبی برای مشارکت پیدا کند.
دعوت از نخبگان خیر و کارآفرینان مبتکر در برنامههای رسانه، گوش دادن به روایت تجربه زیسته فرد خیر، میتواند ذائقه امر خیر را در بین دیگران تغییر دهد. نکته مهم دیگر این است که تنها سخن گفتن از اینکه امر خیر در جامعه کار خوبی است، کافی نیست، حذف موانع و مشکلات پیش رو خیران و تسهیل مشکلات کارآفرینان مبتکر، لازم و ضروری است. یک روایت بی غرض از تجربه زیسته فرد خیر میتواند مسیر امر خیر را برای مخاطبان روشن نماید .
سوال میکنیم که با توجه به ادعا و تهیه آمارهای متعدد از امر خیر در ایران، چه تعداد فیلم در مورد امر خیر در ایران ساخته شده است؟ کدام برنامه به معرفی بیوگرافی یک خیر کارآفرین اختصاص داده شده است؟ کدام موانع بوروکراتیک بر خیران باز شده است؟ در کدام قسمت سیاست گذاریها درباره امور خیر در ایران، موقعیت و جای کارآفرین به عنوان سرمایه گذار و نوآور، محفوظ مانده است؟ کدام جایزه، نشان و افتخار به او تقدیم شده است؟ کدام کوچه به نام او ثبت شده است؟ رسانه به خصوص رسانههای تصویری لازم است تا به این امور توجه نشان دهند. تولید برنامه و روایت درست از جایگاه خیرین و ایجاد این دغدغه خطیر در بین بینندگان، بر عهده رسانه است. بایستی ادعا کرد که یکی از چالشهای عمده در ایران، عدم ورود امر خیر به میدان رسانه است.