راه نجات امت در نگاه پیامبر (ص)/إِنَّ مَثَلَ أَهْلِ بَیْتِی فِی أُمَّتِی کَمَثَلِ سَفِینَهِ نُوحٍ فِی قَوْمِهِ مَنْ رَکِبَهَا نَجَا وَ مَنْ تَخَلَّفَ عَنْهَا غَرِقَ

فردا ۱۷ ربیع الاول سالروز میلاد مسعود پیامبر رحمت للعالمین صلی الله علیه و آله و فرزندش حضرت امام صادق علیه السلام است ولادت این دو نور عالمتاب را به همه مسلمانان تبریک و تهنیت عرض میکنم. روایتی که در مطلع کلام ذکر شد راه نجات امت را در دوران فتنه روشن می کند گر چه این روایت برای همه زمانها و مکانها و شرایط راهنما و راهگشا است.

راه نجات امت در نگاه پیامبر (ص)/إِنَّ مَثَلَ أَهْلِ بَیْتِی فِی أُمَّتِی کَمَثَلِ سَفِینَهِ نُوحٍ فِی قَوْمِهِ مَنْ رَکِبَهَا نَجَا وَ مَنْ تَخَلَّفَ عَنْهَا غَرِقَ

مظفر حاجیان

به گزارش پایگاه خبری ربیع، فردا ۱۷ ربیع الاول سالروز میلاد مسعود پیامبر رحمت للعالمین صلی الله علیه و آله و فرزندش حضرت امام صادق علیه السلام است ولادت این دو نور عالمتاب را به همه مسلمانان تبریک و تهنیت عرض میکنم. روایتی که در مطلع کلام ذکر شد راه نجات امت را در دوران فتنه روشن می کند گر چه این روایت برای همه زمانها و مکانها و شرایط راهنما و راهگشا است. اما در دوران فتنه چه باید کرد؟ از نگاه پیامبر اعظم دوران فتنه بیش از هر زمان باید دست و چنگ به ریسمان ولایت زد و راه و مسیری که او نشان می دهد را انتخاب نمود مسلمانی که تمسک به ولایت جوید مثل کسی است که در هنگام خروش دریا بر کشتی امن سوار شده است و نجات می یابد کشتی ولایت نجات بخش ماست اگر درست اماممان را بشناسیم و به او تکیه کنیم هرگز نخواهیم افتاد و در هیچ دریای خروشانی غرق نخواهیم شد. کسانی غرق می شوند که امام خود را نشناسند و یا از او پیروی نکنند (من مات و لم یعرف امام زمانه مات میته جاهلیه) و از او فاصله می گیرند و این فاصله آنها را غرق و نابود می کند تاریخ اسلام پر است از کسانیکه از ولایت اهل بیت عصمت و طهارت فاصله گرفتند و به بد عاقبتی گرفتار شدند. با این مقدمه امروز از زبان دو نور با عظمت یعنی حضرت محمد ص و حضرت امام صادق به موضوع می پردازیم.

پیامبر (ص) و اهل‌بیت مطهر ایشان با تبیین آموزه‌های مهدویت، شیعیان را آماده مواجهه با دوران سخت غیبت امام زمان (عج) می‌کردند. سر سلسلهٔ سیرهٔ پیامبر (ص) و عترت مطهر ایشان، مسئلهٔ مهدویت بود؛ همچنان که مهدویت از جهت حجم آیات و روایات، بیشترین موضوع را بین صدها آموزه دین به خود اختصاص داده است و در قرآن بیش از یکهزار آیه در موضوع مهدویت آمده است. از این جهت بود که فضای فکریِ حاکم بر جامعهٔ اسلامی از صدر اسلام به این سو، مسئلهٔ مهدویت و منجی‌گرایی بود و افراد به بهانه‌های مختلف از پیامبر (ص) و اهل‌بیت از وضعیت آخرالزمان و امر ظهور پرسش می‌کردند؛ هرچند گسترش تفکر مهدویت مورد سوءاستفاده برخی نحله‌های فکری و حاکمان جور همچون عباسیان قرار گرفت و به این ترتیب حجمی از مدعیان دروغین مهدویت در بدنهٔ جامعهٔ اسلامی شکل گرفت.

