تولیدی » فرهنگ و هنر » گزارش-مصاحبه
کد خبر : 245176
دوشنبه - 23 مرداد 1396 - 15:52
خبرنگار: دامون رشیدزاده

آیین چراغ خاموشی نیست

هنر مزرعه بلال نیست، که محصولش بهتر شود از ستاره‌های آسمان هم یکی می‌شود کوکب درخشان، الباقی‌ای، سوسو می‌زند.

آیین چراغ خاموشی نیست

به گزارش پایگاه خبری ربیع، هنر مزرعه بلال نیست، که محصولش بهتر شود از ستاره‌های آسمان هم یکی می‌شود کوکب درخشان، الباقی‌ای، سوسو می‌زند. (کمال الملک) و به درستی علی حاتمی هم یکی از معدود کوکب‌های درخشان عالم هنر بود که تا سال‌ها و شاید قرن‌ها کسی نمی‌تواند جای خالی‌اش را پر کند. علی حاتمی از نسل هنرمندانی است که با پشتوانه ادبیات پا به عرصه سینما و تلویزیون گذاشت. کمتر هنرمندی به اندازه او با ادبیات و تاریخ ایران آشنا بود و به جرات می‌توان گفت این حد از جزئیات و ریز بینی در آثار هیچ سینماگری تا کنون دیده نشده است.

علی حاتمی

علی حاتمی محصول زمانه پرآشوب عجیب ایران بود. او که در سال ۱۳۲۳ زاده شده بود به چشم اتفاقات مهم تاریخ معاصر را از نزدیک دیده بود و همین تاریخ متلاطم تاثیری عمیقی بر شخصیت و آثار او گذاشته بود.

علی حاتمی که تقریباً نویسنده تمام آثارش بود با جهان بینی خاص خود عمیق‌ترین احساسات انسانی در از درون شخصیت‌هایش بیرون می‌کشید و به تماشاگر عرضه می‌کرد. شخصیت‌های خلق شده توسط حاتمی همگی نماینده بخشی از جامعه ایران بودند بخشی که یا نادیده گرفته می‌شدند و یا حرفشان شنیده نمی‌شد.

یکی از بارزترین خصوصیات شخصیت‌های حاتمی دیالوگ‌هایی است از زبان آنها جاری می‌شود، فرقی هم نمی‌کند شخصیت یک شاه نالایق قجری باشد یا یک مجنون شیدا، دیالوگ‌های او به قدری عمیق و تاثیرگذارند که بیننده را تا ابد درگیر خود می‌کنند. به جرات می‌توان گفت هیچ کارگردانی در ایران به اندازه علی حاتمی دیالوگ ماندگار ندارد. دیالوگ‌هایی که حالا تبدیل به ضرب المثل های مرسوم میان مردم شده است.

دلیل این ماندگاری هم علاقه عجیب حاتمی به قصه‌های عامیانه و تاریخ معاصر است و باید گفت شاهکارهای دیالوگ نویسی او حاصل سال‌ها مطالعه و تحقیق او در ادبیات فولکلور ایران است.

حاتمی دلبستگی عجیبی به باورهای و قصه‌های عامیانه ایرانی، فرهنگ کوچه و بازار و معماری ایرانی داشت و تقریباً در تمام آثاراش به وضوح این دلبستگی را می‌توان دید.

پشتکار

یکی دیگر از شاخصه‌های مهم او پشتکار عجیب او در ساخت آثاری بزرگ مانند هزاردستان است. حاتمی برای ساخت هزار دستان اولین شهرک سینمایی ایران را پایه ریزی کرد و تقریباً تمام خیابان‌های مهم تهران قدیم را با جزییاتی شگفت آور بازسازی کرد. ساخت شهرک سریال هزاردستان نزدیک به ۸ سال طول کشید و به قول علی حاتمی او زمانی که کار را آغاز کرد جوانی سرحال بود و وقتی به پایان رساند پیرمردی فرتوت. این سریال در آن سالها با توجه به وضعیت نوپای صدا و سیما ۴ بار به طور کامل بازنویسی شد و حاتمی معتقد بود که ساختار لایه لایه کار با این بازنویسی‌ها از بین رفته است. با این حال این سریال با ۴ بار جرح و تعدیل و بیش از ۱۱ ساعت ممیزی هنوز هم شاهکار سریال سازی در ایران و حتی خاورمیانه است.

نبوغ ذاتی

علی حاتمی نبوغی ذاتی در داستان گویی داشت او می‌توانست حتی از دل یک دیوانه عجیب و غریب فیلمی شاهکار و دیدنی مانند سوته دلان خلق کند. فیلم مادر او قطعاً و با اختلاف فراوان نسبت به آثار مشابه بهترین فیلمی است که درباره شخصیت مادر ایرانی ساخته شده است. فیلم حسن کچل او اولین و شاید تنها نمونه سینمای موزیکال در ایران است. داستان گویی امروزه جواهر نایاب سینما در ایران است. جواهری که نوابغی مانند علی حاتمی آن را از دل تاریخ و فرهنگ غنی ایران استخراج کردند و با صیقل دادن به زینتی ماندگار تبدیل کردند. امروز که بزرگترین ضعف سینمای ما فیلمنامه است جای خالی افرادی مانند علی حاتمی بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود. روحش شاد و یادش ماندگار.

انتهای پیام/