به گزارش «پایگاه خبری تحلیلی ربیع»؛ آلودگی هوا یکی از معضلات جدی زیست‌محیطی در بسیاری از شهرهای بزرگ ایران به شمار می‌رود و اصفهان به عنوان یکی از کلان‌شهرهای مهم و صنعتی کشور در سال‌های اخیر با شدت فزاینده‌ای با این موضوع مواجه شده است.

رشد جمعیت، گسترش بی‌رویه صنایع، افزایش خودروهای شخصی و کاهش منابع طبیعی پاک‌سازی هوا همچون فضای سبز از جمله عوامل مؤثر در وخامت کیفیت هوای این کلان‌شهر به شمار می‌رود.

پایداری جوی، به‌ویژه در فصول سرد سال نیز موجب تشدید وضعیت آلودگی می‌شود و ادامه این روند می‌تواند تبعات جبران‌ناپذیری بر سلامت عمومی، محیط زیست و کیفیت زندگی شهروندان اصفهانی به‌جای گذارد.

در واقع هوای قابل استنشاق، یکی از پیش‌نیازهای بنیادین سلامت عمومی و کیفیت زندگی شهری است؛ با این حال کلان‌شهرهایی همچون اصفهان با جمعیت بالا، ترکیب کاربری‌های صنعتی و طبیعت جغرافیایی ویژه، مستعد وقوع دوره‌های طولانی آلودگی است.

بنابرگزارش‌های ارائه شده، این کلان‌شهر در مهرماه ۱۴۰۴ روزهای متعدد با شاخص کیفیت هوای (AQI) بالا یعنی در وضعیت «ناسالم برای گروه‌های حساس» و حتی «ناسالم برای عموم» مواجه شده است.

به‌طور مثال روز ۱۴ مهرماه ۱۴۰۴ میانگین شاخص کیفیت هوای اصفهان ۱۴۰ ثبت شد که بیانگر وضعیت نارنجی یعنی «ناسالم برای گروه‌های حساس» است، همچنین همان روز در ایستگاه کردآباد رقم شاخص ۲۴۲ گزارش شد که به معنای وضعیت «بنفش / بسیار ناسالم» محسوب می‌شود؛ علاوه‌بر آن ۱۷ مهرماه، برای هفدهمین روز متوالی، شاخص هوای اصفهان عدد ۱۳۲ گزارش و ۷ منطقه از شهر در وضعیت قرمز ثبت شد.

از سوی دیگر گزارش‌ها حاکی از وجود شرایط جوی نامطلوب همچون سکون و وارونگی دما، غبارآلودگی صبحگاهی، افزایش تردد خودروها و فعالیت صنایع بوده که همراه با این وضعیت مشاهده شده‌ است؛ بدین‌ترتیب این بازه زمانی در مهرماه ۱۴۰۴ برای شهر اصفهان «دوره‌ای بحرانی» در کیفیت هوا به شمار می‌آید.

برنامه‌های بلندمدت کاهش آلودگی هوای اصفهان در قالب سندی مصوب

بابک صادقیان، رئیس اداره پایش و آزمایشگاه اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان در گفت‌وگو با پایگاه خبری ربیع با اشاره به علل، پیامدها و راهکارهای مقابله با آلودگی هوای اصفهان اظهار کرد: برنامه‌های بلند مدت برای کاهش آلودگی هوا، برنامه‌هایی است که در قانون هوای پاک و آیین‌های اجرایی برای هریک از دستگاه‌های اجرایی مصوب شده است و در استان اصفهان برای پیشبرد بهتر آن در قالب سند برنامه کاهش آلودگی تدوین و به تصویب شورای برنامه‌ریزی استان رسیده است.

وی افزود: در این سند تکالیف و پروژه‌های هر یک از سازمان‌ها و نهادها مشخص و به آن‌ها ابلاع شده است  و اداره کل حفاطت محیط زیست نقش نطارت بر اجرای برنامه‌های مزبور را دارد .

رئیس اداره پایش و آزمایشگاه اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان تصریح کرد: در برنامه‌های کوتاه مدت علاوه‌بر تشدید پایش و نطارت شبانه‌روزی بر منابع آلاینده ( به‌ویژه صنایع ) برخورد‎های قانونی (صدور اخطار، پیگیری قضایی و درج نام واحد در فهرست صنایع آلاینده) در شرایط خاص آلودگی با تشکیل کارگروه شرایط اضطرار تمهیدات متناسب با شدت آلودگی و مطابق با دستورالعمل اجرایی و تمهیدات لازم به‌عمل می‌آید.

بارگذاری بیش از ظرفیت اکولوژیک و توسعه نامتناسب صنعتی، عامل اصلی آلودگی هوای اصفهان

صادقیان ادامه داد: شرایط کنونی وضعیت کیفی هوای اصفهان به دو عامل اصلی بستگی دارد که عوامل طبیعی نظیر اقلیم، توپوگرافی و شرایط هواشناسی ( به‌ویژه بارش، سرعت و جهت باد ) است و عوامل فوق به‌ویژه در نیمه دوم سال در شدت آلودگی‌ها موثرند، لیکن بدیهی است، امکان تعییر آن‌ها از توان ما خارج است.

وی افزود: عامل دوم آلودگی ناشی از منابع مختلف نظیر واحدهای صنعتی و حمل‌و‌نقل و نوع سوخت‌های مصرفی دارد و متاسفانه طی چند دهه اخیر بدون توجه به شرایط طبیعی ( عامل اول)  استقرار واحدهای صنعتی  بدون رعایت و توجه به طرفیت تحمل منطقه صورت گرفته و عامل اصلی آلودگی هوا بارگذاری بیش از توان اکولوژیک در منطقه و به‌دنبال آن تمرکز جمعیت و توسعه معابر و افزایش حمل‌و‌نقل در منطقه بوده است .

رئیس اداره پایش و آزمایشگاه اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان خاطرنشان کرد: با شرایط فوق بدیهی است وضعیت کیفی هوا به‌ شدت وابسته به شرایط جوی باشد و از طرفی  میزان آلاینده‌های منتشره از منابع موجود است .

ریحانه راهپیما