جایگاه مجری در مناظرههای انتخاباتی
یکی از حساسترین و شاید سرنوشت سازترین بخشهای تبلیغات رسمی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری، مناظرههای انتخاباتی است که در همه جای جهان یکی از جنجال برانگیزترین برنامههای تلویزیونی به حساب میآید.
به گزارش پایگاه خبری ربیع، یکی از حساسترین و شاید سرنوشت سازترین بخشهای تبلیغات رسمی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری، مناظرههای انتخاباتی است که در همه جای جهان یکی از جنجال برانگیزترین برنامههای تلویزیونی به حساب میآید. طبق گزارشهای میدانی صداوسیما، مخاطبان، «مناظرههای انتخاباتی» را بیش از سایر ساختارهای برنامهسازی در این ایام میپسندند؛ چراکه نامزدها رو در رو با یکدیگر مناظره میکنند و این مسئله فرصت خوبی برای شناخت برخی ایدهها، تواناییها و نقاط ضعف آنها است. اما در این میان باید توجه داشت که تجربه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در دورههای گذشته نشان داده که نقش مجری تلویزیونی در هدایت مناظرهها بسیار مهم بوده است. در این دوره نیز چند روز پیش از آغاز پخش مناظرههای کاندیداهای انتخاباتی از تلویزیون، گمانه زنیها در مورد انتخاب مجری از میان افراد پیشنهادی بالا گرفت تا اینکه ستاد انتخابات ریاستجمهوری رسانه ملی، مهدی خسروی گوینده خبر را به عنوان مجری مناظرههای انتخاباتی در انتخابات پیش رو معرفی کرد.
باید گفت در مناظرههای انتخاباتی نقش مجری یک امر صفر و صدی نیست. مجری مناظره در کنار شیوه اجرای مناظره میتواند در جذابیت یا کسالتبار و ملالانگیز شدن یک مناظره انتخاباتی تأثیر داشته باشد. اما با توجه به اینکه بخشی از مناظره بر محور سؤالات مجری و کارشناسان حرکت میکند.
از وی انتظار میرود در حد و اندازه خود ظهور و بروز داشته باشد. به عبارتی نه با سکوت بیش از حد و نه با سؤالات زیادش نمیتواند مناظره را برای مخاطب جذاب کند. ضمن اینکه سؤالات مناظره باید آگاهی بخش باشد و به اطلاعات مخاطب اضافه کند تا بتواند انتخاب درستی داشته باشد.
نکته دیگر اینکه مناظره یک گفتوگوی شخصی و حتی یک برنامه متعارف تلویزیونی نیست تا صداوسیما خود را مالک و صاحب آن بداند و مجری را نماینده خود، بلکه مجری در یک مناظره تلویزیونی نماینده افکار عمومی است و باید هم جنس و نوع سؤالات و هم شیوه و قدرت طرح آنها بهگونهای باشد تا مخاطب را اقناع کند و با سؤالات خوب و بجا، دغدغه مردم را مطرح کند. ضمن اینکه نامزدها نیز باید خود را نه صرفاً در برابر مجری که در برابر افکار عمومی پاسخگو بدانند. مردم در پی این هستند که رئیسجمهورشان آنها را ببیند و با آنها بر مدار صداقت سخن بگوید. این دیدن مردم و شنیدن خواستههای آنان و توجه به مشکلاتشان، چیزی است که جامعه قبل از هرچیزی از نامزدهای انتخاباتی طلب میکند. پس سؤال درخصوص دغدغههای اصلی مردم و توجه به مشکلاتی که برای آنها وجود دارد، موضوعی است که انتظار میرود در مناظرهها به آن توجه شود.
باید توجه داشت برای اینکه مناظره به یک مصاحبه تبدیل نشود و از طریق تضارب آرا، مخاطب را به شناخت بهتر و بیشتر درباره هر کاندیدا برساند، مجری مناظره باید به دور از هرگونه ملاحظه و محافظهکاریهای مرسوم، شجاعانه به طرح پرسش بپردازد و در یک دیالکتیک چالشی، فرصتی فراهم کند تا نامزدها به جدال، و البته نه جدل، پرداخته تا از دل این گفتوگوها مخاطب دست به انتخاب آگاهانه بزند.
نهایتاً اینکه درست است که اصل بر بی طرفی مجری در اجرای مناظرههای انتخاباتی است اما وی نباید خیلی دست بسته باشد و باید تمهیداتی برای جلوگیری از تهمتها و توهینهای در حین مناظره نظر بگیرد. همچنین باید بتواند در مواقع لزوم به بحث ورود کند؛ به طور مثال وقتی میبیند که یکی از نامزدها طرف مقابلش را بایکوت میکند یا یکی از نامزدها فرصتی برای جوابگویی ندارد باید ورود کند. در چنین مواقعی لازم است که فعالانه جلو رفته و به دیگری هم فرصت صحبت کردن بدهد. در واقع به گونهای پیش برود که رعایت انصاف برای همه نامزدها فراهم شود. مسئلهای که در دورههای قبل درباره آن همیشه به مجری و شکل اجرای مناظرهها انتقاداتی وارد بوده است.
فاطمه احمدی