شفافیت، دریچه‌ای به‌سوی مبارزه با مفاسد/ أن لا أحتجز دونکم سراً إلا فی حرب
امام علی (ع) در نامه به مالک اشتر می‌فرمایند: «وإن ظنت الرعیه بک حیفا فأصحر لهم بعذرک؛ اگر مردم بدگمان شدند و گمان کردند که درباره آنها ستمی روا داشته‌ای عذر و دلیل خود را برای مردم إصحار (آشکار و شفاف) کن»
به گزارش پایگاه خبری ربیع، امام علی (ع) در نامه به مالک اشتر می‌فرمایند: «وإن ظنت الرعیه بک حیفا فأصحر لهم بعذرک؛ اگر مردم بدگمان شدند و گمان کردند که درباره آنها ستمی روا داشته‌ای عذر و دلیل خود را برای مردم إصحار (آشکار و شفاف) کن»
این نگاه و تاکید مولای متقیان بنیانگذار حکومت علوی است که باید همه چیز به صورت شفاف در محضر مردم باشد و مردم از همه امور مطلع باشند.
این اطلاع مردم را با حکومت همراه می‌کند و شایعه سازی های رسانه‌ای را با شکست مواجه خواهد کرد. طبیعی است که این شفافیت محدوده‌ای دارد که مراعات آن ضروری است چنانچه می‌فرمایند من هیچ چیز به جز اسرار نظامی را پنهان نمی‌دارم «أن لاأحتجز دونکم سراً إلا فی حرب». یعنی همه امور را باید بدانند اما امور نظامی که جنبه امنیتی برای کشور و ملت دارد از این قاعده مستثنی خواهد بود. پس اصل بر شفافیت است مگر آنکه با دلیل خارج شود.
بر این اساس، ضروری است تصمیمات و مذاکرات نهادهای تصمیم گیر شفاف باشد، مگر در خصوص مسائل محرمانه مانند آنچه به صلاحیت افراد مربوط است و یا مسائل نظامی و امنیتی و از این دست.
این شیوه اعتمادساز و آرامش بخش است. اعتماد عمومی بزرگترین و کارسازترین سرمایه است که هر کشور و نظامی به آن نیازمند است و دست اندرکاران باید در راستای جلب اعتماد عمومی تمامی همت خود را بکار گیرند.
شفافیت، یک فرصت اعتماد ساز است که باید هم وجهه همت مسئولان باشد و هم همگان آن را قدر بدانند تا به فرایندی دامن‌گستر در همه حوزه‌ها تبدیل شود. شفافیت که آمد، سنجش و نظارت نیز با دقت افزون‌تری امکان پذیر می‌شود و دامنه تأثیر شایعات را محدود و حتی بی اثر می‌کند.
شفافیت راه‌های رانت و مفاسد را مسدود می‌کند و اجازه نمی‌دهد دست‌های ناپاک به کیسه و جیب مردم وارد شود؟ اجازه نمی‌دهد قوم و فامیل گرایی نشو و نما پیدا کند و وابستگان به برخی مسئولان به راحتی و بی ضابطه به دستگاه‌های دولتی وارد شوند یا با تأسیس شرکتهای بی سرمایه و اصیل دست به کسب و کار و فعالیت اقتصادی با دریافت تسهیلات ارزان قیمت بزنند و بدهی بانکی چند را به تأخیر بیندازند و خلاصه صدها راه را برای پول روی پول گذاشتن بی‌قانون و نظارت طی کنند و جایی هم مانعی وجود نداشته باشد؟!
تردیدی نیست که شفافیت یک رکن اساسی و قابل اتکا در همه حوزه‌ها برای جلوگیری از مفاسد، پشت پرده‌ها، لابی‌ها و زدو بندهایی است که قطعاً نفعی برای عموم مردم ندارند، بدین جهت لازم است تا تمامی دستگاه‌ها و نهادهای کشور اعم از تصمیم گیر یا تصمیم ساز و حتی مجریان در مسیر شفافیت قرار گیرند.
مردم باید بتوانند مسئول و دلسوز واقعی که با نیت خیرخواهانه‌ای اهداف ملی و منفعت عموم مردم ایران را دنبال می‌کند را از مدیران سیاسی و وابسته به جریان‌های مختلف که منفعت ملی دغدغه آنها نیست بهتر بشناسند.
مرد باید مسئولان مقید به اصول و وعده‌ها را بشناسند و بدانند نمایندگان و مدیران تا چه حد دلباخته خدمت و منافع مردم هستند؟
تردیدی نیست که افتادن در مسیر شفافیت برای همه نهادها و سازمان‌ها حائز اهمیت است چرا که آنها را موظف می‌کند در قبال تصمیمات اتخاذ شده برای مردم و کشور اهتمام و دقت بیشتری به خرج دهند و بدانند در مقابل هر تصمیم و اقدامی باید پاسخگوی مردم باشند.
با شفاف سازی آرا و رویه‌ها و عملکردها و تصمیم گیری های مسئولین، نگرانی بسیاری از مردم رفع می‌شود، مشروط بر اینکه آیین نامه درست و قابل قبولی توسط دستگاه‌ها نوشته و ابلاغ گردد و الا هر چند قوانین پیشرفته و خوب باشد، اگر آیین نامه جامع و کاملی برای آن تدوین نشود راه به جایی نخواهد برد.
نا گفته نماند که شفافیت در اموری خواهد بود که منفعتی برای دشمن نداشته باشد لذا در مواردی مانند مسائل امنیتی، یا آنچه مربوط به امنیت غذایی و اقتصادی کشور است که در صورت شفافیت دست دشمن برای کارشکنی باز می‌شود، نباید تصمیم‌ها آشکار گردد همچنانی که نباید برای هر چیزی پنهان کاری نمود.
مظفر حاجیان