در این بین، اهل‌بیت عصمت و طهارت علیهم‌السلام به تبیین آموزه‌های مهدوی می‌پرداختند تا ضمن ارائهٔ تصویر روشن از معارف مهدوی، مسلمانان به ویژه شیعیان را از خطر انحراف مدعیان دروغین حفظ کنند. یا در موارد متعددی شیعیان را آماده پذیرش غیبت امام عصر (عج) می‌کردند تا در آینده با مخاطرات ایمانی مواجه نشوند.

بر اساس تفکر شیعه زمین هیچ گاه از حجت الهی که همان امام بر حق باشد، خالی نمی‌ماند. امام صادق علیه‌السلام در روایتی فرمود «مَا تَرَکَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ الْأَرْضَ بِغَیْرِ إِمَامٍ قَطُّ مُنْذُ قُبِضَ آدَمُ ع یَهْتَدِی بِهِ إِلَی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ هُوَ الْحُجَّهُ عَلَی الْعِبَادِ مَنْ تَرَکَهُ ضَلَّ وَ مَنْ لَزِمَهُ نَجَا حَقّاً عَلَی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ؛ خدای عزوجل از آن زمان که حضرت آدم (ع) از دنیا رفت، هرگز زمین را بدون امام رها نکرد، تا مردم به واسطهٔ او به سوی خدای عزوجل هدایت شوند و امام، حجت بر بندگان است، کسی که از او دست بردارد، گمراه شده و آن‌کسی که ملازم او باشد، رهایی یافته است، این حقی است بر خدای عزوجل.» (کمال الدین و تمام النعمه (شیخ صدوق) ج ۱، ص ۲۲۱)

در واقع بشریت برای رسیدن به آن تمدنی که خداوند وعدهٔ آن را از طریق آموزه‌های انبیاء و اولی‌ای الهی ارائه داده است، همواره نیاز به هادیانی دارد که متصل به وحی خداوندند و یا مجرای هدایت خداوند بر بشرند. در این روایت، ترک طاعت امام مساوی با گمراهی و تاریکی و ملازمت با امام، مساوی با نجات در نظر گرفته شده است؛ مَنْ تَرَکَهُ ضَلَّ وَ مَنْ لَزِمَهُ نَجَا. همچنان که اهل‌بیت علیهم‌السلام، «امام» را در روایات به نور تأویل کرده‌اند که بندگان خداوند به وسیلهٔ نور آنها مسیر هدایت را طی می‌کنند. همچنین ملازمت با امام راه نجات از هر فتنه و لغزشی معرفی شده است؛ در طول تاریخ انبیا و رسولان نیز هر آن‌که ملازم این هادیان الهی و روحاً و جسماً در معیت آنها بود، خداوند او را از شرّ عذاب و فتنه‌ها نجات داد؛ به عنوان مثال ماجرای کشتی نوح نبی (ع) و نجات‌یافتگان از طوفان عظیمی که به راه افتاد، در پرتو ملازمت با این هادی الهی شکل گرفت. از این جهت است که نزدیک به همین روایت، رسول گرامی اسلام (ص) اهل‌بیت (ع) به کشتی نوح نبی (ع) مثال زده و فرمود: «إِنَّ مَثَلَ أَهْلِ بَیْتِی فِی أُمَّتِی کَمَثَلِ سَفِینَهِ نُوحٍ فِی قَوْمِهِ مَنْ رَکِبَهَا نَجَا وَ مَنْ تَخَلَّفَ عَنْهَا غَرِقَ؛ مَثل اهل بیت من در امتم، مانند کشتی نوح در بین قومش است؛ هرکه بر آن نشست، نجات یافت و هرکه از آن جا ماند، غرق شد» (الإحتجاج علی أهل اللجاج (للطبرسی)، ج ۱، ص ۱۵۷) در واقع در هر دوره‌ای هستند افرادی که به آسم تبعیت از پیامبر و عترت، به بیراهه می‌روند؛ در این مسیر یا جلوتر از آموزه‌های آن بزرگواران حرکت می‌کنند و افراط به خرج می‌دهند و یا عقب می‌مانند و نسبت به اعتقادات قبلی خود اظهار پشیمانی می‌کنند. در این ایام نورانی از درگاه ایزد متعال توفیق شناخت و اطاعت از امام زمانمان را مسئلت داریم که این اطاعت امروز از مجرای اطاعت از نایب برحقشان امام خمینی معنا پیدا می کند. امروز ولایت امر مومنان ولی فقیه و امام مسلمین است که نشان داده در راستای اسلام محمدی به معنای واقعی کلمه راه را بر حرکت در صراط مستقیم روشن و هموار می نمایند.

مظفر حاجیان