به گزارش پایگاه خبری ربیع، اخترشیمی علمی دقیق و بسیار شگفت انگیز و زبان خاص است که حوزه علم شیمی را در ستاره شناسی بسط می دهد، پس گستره علم اخترشیمی بازه بزرگی از علم ستاره شناسی را در خود دارد.

بحث از انفجار بیگ بنگ و چگونگی تکوین اتمها و مولکول های هیدروژن هلیوم و بحث پیرامون چگونگی جذب و ترکیب این مولکول ها و به وجود امدن ستارگان کهکشان ها و خوشه های ستاره ای می پردازد .

این ترتیب نامگذاری در نتیجهٔ ترکیب دو واژهٔ اخترشناسی و شیمی به وجود آمده‌است. واژهٔ اخترشیمی می‌تواند در رابطه با منظومهٔ شمسی و ناحیهٔ بین ستاره‌ای به کار برده شود. مطالعهٔ فراوانی عناصر و نسبت‌های ایزوتوپی در اجزاء منظومهٔ شمسی مثل شهاب سنگ‌ها، کیهان‌شیمی هم نامیده می‌شود، در حالی که مطالعهٔ اتم‌هاو مولکول‌های بین ستاره‌ای و تشعشعات آنان در برخی موارد اخترفیزیک مولکولی نامیده می‌شود. تشکیل، ترکیبات اتمی و شیمیایی، تکامل و سرنوشت نهایی تودهٔ گازی ناحیهٔ بین ستاره‌ای مورد توجه ویژه‌ای است زیرا این تودهٔ گازی از جنس ابرهایی است که منظومهٔ شمسی را تشکیل داده‌اند.

تمام انرژی و ماده درون کیهان پس از این انفجار شکل گرفته است در ثانیه های اولیه خلقت عالم انرژی وجود داشته است اولین ذرات بر اثر واکنش میان اشعه گاما فوتون و نوترینو ها به وجود امده اند ماده اولیه کیهانی به صورت ذرات بنیادی با یکدیگر در یک نقطه ادغام شده و در لحظه انفجار انرژی بسیار گسترده ای به کیهان حاکم میشود که باعث انبساط سریع ان میشدند .با گذشت ۳ دقیقه از انفجار و با کاهش دمای اولیه ساخت و ساز هسته ی اتم ها شروع شد پروتون ها و نوترون ها با یکدیگر واکنش دادندو محصول ان ایزوتوپ دم هیدروژن دوترون میباشد

سپس دوتریوم به دست امده از واکنش بالا با پروتون و نوترون واکنش میدهد حاصل واکنش بین دوترون و پروتون ایزوتوپ دوم هلیوم میباشد و واکنش میان دوترون و نوترون ایزوتوپ سوم هیدروژن تریتیوم است که بسیار ناپایدار بوده و عمر ان ۱۲ سال میباشد و تبدیل به هلیوم ۳ و یک الکترون و یک نوترینو میشود .واکنش میان هلیوم و هیدروژن هلیوم و هلیوم تشکیل لیتیوم و برلیوم میدهد
با گذشت ۳۰۰ هزار سال و با کاهش دمای کیهان اولین اتم ها شکل گرفتند پروتون و الکترون با یکدیگر واکنش داده و اتم خنثی هیدروژن را به وجود اوردند سپس با واکنش دو اتم هیدروژن اولین مولکول اتمی شکل گرفت.
لپتون ها

این ذره بنیادی در واکنش الکترومغناطیسی پیوند هسته ای ضعیف و گرانش شرکت میکند ولی در پیوند هسته ای قوی شرکت نمیکنند.این ذرات بنیادی سبک عمده چگالی جهان را تشکیل میدادند
لپتون ها شامل ۳ دسته ی الکترون و نوترون الکترون ذره تاو و نوترون تاو مویون و نوترینوی مویون میباشد ولی همان طور که جهان سرد و منبسط میشد اکثر لپتون ها نابود شدند مزون ها
به ذراتی که از دو کوارک تشکیل شده اند که از یک کوارک و یک پاد کوارک میباشند طول عمر این ذرات کوتاه میباشد
زنجیره پروتون پروتون

He+He=He+e+v
ستاره راکتور هسته ای عظیمی است که هسته ی ان گرما و انرژی را تامین میکند زنجیر پروتون پروتون برای ستارههایی با جرم کم همانند خورشید میباشد در این واکنش هسته هیدروژن بر اثر دمای زیاد در هسته ستاره یونیزه شده و تبدیل به پروتون میشود .یعنی چهار هسته هیدروژن به هم جوش میخورند تا هسته هلیوم شکل بگیرد .

در این واکنش دو هیدروژن به هم واکنش داده و حاصل واکنش پوزیترون و نوترینو و یک دوترون میباشد سپس دوترون به هیدروژن پیوند و هلیوم را می افریند .

نیلوفر_ترکزاده

منبع: مقدمه ای بر اخترشیمی از مهدی دانشیار و محمد روفچایی